70.000 euskaltzalek olatu euskarafoboa salatu dute Bilboko kaleetan
Euskalgintzaren Kontseiluak deitutako manifestazioan 70.000 pertsona inguru elkartu dira Bilbon. Kontseiluak akordio soziopolitikoa eskatu du, euskararen aurkako oldarraldi judizialari hesia jartzeko eta etorkizunera begirako hizkuntza politikak bideratu ahal izateko.
Ertzaintzak emandako datuen arabera, 70.000 manifestari bildu dira Bilboko kaleetan. Euskaltzaleek olatu euskarafoboaren aurrean kezka eta haserrea agertu dute, Oldarraldiaren aurrean, euskararekin bat, euskaraz bat lelopean egin den manifestazioan. 17:00ak pasatxoan abiatu da manifestazioa Euskalduna Jauregitik eta azken manifestariak 18:00etan hasi dira ibiltzen. Euskararen alde egindako mobilizaziorik handienetakoa izan da. Ibilbidean zehar txistularien eta gaita-jotzaileen doinuek alaitu dituzte milaka manifestariak. Norbanakoez gain, alderdi politiko, sindikatu, herri mugimendu eta gizarte eragile ugarik egin du bat manifestazioarekin.
“Oldarraldiaren aurrean, euskararekin bat, euskaraz bat”. Manifestazio nazionala Bilbon#EuskararekinBat #Euskara @kontseilua pic.twitter.com/6AclOTL9u9
— Carles (@chmasia) November 4, 2023
Ordezkari politiko eta sindikalak
Alderdi politiko eta erakunde publikoetatik, besteak beste, hauek izan dira Bilbon. Erakundeetatik: Bakartxo Tejeria, Unai Hualde, Eider Mendoza, Ramiro Gonzalez, Leixuri Arrizabalaga, Esther Apraiz, Juan Mari Aburto, Eneko Goia, Beatriz Artolazabal, Unai Urruzuno, Idurre Bideguren, Sonia Jacinto, Iker Casanova, Juankar Izagirre eta Adolfo Araiz. EAJtik: Itxaso Atutxa eta Joseba Egibar. EH Bildutik: Pello Otxandiano, Nerea Kortajarena, Eba Blanco eta Maddalen Iriarte. Sumarretik: Lander Martinez eta Andeka Larrea. Geroa Baitik: María Solana eta Jabi Arakama. EH Baitik: Paulo Arzelus Aramendi eta Mikel Irastorza Artola.
Ondoko sindikatuetako ordezkariak izan dira: ELA, LAB, ESK, STEILAS, EHNE, Etxalde, Hiru eta Lanartea. Euskal Herritik kanpo, katalanaren, galizieraren, asturieraren eta aragoieraren aldeko mugimenduetako ordezkariak ere Bilbora etorri dira euskararen aldeko manifestazioari babesa ematera.
Manifestazioaren burua udaletxera heldu denean, Oskorriren Euskal Herrian euskaraz entzun da bozgorailuetatik, eta ondoren, Ruper Ordorikak milaka manifestariren aurrean kantatu du Zaindu maite duzun hori abestia. Segidan, Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiak hitzartzea egin du.
Akordio soziopolitiko berri bat
Eskisabelek akordio soziopolitiko berri baten beharra azpimarratu du, oldarraldiari eusteaz gain, etorkizuneko erronkei aurre egin ahal izateko: “Euskalgintzaren Kontseiluak ezinbestekoa ikusten du akordio soziopolitiko berri bat, oldarraldiaren aurrean hesia jarriko duena ez ezik, euskarak eta euskararen komunitateak etorkizuneko erronkei aurre egiteko moduko zorua eratuko duten hizkuntza politikak bideratuko dituena. Olatu erreakzionarioari eutsiko diona ez ezik, aurrera jauzi egin eta euskararen biziberritzeak egun dituen erronkei erantzuteko moduko itun politiko eta soziala”. Agintari politikoei egin die dei batik bat: “Bereziki dei egiten diegu erakunde eta indar politikoei akordio berri horren parte eta bultzatzaile izan daitezen, sen onez, etorkizun oparo bat bermatzea helburu hartuta”.
Kontseiluko idazkari nagusiak egoeraren larriaz hitz egin du. Azaldu du nola ari den botere judiziala hizkuntza politika egiten, eta epaitik epaira kezka eta larritasuna areagotuz doazela: “Ari gara, larritasunaren zenbatekoa azaltzeko hitzik gabe geratzen”. Oldarraldiak “justizia sozialean, gizarte kohesioan eta bizikidetzan atzera egitea” esan nahi duela azaldu du.
