30 urte Araban agroekologiaren bidean sakontzen
1993an sortu zuen Araban Bionekazaritza elkartea ekoizle talde txiki batek, eta 30. urteurren ospakizunetan dabiltza aurten. “Momentu hartan, ez zegoen gaurko diskurtso ekologistarik eta agroekologiaren aldekorik, edo, behintzat, gizartearen zati oso txiki batek soilik ezagutzen zuen”, azaldu du Lainoa Zarauz elkarteko kideak. Hutsune hori betetzeko eta diskurtso eta praktika agroekologikoetan sakontzeko asmoz abiatu zuten proiektua, eta orduko testuingurua asko aldatu bada ere, helburu berarekin jarraitzen dute lanean. Maiatzaren 27an urteurrena ospatzeko festa antolatu dute Korresen.
Ekoizpen ekologikoa bultzatzea izan da elkartearen 30 urteotako helburuetako bat, baina ekoizpen teknikei ez ezezik, bestelako alorrei ere begiratuta: baserrien autonomiari, giza neurriko proiektuak izateari, erregai fosilekiko eta kanpoko baliabideekiko independenteak izateari… “Elikadura burujabetza sustatzea da bidea, eta horretarako baserritarren eguneroko lana erdigunean jartzea ezinbestekoa da”. Zigilu ekologikotik harago begiratzeak desberdintzen du elkartea beste zenbait proiektutatik.
Urteotako ibilbidearen balorazioa egiterakoan, egoerak nolabait hobera egin duela nabarmendu du Zarauzek, baina bilakaeran zenbait arrisku ere ikusten ditu: “Gizartea sentsibilizatuago dago eta gehiago jotzen du produktu ekologikoetara, baina, era berean, uste dut Europako legeek ekologikoko azalera handitzea eta pestiziden erabilera gutxitzea bultzatu arren, aipatzen genituen alderdi sozial eta politiko horiek ez dituztela kontuan hartzen”. Kontzientzia geroz eta handiagoa dago eta ekoizpen ekologikoko zenbakiak pixkanaka handitzen doaz, baina agroekologiak erreparatzen dien beste esparru horietan asko dago egiteko oraindik. “Izan ere, geroz eta errelebo gutxiago dago, oso zaila da lurrerako sarbidea izatea, eraldatzeko eta merkaturatzeko baliabide txikiak desagertu egin dira…”.
Festa Arabako mendialdean
30 urte ez dira egunero betetzen, eta urteurrena behar bezala ospatzeko festa eguna antolatu dute maiatzaren 27an. Korres herrian izanen da, Arabako mendialdean. “Deszentralizatu egin nahi genuen festa, horrelako jaiak hiritik landa eremura eramatea garrantzitsua da”. Goizean "ahaztutako landareen" inguruko tailerra eta ornitologiarako hastapenetarako tailerra eginen dituzte, eta baita landa eremuko queer bizipenak jasotzeko hitzaldia ere.
Ondoren, bermuta, bazkaria, txikientzako ginkana, festa… “Beti gaude hitzaldi, tailer eta ikastaroetan sartuta, eta egunak gozamenerako alde hori edukitzea ere nahi genuen”, dio Zarauzek. Han izanen dira egun elkarteko bazkide diren 40 kontsumitzaileak eta 40 bat proiektutako kideak, baina gonbidapena herritar guztiei zabaldu diete elkartetik.
