Interes tasak %0,25 igo ditu AEBetako banku zentralak, esandakoa baino gutxiago, baina uste zena baino gehiago. Txosten baten arabera AEBetako 186 banku kiebra arriskuan daude momentu honetan.
Silicon Valley Bank-en hondamendiak eta bankuen egoera kaskarrak ez dira nahikoa izan AEBetako Erreserba Federalak (Fed) orain arteko norabidea aldatzeko: interes tasak %0,25 igo ditu eta jadanik %4,75 eta %5 inguruan daude herrialde hartan.
Duela aste batzuk Jerome Powell erakunde horretako presidenteak iragarri zuen gutxienez %0,50 igoko zituela interes tasak, inflazioa oraindik oso goian dagoela argudiatuta. Haatik, bankuen sektorean gertatzen ari den ekaitzaldiaren ondorioz, erabaki hori atzera bota eta azkenean bere horretan utziko zituela uste zuen analista askok. The Washington Post egunkariak bere editorialean hala iradoki zuen igande honetan: “Bankuen kiebrek beldurra ematen dute”, zioen.
Inflazioa borrokatzea bere existentziaren arrazoitzat duen erakundeak galga sakatu du, eta horrek ikusarazten du finantza sektorearen egoera uste baino okerragoa izan daitekeela
Inflazioaren suhiltzaile izan edo bankuen salbatzaile… ez bat ez beste. Ataka horretan Fedek erabaki salomonikoa hartu duela dirudi, eta erdibidean geratu da.
Baina inflazioa borrokatzea bere existentziaren arrazoitzat duen erakundeak galga sakatu du, eta abiadura mantsotze horrek ikusarazten du finantza sektorearen egoera uste baino okerragoa izan daitekeela.
186 banku kiebra egiteko zorian
Pasa den astetik bolo-bolo dabil AEBetako bankuen inguruko txosten bat. Social Science Research Network aldizkarian argitaratua (pdf), ikerketak ohartarazten du bankuen aktiboen balioa –daukaten ondasun, berme eta kaudimena– kontabilitate liburuetan agertzen dena baino ia bi bilioi dolar gutxiagokoa izan daitekeela, azken urtean izandako interes tasen igoeragatik.
Txostenaren arabera, AEBetako 186 banku Silicon Valley Banken egoera berean aurkitzeko arriskuan daude; nahikoa izango litzateke bezeroen erdiak dirua ateratzea bankuak hondoa jotzeko. Denera 300.000 milioi dolar leudeke arriskuan, gordailu horiek aseguratu gabe daudelako.
Eta oinarrizko nozio bati kasu egitea nahikoa da halakorik gertatu daitekeela ikusteko: “Gordailuak dituzten bezero guztiak berdinak badira, modu eta norabide berean ibiliko dira, eta aldi berean”. Daniel Cohenek azpimarratu du arrisku hori, 2007ko higiezinen burbuilarekin alarma piztu zuen ekonomialari frantziarrak, eta Bloomberg agentziak jaso du hemen.
Langabetuak zeinek salbatuko ditu?
Egoera horrek eragin du, dirudienez, AEBetako banku zentralak aurpegi laxoagoa jartzea oraingoan. Izan ere, “Fedek estutzen duenenean, zerbait hausten da”, dio esaerak, The Washington Post-ek editorial berean gogorarazi duen moduan.
Jerome Powell Fedeko buruak AEBetako kongresuan aitortu zuen interes tasak igotzearen helburua langabezia igotzea dela
Baina finantza merkatua hausteko beldurrez denari, familia askoren bizitza haustea bost axola zaio. Hala erakutsi zuen AEBetako kongresuan Powellek, aitortu zuenean interes tasak igotzearen helburua langabezia igotzea dela, kontsumoa gutxitu, ekonomia hoztu eta inflazioa jaisteko.
Hitz horien aurrean Elizabeth Warren senatari demokrataren erantzuna nabarmendu dute Democracy Now! gunean. Ikerketa bat abiatzeaz gain, Fedeko burua “despeditzea” eskatu dio Joe Biden AEBetako presidenteari, “finantza araudiak desegin eta interes tasak igotzen jarraitzeagatik, aurreikuspenen arabera horrek bi milioi pertsona lanik gabe utziko dituen arren”.
Herritar askorentzat, %0,25 izan baitaiteke hipoteka ordaindu edo ez, etxera soldata bat eraman edo ez, eta berogailua piztu edo ez aseguratuko dion hari estua.
Kalera atera dira salatzeko Bortziri eta Baztanen mediku eta pediatren falta, itxaron zerrenda amaigabeak eta hitzorduen atzeratzea jasaten ari direla, besteak beste. “Landa eremuan bizi garenok ere merezi dugu behar dugun bezala artatuak izatea”.