Jauzi baten beharra
Globalizazioaren aurrean, bizimodu digitalizatuan eta hizkuntza nagusiak gero eta nagusiagoak diren mundu honetan, euskarak erronka izugarriak dituela aitortu du Eskisabelek, eta ezinbestekotzat jo du hizkuntza politiketan jauzi bat egitea etorkizuneko erronka horiei guztiei behar bezala aurre egiteko: “Jauzi bat behar da hezkuntzan, helduen euskalduntze-alfabetatzean, ikus-entzunezko eta kultur ekoizpenerako baliabideetan, eremu sozio-ekonomikoaren lanketan, euskal herritar berriei behar bezalako hizkuntz harrera egiteko baliabideetan…”.
Hesia zubi
Oldarraldiari eusteko hesi moduan deskribatu du Eskisabelek manifestazioa, baina “harago joateko garaia” dela esanez bukatu du hitzartzea: “Aurre egitetik aurrera egitera. Beraz, hesi baten ordez, hau izan dadila zubi bat etorkizunera”.
Kontrapas abestiarekin amaitu da manifestazioa, Euskara, jalgi hadi plazara! kantatuz, oraindik jende andana udaletxeko zubira iritsi gabe zegoela.
Irakasleek baxoko ahozkoa euskaraz egiten laguntzeko ekintza egingo dute. Soinean ahobizi eta belarriprest txapak eramango dituzte, ikasleei adierazteko “babes osoa” dutela euskaraz mintzatzeko azterketan.
Donostiako autobus gidari batek maiatzaren 2an, bere hizkuntza eskubideak urratzeaz gain, erantzun euskarafoboa bota ziola salatu du herritar batek. Gertakari horren berri Hizkuntza Eskubideen Behatokiak eman du. ARGIAk pertsona horrekin hitz egin du, zer gertatu zen jakiteko.
Carmen Junyent hizkuntzalaria izan zen katalanez hil ahal izatea bere azken hatseraino aldarrikatu zuena. Hil hurren zela, osasun-langileekin izandako bizipenak idatzi, eta bera hil ondoren argitara zitzatela eskatu zuen. Hizkuntza pertsona batek beste batekiko duen trataeraren... [+]
Hemen eman ahal zaio atxikimendua manifestuari. Agerraldi herritarra egingo da ekainaren 21ean, 19:30ean Amurrioko Udaletxearen aurrean.
Administrazioan Euskaraz taldeak Nafarroako Kontseiluaren jardun euskarafobikoa salatu du ekintza baten bidez. Nafarroako Gobernuak euskarako dekretua prestatzen bost urte eman ondoren, Nafarroako Kontseiluari zirriborroa aurkeztu dio.
2023ko otsailean EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak balio gabe utzi zuen Uliazpi Fundazioko 34 zaintzaileren lan deialdirako hizkuntz eskakizuna. Fundazioko langile batzordeak eta Foru Aldundiak sententzia salatu zuten. Euskalgintzaren Kontseiluak adierazi du oldarraldi judizialak... [+]
Seaskako Bernat Etxepare lizeoko ikasleek mobilizaziorako deia luzatu dute maiatzaren 17rako. Guztien arteko sarea irudikatzeko asmoz, ekimenen aipamena Interneten #EuskarazIkasiMatxinada eta #EuskarazBiziMatxinada traolekin zabaltzeko eskaera egin diete.
LABek ohartarazi du Gipuzkoako Foru Aldundiko behin-behineko 119 langileak egonkortzeko egin den bidea bertan behera gelditu daitekeela, hizkuntza eskakizuna ezarri izanagatik helegitea aurkeztu dutelako. LABek eta ELAk elkarretaratzea deitu dute otsailaren 16rako, Donostian.
Errenteria-Oreretako Aurrera tabernako zerbitzariak euskararekiko "mespretxuz" eta oldarkor erantzun zion euskaraz eskatu zuen bezero bati euskalgintzako hainbat kidek salatu dutenez.
Zizurko Udalaren obretako langile lanpostu baten euskarazko profila atzera bota du Iruñeko Administrazioarekiko Auzien 3. Epaitegiak. Erabaki horren aurka elkarretaratzera deitu dute hainbat eragilek. Hizkuntza Eskubideen Behatokiko zuzendari Agurne Gaubekaren aburuz,... [+]
Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiaren aurrean elkarretaratzea egin dute Zizur Nagusiko Udalaren aurka eman den azken epaia salatzeko. Udalak langile lanpostu batean ezarritako hizkuntza eskakizuna atzera bota du epaitegiak.
"Euskara ez da hizkuntza erakargarria askorentzat aspaldian perbertitu dutelako, tresna politiko gisara erabili dutelako eta terrorismoaren garaietara baino ez narama. Gorrotoarekin identifikatzen dugun hizkuntza da", esan du Inma Mujika PPko Eguesibarko zinegotziak... [+]
Orkoiengo alkate sozialista Alejandro Lopezek euskalduna izatea pribilegio bat dela esan eta gero, PSNko hautetsiak euskara sustatzearen aurkako gero eta adierazpen gehiago egiten ari dira, hala Eguesibarren nola Tafallan. Ingurumari horretan, PSNren zuzendaritzak Orkoiengo... [+]