40 eraso LGTBIfobo erregistratu dira 2016an Hego Euskal Herrian

  • LGTBIfobiaren aurkako eguna da ostegunean, eta ospatzeko baino aldarrikatzeko eguna izango dela erakutsi dute datuek: eraso LGTBIfoboak ugaritu egin dira.


2018ko maiatzaren 17an - 11:40
Gasteizen sexualitate anitzen alde egindako manifestazioa (Arg: Gasteiz Hoy)

OME Osasunaren Mundu Erakundeak 1990eko maiatzaren 17an kendu zuen homosexualitatea buruko gaixotasunen zerrendatik, eta ordutik LGTBIfobiaren aurkako eguna ospatzen da. Honen harira, agerraldia egin da asteazkenean Gipuzkoako Foru Aldundian, Gorroto Delituei Begirada Orokorra proiektua (OSGI) aurkezteko. Lesbiana, gay eta transexualei arreta ematen dien Aldarte zentroak garatu du ikerketa, eta orientazio sexuala eta genero identitatearekin lotutako gorroto delituak azaleratu ditu.

Cristina Ruedak hartu du hitza Aldarteren izenean. Esan du 2016an sexualitatearekin lotutako gorroto delituen 30 salaketa jaso zituela Ertzaintzak Gipuzkoan, Bizkaian eta Araban. Horietatik 21 Bizkaian izan ziren. Nafarroan, aldiz, hamar izan ziren, beraz, 40 salaketa Hego Euskal Herrian. Hala ere, Ruedak nabarmendu du eraso gehienak ez direla salatzen.

Les Bascos elkartearen txosten baten arabera, Ipar Euskal Herrian ere erasoak gora egiten ari dira, eta nabarmendu dute adingabeek egoera bereziki arriskutsua bizi dutela, besteak beste, Interneten.

Nafarroako Gobernuak adierazpen instituzional bat izenpetu du, aldarrikapenari babes osoa emanez. Uxue Barkosen gobernuak lehen aldiz bat egin du LGTBIfobiaren aurkako eguneko aldarrikapenarekin.

Gasteizen 15 eraso

Gasteizko Transbollomarika Sareak sexualitateari lotutako 15 gorroto delitu erregistratu ditu 2017an, Hala Bedik jaso duenez.

Lumagorri HAT heterosexismoaren aurkako taldeak informe bat landu du kasu guztiekin, Gasteizen arlo honetan egin den lehenengoa. Dokumentuak dioenez, 15 kasu hauek “agerian uzten dute sexualitatearen eta genero identitatearen aurkako gorroto delituen Tokiko Behatoki baten beharra”.

Informeak nabarmendu du norma heterosexuala betetzen ez duten pertsonen aurkako erasoak zailak direla antzemateko; izan ere, gorroto moldeak asko eta anitzak dira, eta normalean “larrienak bakarrik egiten dira publiko”: erailketak, eraso fisikoak edo gorroto adierazpen publikoak.

15 erasoak horrela banandu ditu Lumagorrik: bi irainengatik, zortzi diskriminazio zuzenagatik, bi jazarpenagatik, bi intragenero diskriminazioagatik eta beste bat diskriminazio anizkunagatik.

Horietatik guztietatik, %57 espazio publikoan gauzatu ziren eta %44,8 hezkuntzaren arloan. Bestalde, azpimarragarria da erasoen erdia baino gehiago (%53,3) osasunaren arloan gauzatu zirela, eta lan arloan, aldiz, %28. Orobat, erasoen %43 kulturaren munduan jazo ziren, eta %28 kirolean.

Hala Bedik eraso bakoitzaren deskribapen fitxa argitaratu du lotura honetan.

