AEB-Iran tentsioak dardarka jarri du Pertsiar Golkoa
Bestela ere oso barea ez zen giro baten erdian –Yemenen 2015ean hasitako gerra, santzioak eta petrolioaren itsas-komertzioan izaten ari den eragina, AEBetako gerra ontzi bat Pertsiar Golkora bidean–, Saudi Arabiako bi petrolio-ontzik Ormuzko itsasartean, Arabiar Emirerri Batuen kosta parean, erasoa jasan zuten joan den igandean. Gertakari horrek AEBen eta Iranen arteko tentsioa areagotu du eta “gerra” hitza mundu osoko hedabideetan agertzen hasi da.
Saudi Arabiak dio bere barkuek kalte handiak jasan dituztela. Arabiar Emirerri Batuek diote erasoa bere uretan gertatu dela. Eta AEBen bi aliatuok ahotsa altxatzearekin bat, Iran jo-puntuan dago berriz ere.
Donald Trump AEBetako presidente denetik, herrialdea estu hartzea izan da bere atzerri politikaren gakoetako bat eta asteburuko gertakariek aitzakia ona eman diete norabide horretan koska bat gorago egiteko.
Riad-eko gobernuaren arabera, erasoa jasan zuten ontziek AEBetara petrolioa esportatu behar zuten eta igandeko gertakariak hori ezinezko egingo du. Joan den azaroan AEBek Irango petrolioari jarritako santzioen ondoren, erasoa Teherandik gidatutako mendeku gisa aurkeztu dute, nahiz eta astelehenean Iranek ukatu duen erasoarekin zerikusirik duenik.
Beste hari batzuk ere gurutzatzen dira Pertsiar Golkoan geroz eta nahasiagoa bihurtzen ari den matazan, Martin Chulov-ek The Guardian egunkarian esplikatzen duenez: Iranek mundu arabiarrean duen eragina, Israelen aurkako jarrera, eskualdearen ordena aldatzearen aurka egiteko adierazi duen asmoa, edo Siria eta Yemengo gerretan izandako influentzia, besteak beste.
Eta, nola ez, petrolioa. Trumpek Irango petrolioaren aurka hartutako neurriek tentsioa igoarazi zuten, baita iazko maiatzean Etxe Zuriko maizterra AEBen eta Iranen arteko akordio nuklearreko mahaitik altxa izanak ere. Geroztik Teheranek akordio horren baitan hartutako konpromisoei eutsi die. Joan den astera arte: akordioaren puntu batzuk ez zituela beteko adierazi zuen gobernuak eta ez zuela paktuaren bertsio berririk eztabaidatzeko asmorik.
Bien bitartean, AEBen santzioek Irango ekonomia gogor jo dute. Badirudi AEBek bide horri eusteaz gain, egoera mugara eramateko asmoa daukala. Astelehenean administrazio estatubatuarrak Iraken eta inguruko herrialdeetan bizi ziren herritarrei ohartarazpena egin zien. Arriskua azken 15 urteetan ezagutu gabekoa da.
Azkeneko hamarkadan Frantziak, Erresuma Batuak eta AEBek Siria inbaditu zuten nazioarteko legedia hautsita. 2024an oraindik Washingtonek Siria okupatzeko dozena bat base militar inguru ditu eta herrialdearen petrolioaren zati handia lapurtzen du. Israelek Siriako eta Palestinako... [+]
Komala alderdiak Irango Gobernuaren akusazioa ezeztatu du, eta adierazi du manifestariak “erreprimitzeko eta isilarazteko” saiakera dela.
Irango Zagros mendikatearen hegoaldean dagoen Ghar-e Boof kobazuloan ez dute hominidoen hezurrik aurkitu, baina bai haiek duela 80.000 urte inguru jandako animalien hezurrak; zehazki, 941 hezur.
Eta hezur horiek aztertuta, garai hartako dietaren berri jakin ahal izan dute... [+]
Niloofar Hamedi eta Elaheh Mohamadi kazetariek sei eta zazpi urteko kartzela zigorrak beteko dituzte AEBetako Gobernuarekin kolaboratzea, segurtasunaren aurkako delituak egiteko konspiratzea eta Irango Errepublika Islamikoaren aurkako jarduerak hedatzea egotzita.
Brasil, Errusia, India, Txina eta Hegoafrikak osatutako aliantzak Johannesburgon egin duten azken goi-bilerako eztabaidagai nagusia izan da partaide gehiago onartzea. Saudi Arabia, Arabiar Emirerri Batuak, Iran, Egipto, Argentina eta Etiopia gonbidatu dituzte.
Larunbat gauean telebista publikoko zuzeneko albiste-saio nagusiaren erdian bideo bat eman zuen Aedalat-e Ali taldeak. Ali Khamenei buruzagia sugarren artean ateratzeaz gain, "emakumeak, bizitza eta askatasuna" gisako mezuak agertzen ziren. Polizia islamikoak Marsha... [+]
Pasa den larunbatean bihotzekoak jota hil zenean, Mehran Karimi Nasserik 76 urte zituen. Horietatik hemezortzi joan zitzaizkion Parisko Charles de Gaulle aireportutik atera ezinda. Hark saldutako prezioan erosiz gero, kafkiarra da historia.
Irailean Irango Poliziak Mahsa Amini hil zuenetik herritarren protestak ugaritu egin dira kalean zein sareetan. Umorez ere erantzun diote estatuaren jazarpenari: elizgizonei turbanteak kentzeko mugimendua hasi dute.
40 egun igaro dira Irango poliziaren indarkeriaren eraginez Mahsa Amini emakume kurdua hil zenetik. Ordutik, poliziak protestetan ehun manifestari baino gehiago hil ditu eta 1.000 atxilotu. Asteazkena azken dolu eguna da kultura kurduan, eta ehundaka lagun bildu dira haren... [+]
Ia hilabete da Mahsa Amini Irango Poliziak atxilotu ostean hil zela, eta herritarrak protestan daude ordudanik. Petrolio findegietan greban dira langileak, eta estatu mailako protestara deitu dute asteazken honetarako.
Teheranen barrena zioala atxilotu zuen Polizia Moralak, irailaren 14an, 22 urteko Mahsa Amini. Jatorriz Rojhilatekoa [Ekialdeko Kurdistan], familiarekin joana zen hirira egun batzuk pasatzera. Hijab-a egoki jantzita ez eramatea egotzirik, komisariara eraman zuten,... [+]
Teheranen barrena zioala atxilotu zuen Polizia Moralak, irailaren 14an, 22 urteko Mahsa Amini. Jatorriz Rojhilatekoa [Ekialdeko Kurdistan], familiarekin joana zen hirira egun batzuk pasatzera. Hijab-a egoki jantzita ez eramatea egotzirik, komisariara eraman zuten,... [+]