31 eta paso?
Hara, frantsesek hautatu dute datozen bost urteetan buruzagi gisa edukiko duten lehendakaria: adinez gaztea, bankari eta ministro ohia, suhi ideala askorentzat, kontraesanez betea, beldurgarria neurri handi batean erreforma drastikoak eramango dituelako ekonomia eta sozial mailan, alderdi klasiko bat baino mugimendu heteroklitoa den En Marche!-en sortzailea, politikaren xake jokoaren taula uhertzen duela ezkerra eta eskuina olde berdinean urtuz. Makronismoaren uhinak irentsi gaitu hondarrean, ondikotz hala beharrez.
Emmanuel Macronen aukeratze aski esperatuaz gain, abstentzioaren eta boto zuriaren kopuru erraldoia da bozketa honen beste ezaugarria. Herritarren laurdena baino aise gehiago etxean geratu da maiatzaren zazpi eguzkitsu honetan edo ez du arriskurik hartu nahi izan izurria eta kolapsoaren artean. Astean zehar entzun eta irakurri dira antzeko diskurtsoak prentsan, karrikan eta autobusen anonimotasunean. Bakoitzak bere ikusmoldea eman du, demokraziaren mekanismoak olioztatuz.
Belauna biluzik azaldu zuen afixa lizunagatik, zer nahi erranik ere, hauteskundeok egiazki galdu dituen Le Pen anderearen aurkako bozka izan dela argi dago. Ez al dira funtsean hauteskunde guztiak kandidatu baten kontrakoak? Oso bekan edo behin bakarrik eman dugu –ustez…– boza boterean gustukoa genuenaren alde: 1981eko maiatzaren 10ean Mitterrand atera zen lehen. Denak oroitzen gara nola bukatu zen hamarkada hura: sozialismoak neoliberalismoari bidea ireki zion. Frantziako hauteskundeen psikodramak ez du sendagairik eta dezepzionatuak izatera kondenatuak gara.
Langileak, jende xeheak, klase ertaineko partaideak ez direnak dardarez daude gaur. Duda frankorekin joan dira bozkatzera eta hotsa eman diote beharbada azken odol xortaraino xurgatuko dituen piztia bati. 49-3 ordenantzaren larderiaz eta parlamentuen erabakien gainetik gobernatuko omen du: ez luke Frantziak xantza izan behar –Macronen lema– soilik CAC40eko nagusi eta jendarteko gutxiengo aberatsenarentzat. Herriaren ordezkariak direla aldarrikatzen jarraitzen duten politikariak, MEDEFeko arduradunak, Angela Merkel eta Jean-Claude Juncker pozik dira. Ez daiteke sobera seinale ona.
Macron Eliseora bidaliz frantsesek (Les français sont des veaux zioen De Gaulle azeriak) erakutsi dute kanpotarren eta jendarteko zati ezberdinekiko gorrotoarekin, beldur manipulatuarekin eta haserrearekin gobernatuko lukeen buruzagirik ez dutela desiratzen. Eta gaztetasunak ideia kementsuak ere ekar litzake. Ageriko ondoko hilabeteetan. Karrikan aurkituko gaitu legedia antisozialak pasarazteko xedea baldin badu.
Louvreko piramidearen maldara, ilunpean, Europako himnoa ozen, bere sostengatzaileengana hurbildu denean oinez, gure baitan aurretik ikusi irudien (eta bizituriko sentimenduen) panela inarrostea lortu du igande arratsean.
Anartean, 31 badu baina eskurik ez.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Antzokiko argiak piztu dira. Diskretuki, pasabideetan nabil: emanaldi eskolarra hastear dago. Gazteak korrika doaz beraien eserlekuetara, bizi-bizi eta alai. Ateraldiak askapenaren zaporea du, baina askatasun sentsazio hori gaztelaniaz edo frantsesez mintzo da. Goiz honetan,... [+]
Wikipedian bilatu dut hitza, eta honela ulertu dut irakurritakoa: errealitatea arrazionalizatzeko metodologia da burokrazia, errealitatea ulergarriago egingo duten kontzeptuetara murrizteko bidean. Errealitatea bera ulertzeko eta kontrolatzeko helburua du, beraz.
