Aitzolek 77 urteren ondoren bizirik dirau

  • Aurkeztu da Aitzol. Euskal pizkundearen heriotza dokumentala. Estreinaldirako ekitaldi berezia egin zen Donostiako Antzoki Zaharrean, apaiz euskaltzalea azkenekoz bizirik ikusi eta 77 urtera.


2013ko urriaren 17an - 00:00
Azken eguneraketa: 2015-02-26 13:37:33
Jose Ariztimuño 'Aitzol'.
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Aitzolen fedea, borondatea, aktibotasuna, abertzaletasuna eta euskaltzaletasuna ekarri zituzten antolatzaileek ikusleen artera. Dokumentala eskaini aurretik musika errezitaldi txiki bat eskaini zuten. Eñaut Elorrieta, Mikel Markez eta Arkaitz Miner musikariek Lauaxetaren Mendigoxaliarena (Ehungarrenean hamaika diskoan argitaratua), Hertzainak taldeak egindako No time for love-en bertsioan (Christy Moore) eta Mikel Laboaren Baga-biga-higa kantuak jo zituzten, Unai Elorriagak bere testu batzuen irakurketa tartekatzen zuela.

Juantxo Agirre Mauleon Aranzadi Zientzia Elkarteko idazkari nagusiak zuzendu eta Eider Conde eta Iñigo Egia gidoilari, Jose Ariztimuño Aitzolen ibilbidea kontatzen da dokumentalean, elkarrizketetan oinarrituta.

Juantxo Agirre Aranzadiko idazkari nagusia bera, Ramon Labaien Donostiako alkate ohia, Lourdes Otaegi euskal filologoa, Mikel Aizpuru EHUn Historiako irakaslea, Iñaki Egaña historialaria, Martxelo Otamendi Berriako zuzendaria eta Aitzol Azpiroz Aitzol apaizaren senitartekoa dira, besteak beste, elkarrizketatuak. Hauen ahotik azaltzen da Jose Ariztimuñok euskal gizartean egitasmo kristau, abertzale eta euskaltzalea eratzeko zeukan grina eta horretarako izan zuen indarra. Jendarteko gaietan interesatua, lehenengo bertsolari txapelketen antolatzaile, euskal pizkundeko ikur seinalatu zuten, eta arlo horretan egindako lanak ezagutaraztea izan zuten helburu.

Euskaltzalearen nortasunetik abiatuta azaltzen dute Baionatik Bilbora, frontera, egin nahi zuen bidaia; Galerna ontzian itsasoratzearen zergatia.

Itsasontzian ezagututako Jean Pelletier-en testigantzak aditzen dira irudiz lagunduta. Hark kontatzen du zer ikusi zuen Aitzolengan, nola geldiarazi zuten barkua Pasaia parean zihoala, Ondarretako kartzelarako bidea eta han entzun, ikusi eta sentitutakoak. Pelletierrek ikusi zuen bere begiz Ariztimuño tortura gelatik desitxuratuta ateratzen.

Kartzela hartan ikusi zuten azken aldiz Aitzol bizirik, eta 1936ko urriaren 17an “libre” utzi zutenean, kartzela atarian harrapatu eta Hernaniko hilerrian fusilatu zuten.

Josebe Goia Hernaniko orduko lurperatzailearen alabaren testigantzak ere bildu ditu Aranzadi Elkarteak, urriko gau ilunetan ikusten zutena kontatuz.

Ekitaldiari bukaera emateko Josu Erkoreka Eusko Jaurlaritzako bozeramaile eta Justizia sailburuari eman zioten hitza. Aitzolek bere fedea iturri, abertzaletasuna eta euskaltzaletasunari eskainitakoa ekarri zuen gogora, eta iragan igandean Tarragonan beatifikatu zituzten Gerra Zibilean fusilatutako 522 elizgizonetan Ariztimuño ez egotea salatu zuen.

Omenaldi txiki bat egin zitzaien, baita ere, bai Aitzolen sendiari, bai eta dokumentalean agertzen den eta aurten hil den Juan Pardori. Pako Etxebarriak eman zion lore sorta Aitzol Azpiroz abadearen senitartekoari eta Juan Mari Atutxa Sabino Arana Fundazioko presidenteak Pardoren alabari.

