Oinez abiatzen dira euren sorterria eta laztanak atzean utziko dituztenak. Oinez , zailtasunak, bortxaketak, lapurretak, bahiketak, eragozpen burokratikoak eta baita ere lagunak eta irribarreak aurkituko dituzte. Oinez zeharkatuko dituzte mugak, herriak, hiriak, basamortuak, errekak eta mendiak euren kontinentea utzi baino lehen. Oinez iritsiko dira gaindiezina irudituko zaien ur hesira. Oinutsik itoko dira, haietako asko, itsasertzean. Beste batzuk, zorionekoak, hondartzaratuko dira igerilari txurien begirada harritupean.
Penintsulako zorua zapaltzerakoan oztopo lasterketari hasiera emanen diote Afrikar iritsi berriek. Hamaika harresi berrik, fisikok eta burokratikok ibilbidea jarraitzea galaraziko diete, esklabutza garaian ozeanoa galeretan zeharkatzen zutenen oinordekoei. Garaiko galeoien jabeak halaber, gaur egungo harresiak altxatzen dituztenen arbasoak ziren. Enpresarioek eta politikariek ederki dakite inongo eskubiderik ez duten paperarik gabekoak edozein lana egiteko prest dauden esklabo berriak direla.
Gure bizimodua, neokolonialismoaren korapiloaren erdian dago. Etxea koloreztatzen duten loreak Kenyarrak dira, sakelakoa pizten duten kolunbita eta tantalita Ruanda eta Kongokoak, azenario “kosmetikoa” apaintzen duen fosfatoa, sahararra, gure berogailua pizten duen gasa, Aljeriakoa, eta platerean dugun xerra Etiopiakoa. Hara! Afrikako ondasunak horiek bai gure bizilagunak!
Batzuen pribilegioek beste askoren eskubideen ukazioa dakarte eta biek batera, paradoxa gordinak. Somaliako arrainak gurean daude salgai, baina itsasertzeko uretan itotzen den Somaliarra da arrainen elikagai. Turistak Kamerungo muga ziztu bizian desagerraraziko du dirua, eta pasaportearen poderioz baina Kamerungo lagunak Melillako hesiaren goiko aldera igotzea lortzen baldin badu, labainen hoztasuna ezagutuko duenez, ez du inoiz gehiago mauka motzeko kamiseta jantziko. Nigeriatik dator, Shellen esku, kotxeen olioa, eta bertan akabatu zuen Shellek Ken Saro Wiva Ogonia, multinazional honen aurka borrokatzeagatik.
Gure bizimodua, neokolonialismoaren korapiloaren erdian dago. Etxea koloreztatzen duten loreak Kenyarrak dira, sakelakoa pizten duten kolunbita eta tantalita Ruanda eta Kongokoak, azenario “kosmetikoa” apaintzen duen fosfatoa, sahararra, gure berogailua pizten duen gasa, Aljeriakoa, eta platerean dugun xerra Etiopiakoa. Hara! Afrikako ondasunak horiek bai gure bizilagunak!
Afrika kontinente txiroa denaren ustea zabaldua bezain ustela da. Aipatu ondasunez gain, urrea, diamanteak, uranio, kromo, kobalto, manganeso, titanio, kobre, bauxita, germanio, radio, estainu, goma arabigoa, europio, niobio eta forio gordetzen ditu bere sabelean, estatu kapitalisten altxor ezkutuak, Afrikak. Hauek guztiak siderurgia, telekomunikazioak, espazioa, farmazia, elikadura eta armagintzaren oinarrizko osagaiak dira. Gure sistema agro-tekno-industrialak baliabideen lapurreta eta esklabutza behar ditu “status quo” mantentzeko. Ondorioz, Afrikar pertsonei altxatzen dizkiegu hesiak, baina Afrikar ondasunei jartzen diegu alfonbra gorria.
Ondasunak berriz, oinez ez datoz. Komertzio librearen aginduei jarraituz,, multinazionalek badute salgaiak munduan zehar aske garraiatzeko eskubidea. Hau bermatzeko CO2ren isurketa eta l(ur)raren suntsiketa areagotzen duten azpiegiturak han eta hemen eraikitzen dituzte. Hauek motordun mugikortasuna errazten duten heinean, lurraldea zatikatu eta oinezkoon urrats askeak oztopatzen dizkiguten hesiak dira. Eta, nola ez, migranteen eskulan merkeak eraikitzen ditu, noski!
Gure armekin piztutako edo elikatutako gerretatik ihesi datorrenak jatorrizko kulturarekin aberasten gaituzte. Kapitalismoaren muina dagoen kolonialismoak ordea, menpeko egiten gaitu. Migranteekin sareak harilkatzea eta kapitalismoarekiko loturak haustea buruasketasunarako urratsak dira. Munduko oinezko guztiak aske ibil eta bizi gaitezen alde antolatzea, multinazionalen, G7 eta eskuin muturraren aurka eraman dezakegun borrokarik eraginkorrenetako bat delakoan gaude.
Amankomunak sareak bere hiruhileko Topaketak otsailaren 23an eta 24an ospatuko ditu Irungo Lakaxitan. Bertan harresirik gabeko mundu baterantzako urratsak elkarrekin emango ditugu.
Amankomunak sarearen partaideak
Beatriz Arana Ortiz.