Etxebizitzen eta alokairuen prezioek mugarik gabe jarraitzen dute gorantz eta milioika lagun egoera oso prekarioan utzi ditu horrek: gazteek ezin dute emantzipatu, herritar asko euren auzotik ostikoka bota dituzte, eta beste askorentzat infraetxeak partekatzea da irtenbide... [+]
Europako Banku Zentralak interes tasak jaitsiko ditu ostegun honetan, bi urtetako etengabeko gorakadaren ondoren. Diruaren garestitze edo merkatzeak zuzeneko eragina du Euriborrean eta herritarrek ordaindu behar duten hipoteketan. Baina nola nabarituko da aldaketa hori?
Europar Batasuna pandemia aurreko zerga arau zorrotzetara bueltatzeko bidean da, Europako Parlamentuak estatu kideek duten defizita eta zorpetzea mugatzeko neurri fiskal berriak onartu ostean. Ecofinek 2023 urte amaieran erabakitakoari jarraiki, austeritate eta murrizketa... [+]
Europako Banku Zentraleko lehendakari orde Luis de Guindosek Europak dituen "mehatxuez" hitz egin du Bartzelonan: "Berriz ere erreforma estrukturalen inguruan hitz egin behar dugu".
Atera berri dituzte zerga bilketaren datuak Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako foru ogasunek, eta ikusi dugu inoiz baino diru gehiago jaso dutela. Berehala iragarri dute erreforma fiskalari buruzko gogoetarako beharrezko tartea hartuko dutela, ez dagoelako presarik, ezta premia... [+]
Europar Batasuneko Ekonomia eta Finantza ministroen Ecofin kontseiluak arau fiskal zorrotzagoak ekarri dizkigu opari urte berriarekin. Pandemia ondorengo norabidea aldatu eta berriz ere inbertsio publikoa txikitzea eta herrialdeek murrizketak egin behar izatea ekarriko du... [+]
Hego Euskal Herrian, egun indarrean dagoen neurri mesedegarri batek soilik jarraituko du aplikatzen, gutxienez ekainera arte: oinarrizko elikagaiei BEZik ez ordaintzea.
Europar Batasuneko 27 herrialdeetako ekonomia eta finantza ministroen kontseiluak arau fiskal zorrotzagoak ezartzea adostu du abenduaren 20an. Azken urteetako norabidea aldatu eta berriz ere inbertsio publikoa txikitzea eta herrialdeek murrizketak egin behar izatea ekarriko du... [+]
Gaur egungo eta etorkizuneko mundua ulertzeko gakoak eskaintzen dituen ezinbesteko liburua kaleratu du ARGIAk, Pello Zubiria Kamino kazetariaren eskutik. Aldizkariaren Net Hurbil sailean hogei urtez egindako artikulu mamitsuetatik abiatuta, munduko bazter askotako krisi eta... [+]
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako sektore publikoan greba eguna da gaurkoa, ELA, LAB, CCOO, Steilas, SATSE eta ESK sindikatuek deituta. Goizaldean abiatu dira lehen zutabeak eta manifestazioa handienak eguerdian egingo dituzte hiriburuetan.
Krisi ekonomiko betean, 2013an Iberdrolak argindarraren prezioa manipulatu eta artifizialki igo zuela ondorioztatua du Espainiako Merkatuen eta Lehiaren Batzordeak, eta horren erruz kontsumitzaileek 96,7 milioi euro gehiago ordaindu behar izan zituztela. Konpainiaren aurkako... [+]
Kontsumorako Prezioen Indizea (KPI) berriro jaitsi da, Espainiako Estatuaren kasuan bere lekura itzuli arte gainera, egungo doktrina ekonomikoak ezartzen duen %2tik behera dagoelako jada. Azpiko inflazioaren bilakaera motelagoa da, baina tira, pozik agertu dira arduradun... [+]
Hizkuntza gabeziari lotutako hezkuntza atzerapenak eta premia handiak dituzte Gasteizko Federico Baraibar institutuko ikasleek. Beti baliabidez urri dabiltzala, baina hurrengo ikasturterako Eusko Jaurlaritzak esleituriko baliabidetan murrizketak izango dituztela salatu dute... [+]
Erreserba Federalak interes-tasak bere horretan uztea erabaki du urtebetean lehen aldiz, orain arte etengabeko igoera egin eta gero. Argudio nagusia inflazioa jaitsi egin dela da, baina atzean badaude mamu gehiago, hala nola, atzeraldi ekonomikoa eragitea eta AEBetako finantza... [+]