Gē shēng yuán hé màn bàn pāi Dong Xingyi zuzendari txinatarraren estreinako lana izan da aurtengo lehen proiekzioa Zuzendari Berriak sailean. Pintore lanetan ere ibilitako zinegilea izanik, filmeko argazkiak gogora ekartzen du errenazimenduko margolanen eraikuntza: zerumugan lausoki galtzen diren paisaia amaiezinak, hainbat geruza dituztenak, eta lehen planoan pausatzen diren gorputzak. Txinako landa gunean kokatzen da kontakizuna, artalde eta gari sailen baitan. Filma hasten da hamar minutu inguru irauten dituen plano-sekuentziarekin, gurdi batean atzera begira doanaren ikuspuntuan. Gurdiak lurrezko bidean aurrera egin ahala, atzean uzten duena ageri zaigu, eta kartzelatik atera berri den norbaiten elkarrizketa entzuten dugu, koadroz kanpo. Protagonista urte luzez preso egon ostean herrira itzultzen da, baina utzi zuen herria eta aurkitzen duena ez datoz bat. Pixkanaka ohitu beharko da daudenen eta jada ez daudenen artean bizitzera, eta eszenatoki horretan bere eginkizuna aurkitzera. Gaizkile jarrerak gordetzen duen sentsibilitateak hartuko du tokia pixkanaka, sistemarekiko disidente izateko aukerak zabalduz: beharbada txorien izenak ezagutzea izan daiteke erresistentzia ekintzarik handiena. Harrigarria da zenbaterainoko kontrola azaltzen duen egileak planoetan agertzen diren detaileekin, gure begietarako koreografia osatuz eszena bakoitzean. Istorioak sakontasuna lortzen du ia bi orduko saioan, eta inflexio-puntuak garapena dakarkio hasierako egoerari. Pentsakor uzten gaitu filmak txinatarrezko kredituak irakurtzen ditugun bitartean; posible ote erdi-punturik aurkitzea espektatiben eta errealitatearen artean?

2018an Donostia Zinemaldiko Koprodukzio Foroan aurkeztu zuen Nora filma Lara Izagirre zuzendariak. Aurtengo Zinemira saila estreinatu du lan luzeak euskal filmetan ez-ohikoa den gai batekin: norbere burua bilatzeko bidaia. Filmeko protagonistari gainezka egingo dio egoerak aitona argentinarra galtzen duenean, eta duen lotura handienaren heriotzean, non errotu eta zer egin ulertzeko bilaketa hasiko du. Dolu prozesua bizitza aldaketa beharrarekin lotuta ageri zaio, eta izan nahi duen pertsona hori eraikitzen joango da anti-Itaka batean; Odisean ez bezala, helburua ez da puntu batera iristea izango, baizik eta bidaia bera. Izaroren kontzertua istorioan kokatzen du Izagirrek, eta euskal kostaldeko guneak ditu filmak kokaleku. Gaia Euskal Herrian oinarritzeak baditu arrisku eta ausardiak: batetik, belaunaldien arteko talkak azaltzen dira sotilki bizi ereduen arteko amildegiak islatzean; bestetik, ordea, topikoak izan daitezkeen lekuetan erortzeko arriskua dago. Biak muga mehe batek banantzen baditu, esango nuke filmak ertzetik zeharkatzen dituela biak, batzuetan batera eta besteetan bestera pasatuz. Pertsonaiaren sakontasunak badu bere presentzia, halere, izate partikularra marrazten duelarik istorioan.

Gaua Wife of a spy filmak itxi du. Kiyoshi Kurosawa japoniarrak zuzendutako luzea Perlak sailean lehiatzen da, eta Veneziako zinema-jaialdian hartu du parte. Filma Bigarren Mundu Gerraren hastapenetan kokatzen da, 1940an, zeinean Japonia Italia eta Alemaniarekin lerratzen ari den gerran amaituko duen aliantzan. Fikzio klasiko zaleentzat lan osoa izan daiteke; baditu akzioa, sorpresa, argumentu historikoa eta harrapatzen duen erritmoa. Kontakizunak baditu hainbat buelta, zeinetan argi uzten duen zuzendariak berak duela gertatzen denaren agintea. Protagonista diren senar-emazteak, Japoniar inperioaren norabidearekin disidentzian, saiatuko dira komunitate internazionalaren aurrean salatzen beren herrialdeko gertatzen ari dena; AEBen posizionamenduan dute esperantza. Mundu mailako justizia baten izenean jarriko dute kolokan duten egonkortasun burgesa. Beti sortu dit zalantza, ordea, gaur egundik egiten den iraganeko irakurketak. Ikuspuntuan ez dago iritzi espliziturik, ez gerra egoerak sortzen duen konplexutasunik, ez hausnarketa sakonegirik. Gaizto eta onen arteko lehiaren planteamenduak batzuk maitatzera eta besteak gorrotatzera eramaten duenean, kasu. Egungo begiradatik eginiko egungo begirada ezkutatzen duen fikzioak mesfidantza sortzen dit, batez ere AEBak tartean daudenean.