ELB Gaztek eta AFIk antolatu zuten azken kafe instalazioa 2014ean izan zen Urdiñarben. Esperientzia aberats horren errepikatzeko xedea du aurtengo neguan ELBko laborari gazteen taldeak. Lehen hitzordua abenduaren 14eko finkatu da Saran.

Duela zonbait urte Iparraldeko eskualde desberdinetan antolatu ziren kafe instalazioek arrakasta pollita ukan zuten eta gazte andana bat hurbildu zen. Instalazioaren [baserri bat bere gain hartzearen] gaia estakuru gisa hartuz, instalatu berri, instalatzeko bidean edo laborantxari nola lotu pentsaketetan ari ziren gazteek ideien eta ikusmoldeen partekatzeko tokia atxeman zuten. Batzuek instalatzeko proiektuaren gogoetatzen ari ziren, beste batzuk aldiz instalatu berriak ziren eta gibelatze ttipi baten hartzeko parada izan zuten. Batzuek heien ibilbide luzeagoaz pundu bat egin zuten ere. Esperientzia eta proiektu desberdinen nahasteak eta trukatzeak gaualdi aberatsak sortu zituen eta parte hartzaile guziek bazuten zer pentsa etxerateko bidean.

Kafe instalazioaren funtsa hori baita: elgar ezagutzeko, trukatzeko, mintzatzeko, eztabaidatzeko edo entzuteko gune baten proposatzea giro goxo bat sortuz usaiaz kanpoko leku batean. “Nahiz eta ofizio eder bezain interesgarria egiten dugun, badakigu laborantzan denbora libro guti dugula. Zaila zauku batzuetan denbora hartzea gauzen pentsatzeko, besteekin partekatzeko, egunerokotasunaz urruntzeko eta ikuspundu orokor baten ukaiteko. Gehienetan jendarteak duen erritmo kuadratuaz kanpo gelditzen gira, lan tenoreak, asteburuak, bakantzak…” ohartarazten du Laura Irigarai, Azkarateko laborariak.

Bakartasuna haustea

Egoera sozialaz harat ere, egoera ekonomikoa aski aldakorra dela ere erran daiteke. “Garrantzitsua da laborantzak eta laborariek bizi dugun bakartasunaren haustea eta jendartearekin harremanetan segitzea. Beharrezkoa zauku biltzea eta hitz egitea, zendako ez hasi kafe instalazio

batekin?”, dio Peio Elizeitsek. Kafe instalazioen helburua tokian tokiko gaietaz hitz egitea da ere, lurraldearen berezitasunaz eta egoera sozio-ekonomikoaz, herritarren arranguretaz, laborari gazte eta ez hain gazteen bizipenetaz.

Usaiaz kanpoko lekuak ekartzen duen giro goxoak jendearen errexkiago mintzatzeko ahala emaiten du. “Bakotxak bere lekua atxemaiten ahal du

eta denek denen ohar, ikusmolde edo iritzietaz ikasten dute”, azpimarratzen du Peio Elizeitsek. Aurtengo negua baliatu nahi du taldeak berriz ere instalazioaren aipatzeko. Iparraldeko eskualde guzietan ibiliko da eta aldi huntan, lekuen arabera, tematika bat proposatuko du. Aldi oro bi pertsona

gomitatuak izanen dira eta bakotxak bere lekukotasuna ekarriko du. Ondotik, debate libre bat izanen da, edozoin galdera edo oharren egiteko tartearekin.

Hastapen batean tematika finko bat baldin bada ere, gaualdian zehar hainbat gai jorratzen ahalko dira, parte hartzaileen behar eta nahien arabera.

“Kafe “instalazioak” deitzen ditugu bainan argi dugu instalatzeko bidea transmisioaren bidearekin gurutzatu behar dela eta iduritzen zauku kafe instalazioa bidegurutze horietarik bat izaiten ahal dela”, dio Laura Irigaraik. Horregatik gomita luzatua da instalatu berri edo instalatzeari pentsatzen

duenari bainan ere erretretara hurbiltzen denari, laborari ez denari eta kurios denari.

Abendutik maiatzerat, sei saio

Sei kafe instalazio proposatuak dira abendutik maiatzerat:

- Saran, abenduaren 14ean, ostegun arratseko 9tan, Pleka Trinketan. Hegoa Mendiboure eta Joana Urbistondok heien ibilbidea aipatuko dute, gaualdiaren gaia lurra izanen dela.

- Donaixtin, urtarrilaren 25ean, Briseteia ostatuan, transmisioaren gaia aipatuko da instalatu berri den laborari batekin eta bere etxaldea uztekotan den beste batekin.

- Xiberuan, otsail hondarrean, mendiaren gaia jorratuko da.

- Bankan, martxo hondarrean elkarlanaz arituko dira.

- Heletan apiril hondarrean, Ossau Irati sormarka eta bere ondorioak aipatuko dira.

- Bastidan, maiatz erditsutan, laborantxa biologikoa izanen da gai nagusia.

Gomitak eta data zehaztuko dira ondoko asteetan.