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Oroimen historikoa
Bego Ariznabarreta Orbea. Gerrarik ez
“Gure aurrekoek bizitako gerraren traumak eta sintomak ditugu oraindik”

Gurasoak hilik, etxeko ganbara husteari ekin zioten
seme-alabek. Hainbat gauzaren artean, koaderno eta paper sorta, argazkiak eta nahi beste agiri. Bego Ariznabarreta Orbeak aita aspaldi zenduaren gerrako memoria harrigarriak zurian beltz irakurri, eta jabetu zen altxorraz,... [+]


Aurreskua, bertsoak eta musika emanaldiak German Rodrigezen omenez

Aurten ere, uztailaren 8an, astelehenean gogoratuko dute German Rodrigez haren omenezko oroitarriaren alboan. 13:00etan izanen da: aurreskua lehenbizi, Mikel Lasarteren bertsoak gero eta La Furia eta Fermin Balentziaren emanaldiak bukatzeko. Iluntzean, Peñak, isilik eta... [+]


Angel Berrueta eta bere senitartekoak indarkeria polizialaren biktima moduan aitortu ditu Nafarroako Gobernuak

Naiz.eus-ek aurreratutakoaren arabera, 2004ko martxoan Espainiako polizia batek eta bere semeak erail zuten Angel Berrueta eta bere alargun zein seme alabek, Nafarroako Gobernuaren aitortza ofiziala jasoko dute, indar polizialen indarkeriaren biktima moduan.


Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraiki zuten frankismoaren esklaboei omenaldia egin diete

1939 eta 1941 bitartean Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraikitzera behartu zituzten frankismoaren 2.400 esklaboak omendu zituzten larunbatean, Igariko gainean. Errepresaliatu antifaxista haien memoriak gure bidea izan behar duela aldarrikatu zuten omenaldia antolatu zuen... [+]


Nafarroako Gobernuak 2005-2011 aldian torturatutako herritarrak onartu ditu biktima gisa

Nafarroako Torturatuen Sareak jakinarazi du hemeretzi biktima berri onartu dituela Nafarroako Gobernuko Aitortza eta Erreparaziorako Batzordeak, horietariko bost 2005-2011 urte artean torturatu zituzten Mikeldi Diez, Iker Aristu, Oihan Ataun, Garbiñe Urra eta Mikel... [+]


Frankistek fusilatutako Modesto Manuel Azkona Garaicoechea Arabako Diputatu eta Saratxoko bizilagunaren gorpua identifikatu dute

Alesbesekoa jaiotzez, Saratxon bizi zen Unión Republicana alderdiko kidea, bere emaztea hango maistra baitzen. 1936ko irailean erail zuten frankistek eta ostiralean lortu zuten bere gorpuzkinak identifikatzea.


Jesús Carrera, frankistek torturatu eta fusilaturiko buruzagi komunistaren bizitza pantailara

Hari buruzko aipamenik apenas iritsi zaigu historia liburuetan, baina Jesús Carrera Olascoaga (Hondarribia 1911 – Alcala de Henares 1945) Espainiako Alderdi Komunistaren idazkari nagusi izatera iritsi zen. Frankistek atxilotu, torturatu eta fusilatua, bere... [+]


“Ezin da kontsulta baten emaitzetatik erabaki Iruñeko Erorien Monumentuaren etorkizuna”

Erorien Monumentua eraisteko eskatzen duten memoria elkarteen ustez ezin da eraikin frankista horren etorkizuna utzi herritarren esku: “Faxismoa omentzen duen eraikinarekin zer egin frankismoaren oinordekoek ere parte hartzen ahal duten galdeketa batek ezin du... [+]


2024-05-22 | Euskal Irratiak
Ezkabako presondegi frankistako ihesaldia oroitu dute Urepelen, ‘La Fuga’ lasterketarekin

86 urte bete dira asteazkenean Iruñean 795 preso errepublikarrek Europako ihesaldi handiena egin zutela. Aldiz, abantzu 800 iheslari horietarik bakarrik hiruk erdietsi zuten muga trabeskatzea.


1936ko biktimak eta kolpistak berdintzeko UPNren saiakera atzera bota du Nafarroako Parlamentuak

Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintza eta Euskarako Batzordeak atzera bota du UPNk aurkeztutako mozioa, 1936ko Gerran Errepublikaren kontrolpean zeuden lurraldeetan izandako biktimak Oroibidea memoriaren datu-basean sartzea eskatzen zuena. Mozioak PP eta Voxen babesa jaso du,... [+]


Eneko Etxeberria
“Ez nioke nire semeari Jose Miguelen bilaketaren zama utzi nahi”

Jose Miguel Etxeberria Naparra-ren gorpua aurkitu gabe bukatu da Frantziako Landetan egindako bigarren indusketa. 44 urte dira militantea desagertu zenetik eta bere familiaren belaunaldi batetik bestera pasa da bere bilaketaren zama.


Eguneraketa berriak daude