Irudia: Behe Banda

2024ko uztailaren 01ean - 09:44
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Hala dio Behe Bandaren Omen 2. aleko editorialak: “Jarraipena da Omen honen minimoa, zerbait esateko kuota irabaztea maximoa”. Irabazi dugu aldiro zerbait esateko kuota, orain, zuenak egin du. Edo gureak. Zutabeak manifestatu ditugu zerbait esateko edukiko dutelakoan. Eskatutakoa lortu dugu bai, baina orain zer esan? Agian nahiago genuke gure web orriaren lau hormen barruan ezkutatu. Interneteko zuloan beste orrialde bat hemen. Jada zatiezinak diren bi munduak, zibernetikoa eta erreala, ezin dira bata bestearen ihesbide izan. Beraz, mundu bakarrari aurre egitea dagokigu.

Honako irizpideak eman dizkigute: Zutabe bat, biribil eta luzea, edo ertz zorrozduna baina azken finean zutabea. “2500-4000 karaktere”, noizbait idatzi ditugun berak baina zenbatuta eta lupaz neurtuta. “Ez idatzi poesiarik, salbuespenezko kasu bat ez bada, ulertu behar zaizue-eta”. Finean, ARGIAren minimoa, epeak betetzea, nolabaiteko ulergarritasunez idaztea (kostatuko da) eta, noski, euskaraz; maximoa, gainontzeko euskal komunikabideei literatur talentu gazte berria lapurtzea, gu industry plant berria.

Gaur egungo gazte sufrituok, salduta dagoen munduan erosi besterik ez dugu. Baina guk nahiago mundua aldatu hura suntsitu baino

Tira, azken hori gezurra da. Udarako lanik ezin aurkitu, InfoJobs-en “escritor a tiempo parcial” bilatu eta bost poltsiko ere betetzen ez dituen soldata tartean. Lortu dugu 20 urte bete berri dituen edozein gaztek nahi lukeen hori, nahi duzuna esan ahal izatea eta zure gauzak esateaz lan egitea: tratu nahiko ona. Kuota bat bosten artean ez da kuota bat, kuota baten bostena da, baina hori ere nahikoa guretzat.

Inork ez gaitu gu bostok kontratupean elkartu, pistola batekin destatuz behartu, komenentziazko deirik jaso ere ez: gu bakarrik geunden eta gu aukeratu gaituzte.

Ez dago izen nabarmenik hemendik, ezta aurpegia jarriko dion borobiltxorik ere. Ordu txikitako meet dei batean aho batez erabakitakoak artikulu, ez baitakigu bestela egiten. Testuan azpimarratutako adostasun eta desadostasunak ikergai, mugak aztertu eta haratago ere arakatzea bada nahikoa erronka. Bost eskuk idatzitako testuotan boz bakarrez mintzatzea, bost hori ere posible ez denean. Astero frogatuko duzu (edo ez), irakurle.

Ez da izango almazen batean ahaztuta hilko den liburua. Gaur egungo gazte sufrituok, salduta dagoen munduan erosi besterik ez dugu. Baina guk nahiago mundua aldatu hura suntsitu baino. Eginbeharra, ez da inoiz gehiegi aldatu, egiteko prest dagoena baizik.

“Zerbait esateko edukitzea ez da zaila, ongi kontatzea berriz, bai”, eta zeresana ematea ere bai. Zutabeak jada pisurik jasan ez eta apaingarrirako soilik balio digunean, kalera. Karaktereak betetzearren gauzak esateagatik esatean, orduan dimitituko dugu.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Literatura
Leire Lakasta Mugeta
“Hitzak harriak dira Ernauxentzat, eta idazketa labana”

Annie Ernaux (Lillebonne, Normandia, 1940) idazleak bere poetikaz eta horren funtzioaz egindako hausnarketak jasotzen dituen elkarrizketa-liburua euskarara ekarri du Leire Lakasta Mugetak (Iruñea, 2002): Idazketa labana bat da (Katakrak, 2024). Idazketaz, hautu estetiko... [+]


2024-11-18 | Behe Banda
Barra warroak |
Hau ez da nire belaunaldikoa

Nekeaz idaztera nindoan zutabe bat, baina erridikulua iruditu zait 19 urterekin lur jotaren planta egitea: amore emanda, nekatuta, etsituta, mundu honek ukatu banindu bezala. Are erridikuluagoa iruditu zait gelditzen zaizkigun ogi apur txikiekin erantzukizun ezaz amestea, azken... [+]


Irribarrez irakurtzeko

PELLOKERIAK
Ruben Ruiz
Ilustrazioak: Joseba Beramendi, Exprai.
Elkar, 2022

-----------------------------------------------

Ruben Ruizek kontakizun laburrez osaturiko obra berri bat eskaini digu. Ez dira mikroipuinak, kontakizunek, modu independentean irakur badaitezke... [+]


Juana Dolores. Agitazioa eta propaganda
“Neure buruari galdetzen diot zer egiten genuen emakume langileok emakume burgesen ondoan manifestazio berean”

