Abian da Europar Batasuneko funts komunaren inguruko bilera, akordioaren inguruko bermerik gabe
27 herrialdeetako buruzagiak aurrez aurre bildu dira lehen aldiz duela bost hilabetetik. Bi egun dituzte EBko berreskuratze-funtsaren eta aurrekontuaren gaineko diseinua ixteko.
Ostiral honetan hasiko da azken bost hilabeteetako lehen goi-bilera presentziala Europar Batasunean. Estatuburuak eta gobernuburuak elkartuko dira berreskuratze funtsa eta datozen zazpi urteetarako aurrekontua onartzeko. Europar Batasuneko iturrien arabera, eztabaida “zorrotza" izango da, eta akordioa "ez dago bermatuta, alde handiak baitaude". Izan ere, badirudi kontsentsua batzen duen gauza bakarra Brusela merkatuetara joatea dela, berreskuratze plana eraikitzeko funtsak eskuratzeko.
Egoerak EBren alde egiten ez duela jakinda, buruzagiek ostiralean eta larunbatean eztabaidatuko dute gaia, erabaki bat hartzeko asmoz. Bost hilabeteren ostean, estatuburuek eta gobernuburuek elkar ikusi eta "korridorea" egin ahal izateak “jarrerak hurbiltzen” lagun omen dezake, zenbait ordezkariren ustez. Hala ere, badira abuztuan oporrak hasi aurreko azken hitzordua izango ez dela iragartzera ausartu direnak ere.
Charles Michel Europako Kontseiluko presidenteak joan den astean aurkeztu zuen negoboxaren (negoziazio-paketea) xehetasunak eztabaidatuko dituzte, negoziaziorako oinarri gisa. Belgikako lehen ministro ohiak Europako Batzordeak aurkeztutako Berreskuratze Funtsaren tamainari eustea proposatu zien bere kideei (750.000 milioi euro), bai eta datozen zazpi urteetarako 1,074 bilioi euroko aurrekontua izatea ere, Europako Batzordeak proposatutakoa baino zertxobait txikiagoa.
Pitzadurak
Kontseiluko presidenteak mahai gainean jarri duen proposamenaren arabera, Bruselaren krisiaren aurkako funtsaren tamainari eutsi diote. Hala, “transferentzia eta maileguen arteko oreka” errespetatzen dela diote, 500.000 eta 250.000 milioi eurokoa, hurrenez hurren. Puntu hori ez zaie gustatzen euren burua “urritzat” dutenei, hots, Holanda, Danimarka, Austria, Suedia eta Finlandiari. Horiek nahiago dute diru-laguntzak saihestu, izan ere, kopuru osoak mozketa jasan behar lukeela ere uste dute. Europako Batzordearen Berreskuratze Funtsaren tamaina ez ukitzeko, eta batez ere Italia eta Espainiako estatuaren egoera arintzeko, Kontseiluak zenbait kontzesio egin dizkie euroaren baitako potentzia nagusiei. Hala ere, oraindik ez dira nahikoa izan euren oniritzia jasotzeko, batez ere Holandaren partetik.
Kontseiluan ala Bruselan
Puntu beroenak funtsak eskuratzeko eta ordaintzeko irizpideak dira. Michelek proposatu duenez, Alemaniako presidentetzaren ideian oinarrituta, Kontseiluak erreforma-programa estatalak “gehiengo kualifikatuz “onartu behar lituzke, eta ondoren, Europako Batzordeak horiei argi berdea ematea. Espainia eta Italiako gobernuek nahiago lukete erabakia Bruselak hartzea; Herbehereek, berriz, aho batez onartu nahi dute Kontseiluan, bertan handiagoa baita euren eragina. Aurrekoa funtsezko puntua da Holandarentzat; izan ere, tinko eusten die bere interesei, eta baliteke ostiral honetan elkarrizketak isilaraztea. Halaber, ez dago prest transferentzien alde egiteko, eta baldintzapekotasun handia eskatzen du. Hala, hegoaldeko kideekin “konfiantza arazorik ez duela” onartu du, eta Europako Batzordekide dela azpimarratu du.
ESN
Herbehereek funtsa murriztu eta transferentziak ezabatzeko duten argudioetako bat da oraindik inork ez duela eskatu Egonkortasun Europako Mekanismoa (ESN) tresna erabiltzea. Laguntza hori Eurotaldeak apirilean onartutako krisiaren aurkako planaren parte da. 540.000 milioi euro mobilizatu nahi ditu pakete horrek, eta, besteak beste, 240.000 milioi euroko kreditua biltzen du ESNren bidez, 100.000 milioi euro langabeziaren aurkako funts batekin (Sure) eta 200.000 milioi euroko kreditu-lerro bat Europako Inbertsio Bankuaren (EIB) bidez. Kontseiluko presidenteak planaren %70 2021etik 2022ra bitartean gauzatzea eta gainerako %30a 2023rako gordetzea aurreikusten du, pandemiak Europako ekonomietan dituen ondorioak ezagutu artean. Horrela, eskandinaviarrek “dirua banatuago geratzea” espero dute, ekonomiei injekzioa askoz mantsoago eman arren. Proposamen horrek Finlandiaren, Alemaniaren eta Frantziaren oniritzia ere izango luke.
Asmo handiegia
Erkidegoko aurrekontuari dagokionez ere, errezeloak daude. Otsailean negoziatzen ari ziren kopurua jaitsi egin du Kontseiluko presidenteak, eta 1,074 bilioiko paketea proposatu die bazkideei, Europako Batzordearen proposamena baino %2 txikiagoa. Hegoaldetik begiratuta, kopuru hori ez da nahikoa, eta mailegu-emaileek, berriz, “gehiegizkotzat” jotzen dute.
