Fusilatuen senitartekoek
350 hilotz lurpetik ateratzeko eskatu dute Nafarroako Parlamentuan
1936an 3.400 nafar hil zituzten gerra fronterik ez izan arren. Horietatik 350 fusilaturen gorpuak lurpean daude oraindik 52 hobitan; berreskuratu ez daitezken kasuak kontuan hartu gabe. Fusilatuak lehenbailehen ateratzeko eta sinbolo frankistak kentzeko exijitu dute Nafarroako fusilatuen senitartekoek.
Aranzadi Zientzia elkarteko Jimi Jimenezek eta Pako Etxeberriak Nafarroako Fusilatu, Eraildako eta Desagertuen Senitartekoen Elkarteko presidente Olga Alcegarekin batera egin dute eskaera Parlamentuan.
Iragan abenduan onartutako Nafarroako 1936ko biktimen legearen ildotik eskatu zuten Bilduk, Aralar-NaBaik, PSNk, Izquierda-Ezkerrak eta Patxi Leuza parlamentariak bi elkarteetako kideek Parlamentuan agerraldia egin zezaten.
Lege horrek 1936ko altxamendu militarraren ondorioz hildakoen eta errepresioa jasan zuten biktimen aitortza eta lege babesa dakar. Senitartekoek salatu dutenez, "Nafarroako Gobernuaren eginbeharra da 36ko gerrako biktimen gorpuak bilatu eta jasotzea; halere oraindik ez dira gurekin harremanetan jarri".
Olga Alcegak Nafarroako Gobernuari eskatu dio lege horren aurrean “konpromiso iraunkor eta sendoa” hartu dezala, eta hobietako hilotzak lehenbailehen atera ditzala, "denbora kontra dutelako". Bestalde, Nafarroan dauden sinbologia frankistak kentzeko exijitu du.
Pako Etxeberria forentseak azaldu duenez, 2000. urteaz geroztik 6.500 gorpu atera dituzte Espainiako Estatuan; horietako batzuk Nafarroako hobietatik. Oraindik zerrenda luzea dela baina finantzaziorik ez dagoela salatu du. 160.000 euroko aurrekontuarekin lan guztiak eginen liratekela gaineratu du.
Etxeberriaren ustez, Ezkabako gortorlekuko paretetan idatzitako mezuak ere berreskuratu beharrekoak dira. Bertan preso zeudenen mezu etsigarriak biltzen dira norbaitek handik atera zitzala eskatuz.
Informazio gehiago: ARGIAren 2398. zenbakian Josefina Lamberto Yoldiri buruzko erreportajea argitaratu da. 1936ko gudan aita fusilatu eta Maravillas 14 urteko ahizpa bortxatu eta hil zuten Larragan.
"Gerraren Oroimena" izeneko ibilbidea osa dezakezue noiznahi Usurbilgo erdigunean.
Segundo Hernandez preso anarkistaren senide Lander Garciak hunkituta hitz egin du, Ezkabatik ihes egindako gasteiztarraren gorpuzkinak jasotzerako orduan. Nafarroako Gobernuak egindako urratsa eskertuta, hamarkada luzetan pairatutako isiltasuna salatu du ekitaldian.
Iruñerrian, eta Nafarroan orohar, une honetan memoria historikoaz hitz eginez gero, mahai-gainera indarrez aterako da Iruñeko Erorien Monumentuaren afera. Eraikina 1942an eraiki zen Francoren alde altxatutako hildakoei gorazarre egiteko. Elkarte memorialista... [+]
88 urte eta gero, Intxorta 1937 kultur-elkartearen ekimenarekin, lore eskaintza egingo da aurten ere, monolitoetan. Ostegun honetako ekitaldian, kultur-emanaldiez gain, kalejira eta ‘Orratz-begia’ erakusketara bisita izango dira.
CNT sindikatuak egin duen eskaera ofiziala babestu du udaleko koalizio abertzaleak, eta faxistekin batera lurperatu zituzten biktima guztiak bilatzeko eskatu du.
Gasteiztarrarekin bederatzi dira ihesaldian parte hartu zuten identifikatutako pertsonak. Guztira, Nafarroako DNA Bankua sortu zenetik 43 pertsonaren datuak lortu dituzte.
Badakigu gerra bat noiz hasten den, baina ez noiz amaituko den. Hainbatetan entzun dugu esaldi hori, eta topikoa dirudi, baina arrazoirik ez zaio falta, gaur egun munduan barrena bizirik segitzen duten gatazka ugariei erreparatuz gero. Gauza bera esan liteke 1936ko uztailaren... [+]
Aragoiko Asabón errekak zeharkatzen duen lurraldeak hainbat ustekabe eder gordetzen ditu. Ez naiz historialaria, eta, hortaz, ez dut halako kronika historiko bat eginen. Bereziki mendizale gisa mintzatuko naiz, aspaldi honetan nire gogoak –nire senak– halako... [+]
Otxandioko bonbardaketaren erantzule nagusietako bat da Angel Salas Larrazabal urduñarra. Hortaz, herritarren aurka Euskal Herrian eginiko lehen bonbardaketan parte hartu zuen.
Gurasoak hilik, etxeko ganbara husteari ekin zioten
seme-alabek. Hainbat gauzaren artean, koaderno eta paper sorta, argazkiak eta nahi beste agiri. Bego Ariznabarreta Orbeak aita aspaldi zenduaren gerrako memoria harrigarriak zurian beltz irakurri, eta jabetu zen altxorraz,... [+]
Larunbatean aldundian egindako ekitaldian Azconaren biloba María Jesús Fuertesek jaso ditu gorpuzkiak, bere seme-alabekin batera. Ekitaldian gogorarazi dute 1936-1945 urteen artean 376 pertsona exekutatu zituztela, horietatik 299 epaiketarik gabe.
Pilotari famatua izan zen, munduko txapelduna, baina tartean behin baizik ez zuen Euskal Herrian jokatu, Mexikon jaio, hazi eta hantxe bizi baitzen, gurasoak haraxe joanda 1936ko gerratik ihesi. Abertzalea, Mexikoko euskal etxeko presidentea, Jaurlaritzaren aholkularia,... [+]
Hari buruzko aipamenik apenas iritsi zaigu historia liburuetan, baina Jesús Carrera Olascoaga (Hondarribia 1911 – Alcala de Henares 1945) Espainiako Alderdi Komunistaren idazkari nagusi izatera iritsi zen. Frankistek atxilotu, torturatu eta fusilatua, bere... [+]
"Garai batean, nire herrian, kateme guztiek Remigia izena zuten, kateme belaunaldi oso bat, Iruñeko ikuspegi panoramiko ederrenak konkistatu zituztenak”. Horrela hasten da Remigia Etxarren funanbulistaren bizitza kontatzen duen Argako erregina antzezlana... [+]