Aldatu Gidoia-k euskara ez zokoratzea eskatuko dio Eusko Jaurlaritzari maiatzaren 18ko protestan
Maiatzaren 18an, Gasteizen, egingo da mobilizazioa Aldatu gidoia euskararen alde lelopean. Kanpainan parte hartzen ari diren eragileek Eusko Jaurlaritzari eskatu diote euskararen aldeko politikak ezartzeko ikus-entzunezkoetan, eta EITBn beharrezko baliabideak jar ditzala euskarak lehentasuna izan dezan.
Aldatu Gidoia mugimenduak 2023ko irailean egin zuen lehen agerraldia eta orduko hartan hainbat kezka eta aldarrikapen plazaratu zituen. EITBren azken urteotako norabidearekin arduratuta dago mugimendua. Kanpainaren eragileek azpimarratu dute ikus-entzunezkoek “iruditeria kolektiboa sortzeko eta hizkuntza kohesiorako” duten garrantzia, eta kexu dira, Eusko Jaurlaritzak ez duelako euskarazko kulturaren eta euskarazko ikus-entzunezkoen alde “behar beste egiten”. Beraien ustez, Jaurlaritzaren ikus-entzunezkoetako politikek euskara baztertzen dute eta euskaldunen hizkuntza eskubideak ez dituzte errespetatzen. EITBri dagokionez, nabarmendu dute euskaldunen artean eta gizartean ere, gaztelerak eta gaztelerazko telebista-irratiek hartu dutela erreferentzialtasuna eta prestigioa, eta bigarren mailan gelditu direla euskarazko telebista eta irratiak. Gogorarazi dute “hizkuntzarentzat zerbait estrategikoa bada, Euskal Telebista indartsua izatea” dela.
Mugimenduak euskara erdigunean jartzea aldarri egingo du maiatzaren 18an, Gasteizen, 17:30ean hasiko den mobilizazioan. Eusko Jaurlaritzari EITBn euskararen aldeko hizkuntza politika egitea eskatuko dio, baina baita euskara erdigunean jartzea ere gainerako ikus-entzunezkoetan, hala nola zineman eta plataformetan. Apirilaren 25ean, EITBk Makusi aurkeztu zuen, haur eta gaztetxoentzako euskarazko plataforma.
Aldatu Gidoiaren kanpainaren alde hainbat eragilek egin zuen bat 2023ko irailean, eta maiatzaren 18ko mobilizazioa babestuko dute talde hauek: ELA, LAB eta Steilas sindikatuak, Euskalgintzaren Kontseiluak, UEMAk, Euskal Herrian Euskaraz mugimenduak, AEK-ak, Ikastolen Elkarteak, Eskola Publikoaren Aldeko Plataformak, eta Lanartea Euskararen Langile Profesionalen Elkarteak.
Ondorengo bideoetan Aldatu gidoia mugimenduak egindako agerraldia.
??? [AGERRALDIA] Hemen ostegunean Altsasun hainbat eragilek elkar hartuta egindako agerraldiaren irudiak. Eskerak bertaratutako eragileei, eta, bereziki, @xaloatbxaloa|ri antolaketan laguntzearren. Kulturan, EITBn eta ikus-entzunezkoetan #ErdiguneraEuskara #AldatuGidoia ? (1/4) pic.twitter.com/tl7o8zCyBu
— Aldatu Gidoia (@AldatuGidoia) April 27, 2024
Euskaran eta Euskal Herrian ardaztutako Euskal Irrati-Telebista behar dugu, premiaz. Eta EITBz haragoko hizkuntza politikak, kultura-panoraman, zineman eta streaming plataforma nagusietan euskarazko eskaintza duina bermatuko dutenak. #ErdiguneraEuskara (2/4) pic.twitter.com/kvHpOpIiKf
— Aldatu Gidoia (@AldatuGidoia) April 27, 2024
Asko dira kultura-politikei eta EITBri buruz gogoetan aritutakoak. Eginahala eginez, euskarazko kultura eta ikus-entzunezkoen alde ibilitakoak. Horiei guztiei eta gure hizkuntza eta kultura inporta zaion orori maiatzaren 18an kalera ateratzeko dei egiten diogu #AldatuGidoia (3/4) pic.twitter.com/ar1F1HTjwq
— Aldatu Gidoia (@AldatuGidoia) April 27, 2024
Hauek orain arte #AldatuGidoia #EuskararenAlde kanpaina babestu duten 34 eragileak. Jarrai dezagun indarrak biltzen, Eusko Jaurlaritzaren kultura eta ikus-entzunezko politiketan #EuskaraErdigunera elkartzearen alde! Maiatzaren 18an ezinbesteko zita dugu Gasteizen. Zatozte! (4/4) pic.twitter.com/kX55AIxfaj
— Aldatu Gidoia (@AldatuGidoia) April 27, 2024
Ehunka herritarrek hartu dute parte Aldatu Gidoiak deitutako manifestazioarekin, larunbat arratsaldean. Kulturan eta ikus-entzunezkoetan euskararen aldeko politikak eta bitartekoak exijitu dituzte. Kulturako eta euskalgintza hainbat kidek hartu dute hitza amaierako ekitaldian.