Urteak daramatza Cederna Garalur landa garapenerako elkarteak elikaduraren eta lehen sektorearen inguruko lanketa egiten Nafarroako Mendialdean. Elikadura osasuntsurako eta kontsumo jasangarriago baterako bidea egitea da asmoa, eta bide luze horretan, egitasmo berria gauzatu du:... [+]
Oiartzunen nekazaritza bultzatzeko eta elikadura burujabetzarako bidean pausoak emateko sortu zen Lurbizi egitasmoa, 2016 urte inguruan. “Herritar talde batek denbora zeraman herrian nekazaritzaren eta lehen sektorearen egoera kaxkarraz hausnartzen”, adierazi du Ibon... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]
Arabako Bionekazaritza elkartearen eta Euskadiko Hazien Sarearen arteko lankidetzatik sortu zen duela urte pare bat Agroekoop kolektiboa. “Arabako agroekologiaren bueltako elkarteak lotzeko eta indartzeko, eta sinergiak sustatzeko asmoz sortu genuen”, adierazi du... [+]
Lehen begi kolpean, ohiko artaldea dirudi argazkikoak, ezta? Bada, ez… ardi horiek suhiltzaile ere badira eta. Nafarroako Zunbeltz Nekazaritzako Test Guneak zerbitzu berria eta berritzailea jarri du martxan Lizarraldean: Arsue, edo artalde suhiltzaile estentsiboa... [+]
Urteak daramatzate Atxondoko Biezko baserrian bizitzen eta lanean Aner Garitaonandiak eta Oihane Lekunberrik. “Kaletarrak ginen gu, nik enpresa eta turismo ikasketak egin nituen, baina mundu hori ez zitzaidan gustatzen…”, azaldu du ekoizleak. Lekunberrik,... [+]
2009an sortu zen Ja(ki)tea elkartea zenbait jatetxe, sukaldari eta gastronomia kritikariren arteko elkarlanetik. “Hasiera hartan, Gipuzkoako 14 bat jatetxe elkartu ginen, baina pixkanaka hazten joan da proiektua, eta gaur egun 37 gara”, azaldu du Xabier Zabaletak,... [+]
Eladi Balerdi erlezainaren eta Jose Manuel Atxaga erleen zale sutsuaren arteko elkarlanetik egitasmo berritzailea sortu da duela gutxi. "Arnastu erlauntzaren airea" eta "Erleen sauna" jarduerak proposatu dituzte, konbentzituta baitaude onuragarri direla... [+]
Elkea proiektuan produktu asko eta desberdinak ekoizten ditu David Ruiz de Galarreta Azpilikueta ekoizle amezkoarrak. Olibondoekin hasi zen, baina fruta arbolek, lekaleek eta zekaleek ere beren tokia egin dute proiektuan urteotan. Eta, orain, jarduera berri bat gehitu die... [+]
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
Zergatik doa mundu guztia Iruñera erosketak egitera, gure eskualdean elikagai asko ekoizten bada? Zergatik da hain zaila bailara hauetako produktuak bailara hauetako dendetan topatzea?”, galdera horiei eta beste zenbaiti tiraka hasi ziren lanean Zangoza aldean duela... [+]
Urteak dira Nafarroan eta beste zenbait tokitan hazien liburutegi proiektuak martxan dituztela. Hazien liburutegiak, liburuen liburutegietan. Euskal Herriko Hazien Sareak antolatutako hitzaldi batean izan zuen egitasmo horien berri Ane Leturia Delfrade Antzuolako liburuzainak,... [+]
Hamar urte baino gehiago daramatza martxan Arabako Nekazariak Eskolan proiektuak, Hazi fundazioak zenbait ekoizlerekin elkarlanean bultzatzen duena. Haur eta gaztetxoak nekazal mundutik geroz eta deskonektatuago bizi diren garaiotan, inoiz baino beharrezkoagoa da elkar... [+]
Ateak ireki berri ditu Bermeon Gu Zu Bio dendak, otsailaren 17an egin baitzuten inaugurazio ekitaldia. Edurne Zulueta Aranguena da proiektuaren bultzatzailea, eta berak azaldu bezala, garbiketako produktuei lotutako kontsumoari buelta bat eman nahi izan dio egitasmoarekin... [+]
Artzibarko Urdirotz herrian, Nafarroako Pirinioetan, proiektu berri batek zabaldu ditu ateak otsailaren 24an. "Azoka-Denda" deitu diote Txabi Bados Ruizek eta Rita Perandrés Martínezek haien etxe azpian ireki duten dendatxoari. Azokoop mikrokooperatibaren... [+]