Agur Uruguai ezkertiarrari
Hamabost urteko agintaldi ezkertiarraren ostean, martxoaren 1ean eskuinak hartuko du Uruguaiko agintaritza. Presidente berria Luis Alberto Lacalle Pou izango da, herrialdeko presidente ohiaren semea, eta jada 457 neurri iragarri ditu. Neurrion artean, greba eskubidea murriztea, poliziari botere gehiago ematea edota sindikatuen parte-hartzea murriztea.
Joan de urteko azaroan irabazi zituen hauteskundeak Luis Alberto Lacalle Pou buru zuen koalizio eskuindarrak. Frente Amplio [Fronte Zabala] koalizio ezkertiarraren hamabost urteko agintaldiari amaiera eman dio, eta alderdiak martxan jarritako neurri askoren aurkakoak hartuko dituela iragarri du.
Presaz aztertu beharreko legeak [Ley de Urgente Consideración] hiru foku nagusi ditu: ekonomia, hezkuntza eta segurtasuna. Ekonomiari dagokionez, Ancap Estatuko petrolio-enpresaren monopolioa deuseztatzea proposatu du. Baita nominak modu elektronikoz egin behar direla dioen legea kentzea ere, enpresarien eskuzko ordainketak ahalbidetuz.
Bestalde, hezkuntzako erabakitze-organoetan sindikatuek duten parte-hartzea gutxitzea proposatu du. Eta segurtasunaren alorrean, Poliziari botere gehiago ematea, edozein pertsona identifikatu dezan. Adin txikikoen kartzela zigorrak luzatzea proposatu ditu.
Kritikak sektore guztietatik
Laster heldu dira neurri horien aurkako ahotsak. Gizarte-mugimenduek nahiz sindikatuek aurre egin diete presidente berriaren proposamenei, askatasuna mugatzen dituztela salatuz. Berriki oposizioko postua hartu duen alderdiak, Frente Amplio ezkertiarrak herrialdeari “atzerakada handia” eragingo diola adierazi du.
Charles Carrera, Frente Amplio koalizioko senatariak, eldiario.es-i egindako adierazpenetan neurri horiek “antidemokratiko eta inkonstituzionalak” direla adierazi du, “457 larrialdi egotea onartezina” dela argudiatuz.
Gobernu berriak, bere aldetik, neurri hauek behin-behinekoak direla eta aldaketak onartuko dituztela azpimarratu du. Horrez gain, gizarte-sektore anitzetako eragileekin bildu direla adierazi du, proiektua osatu ahal izateko.
Akabo Uruguaiko oasia
2004ean heldu zen alderdi ezkertiarra herrialde amerikarreko gobernura, eta hamabost urtez eutsi zion, beste hiru hauteskunde irabaziz. Inguruko herrialdeetako “oasi” bezala ere definitu izan zuten batzuk, azkeneko urteotan Hego Amerikan ezkerrak izan duen atzeraldian ezkerra gobernuan mantentzea lortu zuelako.
Gobernuak hainbat neurri hartu zituen herrialdearen egoera hobetzeko. Horren adibide dira ekonomiaren gorakada (%67 hazi zen beren agintaldian) eta etxeko eta landa-eremuetako langileen erregulazioa. Horrez gain, pobrezia datuek ere behera egin zuten %19,3tik %2,7ra, Uruguaiko pobrezia Latinoamerikako baxuena bihurtuz. Osasun-sistema biztanleria ia osoari zabaldu zioten eta nominak modu elektronikoz ordaintzea legez derrigortu zuten.
95.000 botogatik gailendu da Fronte Zabala azaroaren 24an eginiko hauteskundeetan. Yamandu Orsi izango da Uruguaiko hurrengo presidentea, Álvaro Delgado eskuineko Alderdi Nazionaleko presidentegaiari aurre hartuta.
Manuela Aldabe artista, kazetari eta irakasle uruguaitarra da eta urteak daramatza bere praktika artistikoarekin heriotza bidegabeak ikertzen. 2016an hasi zen feminizidioaren biktima izan diren emakumeen jantzien inguruan lanean eta, besteak beste, senarrak hil zuen Delmira... [+]
Uruguaiko diktadura zibiko-militarrean (1973-1985) desagertutako 197 lagunak kalera atera zituzten milaka lagunek beste hainbeste argazkitan, 27. Isiltasunaren Martxan. Manifestazioa bereziki jendetsua izan da aurten, pandemiagatik bi urtez egin gabe egon ondoren.
Mikel Zabalzari buruzko Non dago Mikel? filmak Urugaiko Nazioarteko Zine dokumentalaren festibalaren sari nagusia irabazi du, AtlantiDoc Saria hain zuzen ere, dokumentu-film luzerik onenarentzat.
Uruguayko «Brecha» aldizkariko kazetaria, Drogen Obserbatorio Geopolitikoa eta Suediako... [+]
Askapen Nazionalerako Mugimendu Tupamaroaren buruzagi ohia da Rosencof. Bizi izan dituen 61... [+]
Kaxa hutsak proiektuaren baitan, azken hamarkadetan Uruguain bizi den Josu Lariz euskal iheslariaren esperientzia biltzen duen dokumentala estreinatu zen ostegun honetan Iruñeko Katakrak liburudendan: Oroimina loretan
Aurreko mendeko ziklo neoliberala atzean utzita, Abya Yalako edo Hego eta Ertamerikako politikaren grabitate zentroa ezkerrean egon da 2000. urtetik. Mugimendu eta protesta herritar eraginkorrak, kontinente mailako aliantza berriak, gobernu ezkertiar edo aurrerakoiak herrialde... [+]
Uruguaiko Paysandú departamentuan egindako ikerketa batean pestizida arrastoak aurkitu dituzte zerutik datorren euriko uretan. Hainbat ikerlarik laborategian aztertu dute ura eta intsektizidak eta fungizidak dituela ondorioztatu dute.
“Zinemak gezurrak esan ditzake, kirolak ez”. Hauxe da Julien Faraut zuzendari frantsesaren L’empire de la perfection (2018) pelikularen ardatza. Ideia Godarden elkarrizketa batetik dator: “Giza gorputzak gezurrik esan gabe jarraitzen duelako ikusten dut... [+]
Apirilaren 26an izango da sari banaketa, Gernikako bonbardaketaren 79.urteurreneko ekitaldien barruan.
Idazle uruguaitarra Montevideoko ospitalean hil da 74 urterekin, Espainiako Irrati Publikoak zabaldu duenez eta Uruguaiko Montevideo Portal guneak baieztatu duenez. Hego Amerikako idazlerik nabarmenduenetakoa da.