Goiburu baten bidez ezagutu nuen Juana Dolores; zera zioen: iraultzaileagoa zela ondo idaztea, katalanez idaztea baino. Flipatu egin nuela aitortu diot, eta berak esan dit bizitzako lehen elkarrizketa zuela hura. Lau urte geroago, berritasunaren olatua surfeatu du, eta... [+]


‘Politeismo bastarta’: lau egun Angela Davisekin eta Jule Goikoetxearen pentsamenduetan

Susa argitaletxearekin kaleratu du Goikoetxeak liburu berria: Politeismo bastarta. Nobela gisa kalifikatu arren, kronika gozo eta bizia da, irakurlea Goikoetxearen pentsamenduetan barneratuko duena. Donostiako San Jeronimo kaleko sotoan egin du aurkezpena, hamarnaka lagunen... [+]


Erraldoiek lagunduta eta haurrez inguratuta aurkeztu dugu ‘Abentura erraldoia’ liburua

Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira haurrentzako liburua modu berezian aurkeztu du ARGIAk, Donostian. Haur eta guraso ugari bildu ziren Gorka Bereziartua eta Adur Larrearen ipuinaren bueltan, eta festarako, dantzarako, ipuinak kontatzeko eta maskarak marrazteko tartea... [+]


Ipuinak idazten ikasten: nondik hasi eta zeri jarraitu?

Garazi Arrula (Tafalla, 1987) eta Iñigo Astiz (Iruñea, 1985) gonbidatu ditu Mikel Ayerbek (Azpeitia, 1980) Idazteaz beste euskal literaturari buruzko elkarrizketa-saioetako bigarrenera. Euskal ipuingintza izan da elkarrizketa saio honen gaia, eta gonbidatuen... [+]


Nor da Memet?

Memet
Noemie Marsily eta Isabella Cieli
A fin de centos, 2022

--------------------------------------------------

Kolore gorriko kanpineko kremailera ireki eta atetxotik begira gaude Lucyrekin batera. Portada honekin hartzen du irakurlea Memet komikiak. Hitz gutxiko... [+]


Uxue Juarez. Hitzak pospolo
“Uretara harri bat botatzen duzunean sortzen diren uhin horiek dira poema”

Batxilergoan tutore izan nuenetik ia 10 urte pasa direla elkartu naiz Uxue Juarezekin Ur Mara museoko Toureau etxolan (Alkiza), pagoez eta Koldobika Jauregiren eskulturez inguraturik. Autoritate segitzen du izaten niretzat Uxuek, baina beste zentzu batean orain. Aurpegian... [+]


Katixa Dolhare-Zaldunbide
“Literaturaz gozatzen ikasi egiten da, eta ikas prozesu hori landu behar da gelan”

Bankan bizi den Literatura irakasle, ikerlari eta idazlea da. Irailaren hondarrean Itsasun egin zen Irailekoak poesia jaialdiaren baitan Ipar Euskal Herriko Poesiaz eman zuen hitzaldia. Besteak beste, bertan errandakoak hona ekarri nahian hasi gara harekin solasean.


Erraldoi eta buruhandien kalejirak lagunduta aurkeztuko dugu ‘Abentura erraldoia’ liburua, ostiralean Donostiako Grosen

Donostiako Gros auzoko erraldoi eta buruhandien konpartsak giroturiko kalejira eta dantza izango ditu lagun, ostiral honetan ARGIAk antolatu duen liburu aurkezpenak: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira aurkeztuko dute Gorka Bereziartua eta Adur Larrea egileek.


Baigorri-Tafalla senidetze eguna
Liturgia ez-katoliko bat Urdozeko kaperan

Kasu Hegoaldeko begirada horri. Lehen-lehenik desmitifikatu larre berde, etxe zuri eta teila gorrien lur ederrekiko miresmen itsua, halako maitasun inkondizionala, hizkerari eta ustezko bizitzeko manerari loturiko fetitxismoa. Utz, Ruper Ordorikari sarri entzun gisan,... [+]


Patxada

Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Elkar, 2024

-----------------------------------------------------

Gazte-egarri da euskal kultur sistema. Horixe zioen Leire Vargasek Berria-n idatzitako zutabean. Odol freskoa nahi du industriak: askotarikoa eta dibertsoa. Azkenean, baina,... [+]


Gorputz hotsak
“Harrotasunaren eta lotsaren arteko gatazkan bizi naiz”

Artea eta zientzia elkarrengandik oso urrun egon daitezkeela dirudien arren, biak gustuko ditu Maider Mimi (Maider Triviño) zientzialari eta artistak (Aretxabaleta, Gipuzkoa, 1997). Ikerkuntzan, antzerkian, musikan, bakarrizketetan, poesian eta beste gauza askotan dabil... [+]


‘Gero’: iraganeko geroaldia

Mintza gaitezen klarki, itzulingururik gabe, esan beharrekoak esateko gerotik gerora ibili gabetanik: jolas hau, euskaraz letrak juntatzean datzana, Axularrek pasatu zuen. Kasik jolasa asmatu bezain laster gainera, halako moldez non Gero-ren orrialde gehienetan ematen baitu... [+]


Eguneraketa berriak daude