Gehituren deialdia

“Ez dugu ahaztu behar LGBTIfobia gehien hedatuta dagoen gorroto-moduetako bat dela eta 70 herrialde baino gehiagotako zigor-kodeetan instituzionalizatuta dagoela eta zigor-kode horietan genero-orientazio, -identitate eta -adierazpen desberdinen arau errepresoreak biltzen direla. Hori guztia, ahaztu gabe herrialdeek gaur egun ere aurreikusten dutela LGTBI kolektiboari heriotza-zigorra aplikatzeko aukera, baita kolektibo horrek herrialde askotan aurre egin behar dien gorroto-krimen kontaezinak ere”, adierazi du prentsa-ohar bidez Gehitu gay, lesbiana eta transexualen elkarteak.

Eremu nazionalean ere jarri du begirada gehituk: “Ezin dugu aipatu gabe utzi gure inguruan oraindik ere badaudela jatorrian sexu-aniztasunaren eta genero-aniztasunaren aurkako gorrotoa eta intolerantzia duten delituak”.

Horregatik guztiagatik, Gehitu elkarteak deialdi bat egin du maiatzaren 17an LGTBI+ kolektiboari eragiten dioten arazoak agerian jartzeko, eta  “LGTBIfobiaren aurkako borrokan modu eraginkorrean laguntzen duten ekimen guztiak –lege-arlokoak nahiz pedagogia sozialeko eremukoak– antola daitezela” eskatu dute.

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: LGBTI
2025-04-10 | Euskal Irratiak
Maider Hoki eta Ilora Capot
“Libertatearen beharra denek dugu, eta Bekat'uros bestak hori eskaintzen du”

Bekat’uros LGBTQIA+ euskal besta hirugarren urtekoz iraganen da Atharratzen. Apirilaren 12an egun osoko egitaraua antolatu du Prefosta elkarteak, usaiako karrika inguruarekin, kontzertuekin eta ikusgarriekin.


Hasier Larretxea
“Beharrik gauzak garbi nituela, eta ttiki-ttikitatik garbi jakin nuela zer nahi nuen, zerk erakartzen ninduen”

Larretxeatarren oinordea da, aizkolari, harri-jasotzaile, txinga-eramale eta, oro har, herri-kirolari handien ondokoa. Patxi du aita; Donato, berriz, osaba. Hasier Larretxea, aldiz, da gizarte langile, da idazle, da homosexual. Harro beharko genuke denok.

 


2025-04-09 | June Fernández
Meloi saltzailea
Antifa

Ikaslez lepo zegoen Leioako Hezkuntza Fakultatea pasa den asteazkenean, Samantha Hudson zetorrelako. 1999an jaiotako Mallorcako artista, abeslari eta influencer transgeneroa da. Kantatzen Duen Herria topaketetako izarrak ilara amaigabea zuen selfie eta autografoak emateko, eta... [+]


Itxaro Borda
“Gure norabide sexualen, ezinegonen eta beldurren erraiteko hiztegi bat sortu dugu”

1984an ‘Bizitza Nola Badoan’ lehen poema liburua (Maiatz) argitaratu zuenetik hainbat poema-liburu, narrazio eta eleberri argitaratu ditu Itxaro Borda idazleak. 2024an argitaratu zuen azken lana, ‘Itzalen tektonika’ (SUSA), eta egunero zutabea idazten du... [+]


LGBTIQ+ komunitateak Argentinako kaleak bete ditu Mileiren aurka

Manifestazio jendetsuak egin dituztean larunbatean Argentinako hainbat hiritan. Javier Milei presidenteak "pedofilo" deitu ditu LGBTIQ+ pertsonak Davoseko Munduko Ekonomia Foroan.


