Fusilatuen senitartekoek
350 hilotz lurpetik ateratzeko eskatu dute Nafarroako Parlamentuan
1936an 3.400 nafar hil zituzten gerra fronterik ez izan arren. Horietatik 350 fusilaturen gorpuak lurpean daude oraindik 52 hobitan; berreskuratu ez daitezken kasuak kontuan hartu gabe. Fusilatuak lehenbailehen ateratzeko eta sinbolo frankistak kentzeko exijitu dute Nafarroako fusilatuen senitartekoek.
Aranzadi Zientzia elkarteko Jimi Jimenezek eta Pako Etxeberriak Nafarroako Fusilatu, Eraildako eta Desagertuen Senitartekoen Elkarteko presidente Olga Alcegarekin batera egin dute eskaera Parlamentuan.
Iragan abenduan onartutako Nafarroako 1936ko biktimen legearen ildotik eskatu zuten Bilduk, Aralar-NaBaik, PSNk, Izquierda-Ezkerrak eta Patxi Leuza parlamentariak bi elkarteetako kideek Parlamentuan agerraldia egin zezaten.
Lege horrek 1936ko altxamendu militarraren ondorioz hildakoen eta errepresioa jasan zuten biktimen aitortza eta lege babesa dakar. Senitartekoek salatu dutenez, "Nafarroako Gobernuaren eginbeharra da 36ko gerrako biktimen gorpuak bilatu eta jasotzea; halere oraindik ez dira gurekin harremanetan jarri".
Olga Alcegak Nafarroako Gobernuari eskatu dio lege horren aurrean “konpromiso iraunkor eta sendoa” hartu dezala, eta hobietako hilotzak lehenbailehen atera ditzala, "denbora kontra dutelako". Bestalde, Nafarroan dauden sinbologia frankistak kentzeko exijitu du.
Pako Etxeberria forentseak azaldu duenez, 2000. urteaz geroztik 6.500 gorpu atera dituzte Espainiako Estatuan; horietako batzuk Nafarroako hobietatik. Oraindik zerrenda luzea dela baina finantzaziorik ez dagoela salatu du. 160.000 euroko aurrekontuarekin lan guztiak eginen liratekela gaineratu du.
Etxeberriaren ustez, Ezkabako gortorlekuko paretetan idatzitako mezuak ere berreskuratu beharrekoak dira. Bertan preso zeudenen mezu etsigarriak biltzen dira norbaitek handik atera zitzala eskatuz.
Informazio gehiago: ARGIAren 2398. zenbakian Josefina Lamberto Yoldiri buruzko erreportajea argitaratu da. 1936ko gudan aita fusilatu eta Maravillas 14 urteko ahizpa bortxatu eta hil zuten Larragan.
Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.
Hamarkada askotako eskaeraren ostean, Parisko Marceau etorbidearen 11. zenbakian dagoen jauregi historikoa EAJren esku geratu da azkenean. Jeltzaleentzat, balio monetariotik harago, balio sinboliko itzela du eraikin horrek, erbestearekin eta faxismoaren kontrako borrokarekin... [+]
Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]
1937 eta 1940 artean, Eusko Jaurlaritzak bere zerbitzu sozialen bidez, Iparraldeko osasun zentro handiena izango zena zabaldu zuen Bidarten: La Roseraie ospitalea. Helburua zen Hego Euskal Herritik gerraren ondorioz uholdeka zetozen zauritu eta elbarriak artatu eta... [+]
Iruñea, 1939. Urte hasieran, hiriko zezen-plaza kontzentrazio-esparru modura erabili zuten frankistek. 3.000 gerra presorentzako edukiera izan zuen ofizialki; Nafarroan une horretan fronterik ez zegoenez, gerra presotzat baino errepresaliatu politikotzat jo behar dira han... [+]
Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkarteak gogor kritikatu du Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan EH Bilduk, Geroa Baik eta PSNek egindako akordioa. "Pedagogia" egiteko toki hobeagoak daudela dio eta interpretazio zentroari Maravillas Lamberto izena... [+]
"Gerraren Oroimena" izeneko ibilbidea osa dezakezue noiznahi Usurbilgo erdigunean.
Segundo Hernandez preso anarkistaren senide Lander Garciak hunkituta hitz egin du, Ezkabatik ihes egindako gasteiztarraren gorpuzkinak jasotzerako orduan. Nafarroako Gobernuak egindako urratsa eskertuta, hamarkada luzetan pairatutako isiltasuna salatu du ekitaldian.
Iruñerrian, eta Nafarroan orohar, une honetan memoria historikoaz hitz eginez gero, mahai-gainera indarrez aterako da Iruñeko Erorien Monumentuaren afera. Eraikina 1942an eraiki zen Francoren alde altxatutako hildakoei gorazarre egiteko. Elkarte memorialista... [+]
88 urte eta gero, Intxorta 1937 kultur-elkartearen ekimenarekin, lore eskaintza egingo da aurten ere, monolitoetan. Ostegun honetako ekitaldian, kultur-emanaldiez gain, kalejira eta ‘Orratz-begia’ erakusketara bisita izango dira.
CNT sindikatuak egin duen eskaera ofiziala babestu du udaleko koalizio abertzaleak, eta faxistekin batera lurperatu zituzten biktima guztiak bilatzeko eskatu du.
Gasteiztarrarekin bederatzi dira ihesaldian parte hartu zuten identifikatutako pertsonak. Guztira, Nafarroako DNA Bankua sortu zenetik 43 pertsonaren datuak lortu dituzte.
Badakigu gerra bat noiz hasten den, baina ez noiz amaituko den. Hainbatetan entzun dugu esaldi hori, eta topikoa dirudi, baina arrazoirik ez zaio falta, gaur egun munduan barrena bizirik segitzen duten gatazka ugariei erreparatuz gero. Gauza bera esan liteke 1936ko uztailaren... [+]