700 enpresak eramaten zituzten hondakinak Zaldibarrera
Tragedia humano bat eta kutsadura kalte larriak sortzeaz gain, Zaldibarko luiziak arazo logistiko handi bat zabaldu du lurralde guztietara, eta hondakinen egungo kudeaketa eredua auzitan jarri du.
Erraustegiekin “zabortegien aroa” amaituko zela errepikatu izan du zenbait agintarik behin eta berriz azken hamarkadan –Zubietako plantaren ondokoari “eskorien madurazio gune” izena jarri diote–, baina Iñaki Arriolak hankaz gora jarri du diskurtso hori astearte goizean Zaldibarko luiziaz Eusko Legebiltzarrean azalpenak ematean: "Zabortegiak beharrezkoak ditugu eta izango ditugu".
Herritarrei birziklatzearen inguruko lezioak ematen aritu diren bitartean, EAEn urtero 3,5 milioi tona hondakin industrial sortu izan dira bestelako eredu jasangarririk bilatu nahi izan gabe, hiri hondakinen kopurua ia hirukoizten duen arren. "Arazo handi bat daukagu hondakin industrialekin", gaineratu du Eusko Jaurlaritzako ingurumen sailburuak. Ez du azaldu baina, nola eta zergatik iritsi garen horraino.
Zaldibarko kasuak agerian utzi ditu egungo eredu pribatizatuaren interesak eta erakunde publikoen prebentzio falta. Zabortegi horretara milioi erdi tona material eramaten zen urtero –Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hondakin “inerteen” %20 inguru–, eta Verter Recyclingek 700 bezero baino gehiago zerbitzatzen zituen, horietako 200 enpresa handiak ziren. Kamioikada horiek guztiak noraezean geratu dira: “Oraintxe bertan inbutu moduko bat daukagu”, onartu du Elena Moreno Eusko Jaurlaritzako ingurumen sailburuordeak.
Arazoa gure ekonomiaren bihotza omen denera ere irits liteke eta “irtenbidea” bilatzen ari dira zenbait industriak ez dezan produkzioa “gelditu” behar izan. Eusko Jaurlaritza egunotan bildu da fundizioa, metalgintza eta papergintzako patronalekin, baita beste zabortegietako ordezkariekin ere. Emantzat jo dute hondakin industrial zein arriskutsu horietako asko “esportatu” egin beharko dutela.
Gipuzkoan ere eragingo du kudeaketa kaskar honek sorturiko hondakinen larrialdiak. Mutiloako Lurpe zabortegia egun gutxi barru itxiko du Cespak; arrapaladan hartu du erabakia, Zaldibarko luizia gertatu eta egun gutxira, hondakinen kontrol faltaren inguruko susmoak aireratu direnean. Gipuzkoako Aldundiak jakinarazi du mankomunitate eta enpresekin bilduko dela zer egin aztertzeko.
Zaldibarko luiziaren arrastoa hedatzen ari da gero eta esparru gehiagotara, azaleratu du zabortegi inkontrolatuak kudeaketa eredu jakin baten oinarrian zeudela, eta krisi humano, sanitario, ekologiko, ekonomiko eta politikoa sortu du.
Zaldibar Argitu plataformak ekitaldia egin du igandean. Ez dago berririk “euskal oasian”, adierazi dute, “Eusko Jaurlaritzak dena ondo egin zuela errepikatu zuen”.
Baionako Auzitegiak ezarri duenez, Basusarrin dagoen Etcheverry-Mindurri enpresak 150.000 euroko isuna ordaindu beharko du, eta Donibane Lohizuneko CBA Artolak 100.000 eurokoa.
Enpresari eskatu dio lan horiek egiteko Arantxa Tapiaren sailak, baina Verter-ek ez du erantzun. Lanek “bospasei” urterako ziurtatuko dute zabortegiaren egonkortasuna, 750.000 euroko aurrekontuarekin.
Ostegunean ziren deklaratzekoak Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Saileko hiru teknikariak, baina justizia auzitegietako lanuzteen ondorioz ezin izan dute egin. Verter Recycling enpresari Ingurumen Baimen Bateratua nolatan eman zioten azaldu beharko dute.
Jaurlaritzaren Ingurumen Saileko hiru teknikarik deklaratuko dute, Zaldibarko zabortegian ingurumenaren kontrako delituak ikertzen dituen auzian. Zaldibar Argitu plataformak eta Euskal Herriko Eskubide Sozialen kartak elkarretaratzera deitu dute Durangoko epaitegi aurrean.
Hirien hondakinak bildu eta txikitzen diren lekuetara bisitaldia egitea eskoletako derrigorrezko txangoa izan beharko litzateke. Gaileta paketetxo bat ireki barneko bi gaileta irensteko, eta pakete azalaren ibilbidea mentalki eraiki. Helmugan paratzen da giza aktibitatearen... [+]
Hondamenditik hiru urte bete direnean prentsaren aurrean aitortu du Tapia sailburuak "ikuskapen teknikoak" egiten ari direla, zabortegia "egonkor eta seguru" dagoela, baina oraindik ez dela zigilatuko horretarako baimena eduki arren. Izan ere, Verter... [+]
Zaldibar Argitu plataformak deituta Alberto Sololuze eta Joaquin Beltran langileak omendu dituzte Eitzaga auzoan, zabortegian harrapatuta geratu zirenetik hiru urtera. Auzia argitzeko beharra berretsi dute eta ardura politikoak hartzeko eskatu.
Zaldibarko zabortegiaren hondamendiaz geroztik hondakinen kudeaketan Bizkaian dauden hutsuneak nabarmendu ditu talde ekologistak txosten batean. Azaldu duenez, hondakinak kudeatzeko plan berriaren zirriborroa oraindik ez da onartu eta 2016koa dago indarrean. Hondakin organiko... [+]
Datorren igande eguerdian, otsailaren 5ean, Joaquin Beltran eta Alberto Sololuze langileak oroitu eta argipenak eta erantzukizunak eskatuko ditu Zaldibar Argitu plataformak.
Heriotza, drama, lana, luizia, mina, angustia. Mugak, neurriak, grinak, maitasuna eta sendia. Inauteria. Zaldibar eta pandemia; bizitza zabortegian. Estreinatzear da Axut eta Artedrama antzerki konpainiek elkarlanean sortu duten azken lana: Hondamendia. Urriaren 14an egingo dute... [+]
Europako Batzordeak beste behin adierazi du Eusko Jaurlaritzak legedia bete zuela Zaldibarko zabortegiaren kasuan. Zaldibar Argitu plataformak nabarmendu du Lakuak bidalitako informazioa soilik izan duela kontuan Bruselak.
Otsailean urte bi bete dira Zaldibarko zabortegia amildu zela. Martxoan pandemiaren bigarren urteurrena dator, bi hilabetez etxean geratu ginenekoa. Katastrofe bi. Bigarrenak lehenengoa estali zuen, baina Eitzagako hondamendiaren gestioak erakutsi zigun izurritea zelan kudeatuko... [+]