Airearen kutsadura jaitsi egin da Europan koronabirusaren krisiarekin
Europako Agentzia Espazialak (ESA) irudiak zabaldu ditu, iazko martxoan eta aurtengoan airean dagoen nitrogeno dioxidoa alderatuz. Irudiek kutsaduraren “murrizketa nabarmenak” erakusten dituzte.
Copernicus Sentinel-5P sateliteak hartu ditu irudiak, eta ESAk argitaratu ditu emaitzak: “Copernicus Sentinel-5P sateliteak airearen kutsadura mapeatu du berriki Europan eta Txinan, eta berrogeialdiko neurri zorrotzekin bat eginez nitrogeno dioxidoaren (NO2) kontzentrazioetan beherakada nabarmena agerian utzi du,”. NO2a ibilgailuek eta industriak igortzen dute gai kutsakor garrantzitsuenetarikoa da.
Ikerketa Herbehereetako Errege Meteorologia Institutuko (KNMI) zientifikoek gidatu dute. Iragan martxoko batez besteko kutsaduraren mapa eta aurtengo martxoaren 14 eta 25 arteko batez bestekoa alderatu dituzte. "Nitrogeno dioxidoaren kontzentrazioak egun batetik bestera aldatzen dira, kliman izandako aldaketen ondorioz. Ezin dira ondorioak atera egun bakarreko konparaketarekin", azaldu du KNMIko bozeramaile batek. Emaitzak fidagarriagoak izateko aldagai gehiago hartu behar da kontuan, eta horretan ari dira KNMIko kideak munduko zientzialari gehiagorekin batera, baina irudiak edonola ere argigarriak dira.
Arriskuak badirau
Ez da lehen aldia koronabirusaren krisiak kutsaduran izan duen ondorio onuragarria azaleratzen dena. Hala ere, Urko Apaolazak ARGIAn jaso duen bezala: “Munduko Meteorologia Erakundeak ohartarazi du horrek ez duela berez aldaketa klimatikoa mantsotuko, karbono dioxido maila iazkoa baino altuagoa baita oraingoz. Areago, behin osasun larrialdia igarota CO2 isuriak izugarri igoko diren beldur da erakunde hori, 2008ko finantza krisiarekin gertatu zen bezala”.
Espainiako kutsaduraren alderaketa interaktiboa, hemen ikusgai.
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Ekimena abenduaren 28an egingo da Iruñeko Baluarte plazan. Goizeko 11:00etan ipuin irakurketa antolatu du Yalak La diverxa Cris ipuin kontalariarekin eta, ondoren, 12:00etatik aurrera, BDZ (Boikota, Desinbertsioa eta Zigorra) ekimenak antolatuta egingo da irakurketa.
Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]
Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]
Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]
Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]
Ztandap
Nork: Mirari Martiarenak eta Idoia Torrealdaik.
Noiz: abenduaren 6an.
Non: Durangoko San Agustin kultur gunean.
------------------------------------------------------
Laugarren pareta hautsi eta zuzenean, zutik eta beldurrik gabe interpelatzen du publikoa stand... [+]
Balio digu ilunabarrarekin azken erretratu hori ateratzeko. Edo istant batean ordaintzeko barrako zerbitzariari eskatu berri diogun marianitoa. Eta ze arraio, Levi’sak imitatu nahi dituzten praken atzealdeko poltsikoan ezin hobeto datoz. Horretarako ere balio du... [+]
Xabier Badiola
Xabier Badiola
Gaztelupeko Hotsak, 2023
-------------------------------------------------
Ea, ba. “Gaur egungo musika” musika deitzen zaio erritmo kutxa elektroniko bat duen edozeri, eta, klaro, horrela ezin da. Lerro hauetan saiatu izan gara... [+]