Josu Pikabea Lertxundi.
Terexa Etxeberria Ansorena.
Amaia Gutierrez Arrieta.
Lucie Peron Barascud.
Stella Zunda.
Igandea Otsailak 24
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Wikipedia.org-en arabera, Gish gallop (Gish-en lauhazka) edo falazien metrailadorea "eztabaida teknika bat da, aurkariari ahalik eta argudio gehienekin eraso egiten diona, argumentu horien zehaztasuna edo sendotasuna kontuan hartu gabe", eta albo-ondorio gisa... [+]
Terminoaren jatorria XIX. mendearen hasieran kokatzen da. Garai hartan, liberal ingelesen asmo inperialistek errusiarrekin talka egin zuten, Errusia Asian zabaltzen ari baitzen eta Ingalaterraren kolonizazio nahiak oztopatzen. Beren interesak babesteko, Ingalaterrak errusiarren... [+]
Wallapop aplikazioaren bidez bozgorailu kaxkar batzuk saldu nituen uda aurretik. Agian produktuaren deskribapena pixka bat puztuta zegoen, egia da. Erosleak hiru izar jarri zizkidan bostetik. Argi dago, ez nuen gehiagorik merezi.
Hurrengo astean, Irundik Bilbora eraman nuen... [+]
Lagun baten aitaren hiletan egon nintzen aurrekoan. Lagunak lore-sortetatik lore bana hartzeko esan zigun bertaratutakoei, nahi izanez gero. Loreei ezin diet ezetzik esan, askoz gutxiago arrosei, batez ere gorriei. Hala, arrosa gorri eder bat hartu nuen.
Arrosa eskuan,... [+]
Gure herri eta hiriek ez gaituzte zaintzen. Lurra falta zaigu, berdeguneak, espazio komunitarioak. Gure herria kapitalaren zerbitzura dago diseinatuta. Zaintzaren herrian, ordea, bizitza da erdigunea.
Lehen Kale Nagusia zegoen, hiria zeharkatzen zuen kale erraldoi bat... [+]
Duela zonbait egun, Bruno Retailleau Frantziako Barne ministro berria lotu da “migrazio nahasmendu” deitu duen arazo premiatsuari. Estatuko prefetei manu argiak helarazi dizkie: tolerantziarik ez etorkinekin eta haiei begira lazo edo konplize agertzen diren egitura... [+]
Urriaren 15ean, lan arloko ekonomialarien topaketetan, mahai inguru interesgarri bat egin zen. Patronalak, Gizarte Segurantzako Institutu Nazionalak eta sindikatu batek parte hartu zuten. Eztabaidagaia lan munduan gero eta oihartzun handiagoa duen absentismoa izan... [+]
Eremu ez profesionalari loturiko pertsona talde digitaletan, besteoi argudioak emateko adimen artifiziala baliatu duenik ikustea gertatu zait azken urte honetan. Partekaturikoa propioa bailitzan. Norberarena, baina ez jabetzaren zentzuari loturikoa, baizik eta norbere... [+]
Juanje Soria abokatua urriaren 26an hil da, Iruñean. Foro Sozial Iraunkorreko kide ohiek Soria oroitu dute gutun honetan.
Asteartean EH sareko partaide batek Mozal Legearen bidez jasotako isun baten harira epaiketa izango du. Mendian, sarraskitu nahi dituzten mendi horietan ibiltzearren eta lurraldearen, lurraren, zaintzan eta defentsan aritzearren ertzaintzaren jazarpena jasan zuen. Beste behin... [+]
Autoan noala hasi naiz artikulua zirriborratzen, mentalki. Ideiarik onenak autoan izan ohi ditut, bakarrik gidatzen ari naizela. Bilborantz noa, Arriaga antzokira. Artedrama konpainiak Miñan antzezlana taularatuko du gaur. Urriak 25 ditu, ostirala da.
Antzokiko atarira... [+]
Bizi garen gizartea erabat oinarrituta dago menpekotasunean. Mendeetan zehar gure bizitza horren arabera eratu da, eta poliki-poliki erabakitzeko eskumena, askatasuna eta burujabe izatea murriztuz joan dira. Batzuetan bortizki kendu dizkigute; besteetan, ordea, geuk eman ditugu... [+]
Biziki ernegatzen nauen kontua da nola mintzo ohi zaion sendagile zenbait pazienteari. Minaz mintzo zaizkigu umeak bagina bezala. Dagoneko giltzurrun bi transplante egin dizkidatenez gero, badakit zertaz ari naizen: besteak beste, tutu bat zakilaren barnean jarri didate bietan... [+]
Kanboko bi hautetsi nagusiak (auzapeza eta lehen axuanta) errabiatuak dira. Hiru herritarren kontra plainta ekarri dute, Marieneako pentzearen alde protestatzeagatik. Bigarren aldia da enetzat, goizeko 06:00etan, ohetik ateratzen gaituztela (bizilagunarekin), hamar bat... [+]
“Proposamen ausart, integral eta prestuen tenorea etorri zaigu (…) Euskal Herria munduko altxamenduen artean sar dadin berriro”, bota zuen Hartzea Lopez Arana adiskideak ARGIA aldizkarian 2018ko uztailean argitaratu zuen “Oldartze eraginkor baten... [+]