Ekialdea haserre
Dena ez da Europa iparraldearen eta hegoaldearen arteko liskarretara mugatzen ordea. Ekialdeko Europako herrialdeekin ere arazoak baitaude. Beste puntu goren bat funtsak Zuzenbide Estatuaren errespetuarekin eta trantsizio klimatikoa finantzatzeko inbertsioekin lotzea da, eta horrek Hungaria eta Poloniaren “ezezko borobila” dakar.
401 aldeko boto eta 284 kontrako jaso ditu, baina gehiengoa lortu du 41 botogatik. Hurrengo bost urteetan berriro ere presidente izango da, popularren, sozialdemokraten, liberalen eta berdeen babesa jasota. EH Bilduk kontra bozkatu du, eta EAJk alde.
Frantziako Estatua eta Alemania izan dira aurka kokatu diren estatu bakarrak. Direktibaren lanketa 2021eko abenduan abiatu zuen Europak, baina trabak eta presioak tarteko, hiru urte baino gehiago behar izan ditu onespenak. Europako Parlamentuak bozketa berrestea falta da.
Agroindustriaren alde doan erabaki garrantzitsua hartu zuen Europako Batzordeak otsailaren 7an: NBT New Breeding Techniques teknikaren bidez genetika moldaturik duten haziak ez ditu transgeniko gisa sailkatuko. Hori horrela, transgenikoei orain arte egindako kontrol, segipen eta... [+]
Europako Legebiltzarrak eta Europar Kontseiluak abenduaren 20an onartu dute EBko Migrazio eta Asilorako Ituna. Batez ere, legez kanpo iristen saiatzen diren migratzaileen egoera gogortuko du.
Glifosato herbizida erabiltzeko baimena beste hamar urterentzat luzatu zuen azaroaren 16an Europako Batzordeak. Erabaki inkoherentea, ikusirik produktuaren toxikotasuna frogatzen duten ehunka ikerketa zientifiko daudela publikaturik. Inkoherentea ere, jakinik AEBetako 113.000... [+]
“Migrazio irregularra gelditzeko” plana aurkeztu dute Europako Batzordeko presidente Ursula von der Leyenek eta Italiako eskuin muturreko lehen ministro Giorgia Melonik, Italiako Lampedusa irlara egindako bisitan. Hiru egunetan 8.500 migratzaile iritsi dira uhartera,... [+]
Igandean sinatu zuten akordioa, baina Tunisiako agintariek argitu dute herrialdea ez dela Europatik itzularazten dituzten Saharaz hegoaldeko migratzaileen “harrera gune” bihurtuko, eta soilik Tunisiakoak hartuko dituela bueltan.
Europako zenbait hedabide handik sustatutako ikerlan batek argitu du PFAS kutsagarriak milaka puntu beltzetan hedatuta daudela kontinente osoan. Oinezko herritarrak aipatzen entzun ez dituen PFAS-ak (konposatu per- eta polifluoratuak, ingelesez ‘Per- and polyfluoroalkyl... [+]
Europako Batasunak onartu berri dio hautagai ofizial estatusa Bosniari. Ukrainari aitortu zion lehenbizi hautagaitza, gerra betean, eta orain Bosniari, herrialdearen kokapen geoestrategikoak eraginda. Erreforma sakonak eskatu dizkio; botere judiziala eta politikoa orekatzea,... [+]
Europako Batzordeak beste behin adierazi du Eusko Jaurlaritzak legedia bete zuela Zaldibarko zabortegiaren kasuan. Zaldibar Argitu plataformak nabarmendu du Lakuak bidalitako informazioa soilik izan duela kontuan Bruselak.
Neurriak beren borondatez hartzea proposatu die estatuei, baina egoera okertuz gero derrigortzeko eskumena izatea nahi du. Espainiako Gobernua planaren aurka agertu da. Gasa ordezkatzeko ikatza, petrolioa eta energia nuklearraren erabilera indartzea proposatzen du batzordeak,... [+]
"Zor publikoaren nahiz langabeziaren adierazle altuak" dituela gogorarazi dio Bruselak Madrili. Ondorioz, arau fiskalik zurrunenak geldirik mantenduko dituzten arren, gastu publikoa "berehala doitzea" agindu dio Europar Batzordeak. 2023ko zerga-politika... [+]
COVID-19aren ostean ekonomia suspertzeko iragartzen ari ziren neurri ekonomikoak ezbaian jarri ditu Ukrainako gerrak. Azken asteetan mota askotako erabakiak hartzen ari dira Europar Batasuneko agintariak. Horietako batzuek zuzenean eragingo dute herritar arrunten bizimoduan... [+]
Indiako ozeanoko atun hegats-horia desagertzeko bidean dago eta ez inguruko –Seychelleak, Somalia, Kenya...– arrantzaleen kulpaz, baizik eta Europar Batasunako itsasontzi-faktoriek suntsituta. Atun ontziratua hainbeste maite duten europarrak, beren ingurukoak... [+]
Europako Batzordeak erabaki du COVID ziurtagiriari bederatzi hilabeteko indarraldia ematea. Behin epe-tarte hori igarota, iraungitu egingo da, eta berritu nahi duenak txertoaren oroitzapen dosia jarri beharko du. Neurria 2022ko otsailetik aurrera jarriko da indarrean.