Munduko... [+]
Berriki zabaldu da Gazako lurralderako Egiptok egindako hirigintza-antolaketa plana. Marrazki batean jaso dira etorkizuneko kale, eraikin eta iruditeria, oraindik metraila eta lehergailuen usaina darion errealitate baten gain. Hirigintza proposamena, beste bonba jaurtiketa bat... [+]
Bizitza erdigunean jartzeko abagunea ikusi genuen feministok zein ekologistok Covid-19 pandemia garaian. Ez ginen inozoak, bagenekien boteretsuak eta herritar asko gustura itzuliko zirela betiko normaltasunera. Bereziki, konfinamendu samurra pasa zutenak haien txaletetan edo... [+]
Segurtasun falta dagoen irudipena handitu dela azaldu du Eustaten azken txostenak. Gurean, Trapagaranen, Segurtasuna orain, delinkuenteen aurka manifestaziora deitu dute herritar batzuek.
Bi izan dira sentsazio hori zabaltzeko arrazoiak. Batetik, udalak Udaltzaingoaren... [+]
Badira etxebizitzak saltzeko atarietara harpidetuta daudenak, etxe bat erosi nahiko luketelako. Tarteka etxeak ikusteko hitzorduak ere egiten dituzte, eta seguru nago saltzaileak badakiela pertsona horiek ez dutela etxea erosiko, ez bisitan etxeari aurkitzen dizkioten baina... [+]
Haurtzaroaren amaiera eleberri distopikoa idatzi zuen Arthur Clarkek, 1953. urtean: jolasteari utzi dion gizarte baten deskribapena. Eta ez al da bereziki haurtzaroa jolasteko garaia? Jolasteko, harritzeko, ikusmiratzeko eta galdera biziak egiteko unea. Ulertzeko tartea zabalik... [+]
Juan Bautista Bilbao Batxi idazleak barku batean egiten zuen lan, eta bere bidaietako kronikak bidaltzen zituen Euzkadi egunkarira. Horri esker, XX. mende hasierako mundu osoko kronika interesgarriak ditugu, euskaraz. 1915eko ekainean, hain zuzen, Murtzian egin zuen... [+]
Hizkuntzakeriatik edo glotofobiatik eta, zer esanik ez, euskararen aurkako gorrototik, askotan ikusi izan dugu gure euskara makila guztien zahagi bihurturik. Azkena, Anton Arriola Kutxabankeko presidentea ibili zaigu makilakari lanetan gure hizkuntzari astindu eta makilakada... [+]
Ez dezazuela lotura hau Ezkiotik bilatu, ez eta Altsasutik ere, are gutxiago Ebro ibaia Castejonetik zeharkatuz. Euskal Yaren eta Nafarroako AHTaren arteko lotura, edo hobeto esanda, loturak, dagoeneko errealitate bat dira. Pluralean dauden lotura horiexek dira kezkatu beharko... [+]
Ez atera zalapartarik, ez konfrontatu, ez biktimizatu... eta obeditu. Subjektu zapaldu gisa, kasu honetan euskaldun gisa, mintzo gara, zenbatetan entzun behar izan ditugu halakoak? Ironiaz, honelaxe esan zuen, duela bi urte, Euskaltzale Independentiston Topaketan, Amets... [+]
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]
Zenbait estatistikak berretsi dute begiak hondar urteotan ikusten ari zirena: gimnasioak (eta estetika-zentroak eta nolako-edo-halako-terapia eskaintzen duten negozioak) nabarmen ugaldu dira gurean. EITBk plazaratutako datu bat emateko: EAEn 2010-2019 urteen bitartean, zazpi... [+]