40 urte bete ditu euskal telebistak, eta 40 urteko ibilian goitik behera aldatu dira gauzak: telebista konbentzionala etxe batzuetan egotetik, guztietan presentzia hartzera pasatu da; baina egun, ikus-entzunezkoak nahieran ikusteko gehiago baliatzen da telebista,... [+]
Berrian lan egiten duen kazetariak, Euskal Telebistaz liburua idatzi berri du Txoria hodei artean, ETB lehen eta gero. Galdera batekin abiatzen du liburua kazetariak: 40 urte bete dituen Euskal Telebistak behar den gisan arrapostu ematen al dio euskal jendartearen egungo... [+]
2021az geroztik, ETBko zuzendaria da Unai Iparragirre. Telebista kateetako edukien ardura da berea, baina baita plazaratu berri duten Primeran plataformarena ere. Jaiotza horren aitzakian hartu gaitu Bilboko egoitzan duen bulegoan.
EITB Mediako langileek ostegunean Pablo González kazetariak bizi duen egoerari ikusgarritasuna eman nahi izan diote, "euskal gizarteak ez dezan ahaztu sufritzen ari den bidegabekeria larria", ELAk zabaldu duenez.
Irailaren 14an eta 26an eta urriaren 19an iragarri dituzte protesta egunak. Salatu dute hamahiru urtean ez dietela hitzarmena berritu eta zuzendaritzak ez duela negoziaketa markoa errespetatu.
Aldatu gidoia euskararen alde! ekimenean 31 eragile batu dira, eta kritikatu dute Eusko Jaurlaritzak EITBn euskara eta euskarazko telebista eta irratiak bigarren mailan utzi izana. Euskarazko ikus-entzunezko edukiak, EITBz gain, bestelako euskarri guztietan egoteko lan egin... [+]
Ertzaintzako bigarren sindikatuak gogor ekin dio Xabier Lapitz kazetariaren aurka, bere aburuz hark En Jake saioa eta bere Twitter kontua erabiltzen dituelako Ertzaintza eta ertzainak iraindu, eta haien aurka mespretxuz aritzeko.
Ekainaren 15ean aurkeztu dute ekimena Inés Monguilot (Kutxabank) eta Luis Manuel Martínek (EITB). Guztira 60.000 ikurrin atera dituzte Frantziako Tourrean banatzeko, hiru erakundeen logoekin.
Euskarazko bikoizketa kinka larrian dago. Egunean hamalau ordu ematen dituzte gazteek, batez beste, pantailen aurrean. ETBk bikoizketa baztertu du azken bi hamarkadetan eta streaming plataformetako euskarazko eskaintza ez da %0,1era iristen. Iker Bengoetxeak ahotsa eman die... [+]
EITBren egoitzaren aurrean elkarretaratzea egin dute (H)itzartu ETBk deituta. EAJri eta ETBri politikak errotik aldatzeko eta "premiaz euskarazko eskaintza erakargarria" osatzeko eskatu diote.
Ikus-entzunezkoetan euskarak duen presentziaz eta sarean euskarazko edukia sortzeko beharraz mintzatu dira Iruñean. EITBk Primeran plataforma proposatu du hutsa betetzeko. Plataformako eduki guztia euskaraz azpidatzita egonen da, eta parte bat bikoiztuta. Eragile batzuk... [+]