Maritxu eta Katalina: Artxiboetan galdutako sexu eta genero disidenteen istorioak Historiaren parte direlako

XV. mende bukaeran edo XVI. mende hastapenean Belauntzako Katalina atxilotu, preso sartu, torturatu, guziaz desjabetu eta erbesteratu egin zuten, Oiartzungo Maritxurekin “haragizko harremanak” ukateagatik. 500 urtez isilean eta artxiboetan galdurik egondako... [+]


Hamza Abuhamdia (palestinar ekintzaile 'queer'-a)
“Gorputza da botere kolonialak okupaturiko lehen territorioa”

Larunbatean Makean izanen da Hamza Abuhamdia, Parisen bizi den palestinar queer-a, Palestinaren aldeko topaketaren kari. Israelek bideraturiko pinkwashing-ari buruzko tailerra eskainiko du –bat-bateko euskarazko itzulpenarekin– arratsaldeko 15:30ean. LGBT pertsonen... [+]


Bilboko Etxaniz Suhiltzailearen anbulatorioko sexu-transmisiozko infekzioen zentroa “gainezka” dagoela salatu dute

Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariak esan du langile eta informazio falta dagoela, itxaron zerrenda “luzea” dela eta estigmatizazio “handia” dagoela.


2024-07-02 | ARGIA
Lesbianismoaz eta ultraeskuinaz mintzo den ‘Lesvia’ dokumentalak irabazi du Zinegoakeko sari nagusia

Epaimahaiaren esanetan, dokumentala beharrezkoa da "bizikidetzari espazioa emateko", eta era berean, ez ahazteko urte luzez lesbianismoak ez duela ikusgarritasunik izan. Filminen dago ikusgai.


Queertopiak: babeslekuak, inguruan eragiteko moduak

'Queertopia' da aurtengo Zinegoak jaialdiaren izenburua. Queertopiek erakusten dute posible dela errealitate ezberdinak harremanetan jartzeko espazioak sortzea. Alaitz Arenzana jaialdiko zuzendariarekin eta Julen Nafarrate komunikazio arduradunarekin duela 21 urte Bilbon... [+]


Gorputz hotsak
“Herrietan lumek lekua daukate, edo behintzat, nire gorputzak kabitzea lortu du”

Joten erritmora harro erakusten du luma Itxi Guerra aktibista antikapazitistak (Madril, 1998). Gorputz desgaituek bizi dituzten biolentziak balioztatzeko eta sistemari aurre egiteko saretzearen garrantziaz mintzatu da. Gorputzaren bizigarritasuna aldarrikatu du:... [+]


Alemaniako futbolari gay-ak zergatik ez dira azkenean ausartu armairutik ateratzera?

Alemaniako gizonezkoen futbol profesionalean ari diren hainbat futbolari armairutik ateratzekoak ziren maiatzaren 17an. Sekretuan eta kluben bizkar biltzen ari ziren jokalariak, baina espektatiba altuak ezerezean geratu dira, ez da inor armairutik atera. Futbol maskulinoaren... [+]


Transen eskubideen aldeko elkarretaratzea eginen dute Baionan, 800 eragileren deiarekin bat eginik

Maiatzaren 5ean mobilizatzeko deia luzatu dute 800 eragilek Politis komunikabidean plazaraturiko iritzi artikulu baten bitartez. Tartean daude besteak beste, Annie Ernaux idazlea, Hiesaren aurka dabilen Act Up elkartea, Planning Familial talde feminista ezaguna,... [+]


Alejandra Burgos eta Karla Guevara, El Salvadorko trans aktibistak:
“LGTBI komunitatea eta emakumeak beti egon gara salbuespen egoeran”

Pasa den otsailaren 24an Egia, Justizia eta Erreparaziorako ekitaldi bat antolatu zuten Bilbon, Mugarik Gabe erakundeak, Bizitu Elkarteak, Feministaldek, Mujeres del Mundok, Zehar Errefuxiatuekin elkarteak eta Colectiva Feminista Para el Desarrollok. Hiru indarkeriak ardaztu... [+]


Nola landu desirak, aniztasun sexuala edota identitatea 12-18 urteko ikasleekin?

Gorputzak, identitateak, desirak, justizia soziala, ahalduntzea eta memoria: sei arlo horien bueltako unitate didaktikoak kaleratu dituzte, DBH eta Batxilergoko ikasleekin lantzeko. LGBT+ pertsonen testigantzak, diskriminazioa eta aldarrikapenak oinarri, “armairuan... [+]


Eguneraketa berriak daude