Agoizko epaitegiak atzera bota du frankismoaren esklabuen salaketa

  • Agoizko epaitegiak atzera bota du Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraiki zuten 2.000 preso errepublikarren senitartekoek jarritako kereila. Epaileak dio, salatutako delituak preskribatu egin direla. Elkarte memorialistikoek epailearen jarrera salatu dute.


2023ko abenduaren 29an - 09:49
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

"Lerro bakar batean, salatutako gertakariak gerra krimen edo ta gizateriaren aurkako krimen moduan kalifikatu daitezkeen aztertu gabe atzera bota du epaileak frankismoaren esklabuen gaineko kereila" dio Memoriaren Bideak elkartearen oharrak. Elkarte honek eta Zaraitzun preso egondako 13 errepublikarren senitartekoek jarri zuten kereila eta Nafarroako UGT, CCOO, ELA, LAB, CGT, ESK, EHNE, Steilas eta Solidari sindikatuen babesa zuen, baita Euskal Herri osoko hainbat udalen sustengua ere. "Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraikitzen egon ziren esklabuen lana gerra presoen inguruko Genevako 1949ko hitzarmenaren 3. eta 4. puntuen kontra egiten zuen" azaldu dute salaketa jarritako kideek, "Epaileak gainera ez dio kasurik egin berriki estatuak onartutako Memoria Demokratikoaren legeak dionari".

Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraikitzen 2.000 gerra preso aritu ziren esklabu moduan lanean 1939tik 1941ra bitartean. Muturreko egoera bizi izan zuten beran: hotza, gosea, gaixotasunak eta soldadu frankisten tratu txarrak. Askok ez zuten gainbizitzerik izan.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Frankismoa
Krabelin gorriz jantzi dute German Rodriguezen hilarria

German Rodriguez eta Joseba Barandiaran omendu, eta langile mugimenduaren alde egindako lana txalotu dute Iruñean. Palestinari ere elkartasuna adierazi diote, sanferminetan urteroko zitan Iruñean.


Corellako karriketan ikur frankistak azaldu direla salatu du Zurekin Nafarroak

Migratzaile familia batek irekitako denda baten aurrean ikur frankistak jarri dituztela salatu du Zurekin Nafarroa ezker koalizioak. Fiskaltzari eraman dizkiote datuak, gorroto delitu bat egon daitekeelako pankarta horren atzean.


Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraiki zuten frankismoaren esklaboei omenaldia egin diete

1939 eta 1941 bitartean Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraikitzera behartu zituzten frankismoaren 2.400 esklaboak omendu zituzten larunbatean, Igariko gainean. Errepresaliatu antifaxista haien memoriak gure bidea izan behar duela aldarrikatu zuten omenaldia antolatu zuen... [+]


2024-06-12 | Iñaki Murua
Nondik gatoz eta nora goaz?!

Egin gintuztenen eta geure borondatearen kontra eraiki nahi izan zigutenen oinarria berriro ere indar berritzen ari ote den nago.

Eskolako Kontseiluaren izenean honako baldintza hauek jartzen zitzaizkien, gerraostean, gure herrietara maistra lanera zetozenei, derrigorrean... [+]


Jesús Carrera, frankistek torturatu eta fusilaturiko buruzagi komunistaren bizitza pantailara

Hari buruzko aipamenik apenas iritsi zaigu historia liburuetan, baina Jesús Carrera Olascoaga (Hondarribia 1911 – Alcala de Henares 1945) Espainiako Alderdi Komunistaren idazkari nagusi izatera iritsi zen. Frankistek atxilotu, torturatu eta fusilatua, bere... [+]


Cuelgamuroseko indusketetan eskuin muturraren presio eta sabotaiak salatu dituzte auzitegi-medikuek

Madrilgo Cuelgamurosen, Erorien Harana deituriko monumentuan arkeologoak egiten ari diren indusketetan etengabe ari dira jasaten eskuin muturreko jendeen presioa, hala adierazi du Pako Etxeberria auzitegi-medikuak. Egunotan, biktima errepublikarren senideek bisitatu ahal izan... [+]


Zamorako apaiz kartzelako ihesa Santiago Carrillo buruzagi komunistak zapuztu zuen, lekuko baten arabera

1971n hainbat euskal abadek Zamorako espetxe hartatik ihes egiteko plana bertan behera geratu zen, poliziek tunela deskubritu ondoren. Nicanor Acosta abade-ohi komunistak Apaiz Kartzela dokumentaleko egileei elkarrizketa batean esan zien Santiago Carrillo izan zela salatzailea:... [+]


Frankismoak errepresialatutako emakumeen izenez jantziko dira Txantreako karrikak

Hiru urteko lanaren emaitza jaso du Iruñeko Udalak sinatutako dekretuak. Auzotik sortutako ekimenari esker, zazpi kale eta hiru plaza izendatuko dituzte.


Tefia, homosexualak zigortzeko eremua

Fuerteventura (Kanariar Uharteak), 1954ko otsailaren 11. Tefiako Nekazaritza Kolonia abian jarri zuten uharteko aireportu abandonatuan, basamortuaren erdian. Nekazaritza kolonia eufemismoaren atzean, praktikan, kontzentrazio eremua izan zen Tefia, nagusiki LGBTI komunitateko... [+]


Frankismoko bunkerrak
Hormigoizko orbainak Pirinioetako mugan

1936ko Gerra amaitzear zela, Franco diktadoreak Pirinioetan milaka bunker eraikitzea agindu zuen. Mendian horiek ikusten aspaldi ohituak gaude, baina ez genekien defentsarako lerro erraldoi bat osatzen zutela, eta azken urteetan berreskuratzeko ekimenak jarri dira abian. Izan... [+]


Urduñako espetxe frankistatik identifikatutako bederatzigarren pertsonaren gorpuzkiak, bere senideen eskuetan

Francisco de la Cruz Orellanaren gorpuzkiak identifikatu ditu Gogora Institutuak, eta bere senideen eskuetan utzi ditu. 


2024-01-03 | dantzan.eus
Polizia txostena (1949)
“ La idea de resucitar el ‘Olentxero’ del sacerdote separatista”

Olentzero poliziaren jomugan ibili zen 1940ko hamarkadaren bukaeran. Haurren bahiketa eta hilketagatik? Ez! Izan zitekeen, Olentzerok umeak zakuan sartu eta itsasora ematen zituela, edo igitaiarekin etortzen zela umeei lepoa moztera esaten baitzen. Baina, ez, polizia atzetik... [+]


Espoliazio frankista
Ibex35 eta euskal oligarkiaren zimenduak

Frankismoa ez zela 1975ean amaitu diktadoreak ohean azken hatsa eman zuenean, hori badakigu. Erregimenaren haziek bizirik iraun zuten poliziaren tortura ziegetan, justizia auzitegien sumarioetan eta militarren zein politikarien deklarazio kolpistetan –Aznarrek azkenaldian... [+]


Esklaboen lanaz egindako dirua

Gerraostean Espainiako Estatuan gutxienez 400.000 pertsona aritu ziren derrigorrezko lanak egiten langile-batailoietan edo soldaduen zigor-batailoietan, esklabo bezala. José Luís Gutierrez Molina historialari andaluziarrak eman du datu hori.

Andaluzian oroimen... [+]


Eguneraketa berriak daude