238 migratzaile venezuelar El Salvadorrera deportatzeko XVIII. mendeko lege bat erabili du Trumpek
1798ko Atzerriko Etsaien Legea aplikatu du, Washingtoneko epaile federal baten aginduaren gainetik. Ustez Tren de Aragua "talde terorristako" kideak dira; Bukelek eskatuta, Mara Salvatruchako 23 kide salvadortar ere deportatu ditu. El Salvadorko makro-kartzelara eraman dituzte, eta gutxienez urtebete emango dute espetxeraturik.
AEBetako estatu-idazkari den Marco Rubiok igandean jakinarazi du 200 venezuelar baino gehiago El Salvadorrera deportatuko zituztela, Atzerriko Etsaien legea baliatuz. Nayib Bukele El Salvadorko presidenteak makrokartzelan sartuko ditu, eta trukean, Mara Salvatruchako ustezko bi buru eta 21 kide salvadortar ere –horiek guztiak AEBek terroristatzat jotzen dituztenak– deportatzeko eskatu zion Trumpi. AEBek eskatutakoa bete dutela jakinarazi du El Salvadorreko presidenteak.
Trumpek Tren de Araguako ustezko kide horiek "munstrotzat" jo ditu, eta eskerrak eman dizkio Bukeleri eskainitako laguntzagatik. Presidenteak aurreko lehendakariaren eta migratzaile venezuelarren aurka jo du: "Hauek dira Joe Biden ustelak eta muturreko ezkerreko demokratek gure herrialdera bidali zituzten munstroak. Nola ausartzen dira!". Bukeleri eskerrak emanez "ez dugu ahaztuko!" adierazi dio, elDiariok jaso duenez.
Trump, legearen gainetik
Trumpek "kriminal" horiek deportatzeko Bigarren Mundu Gerratik aplikatu gabe egon den 1798ko Atzerriko Etsaien legea baliatu du. Legearen funtsa jakinarazi du elDiariok: "Gerra garaian, nazio etsai bateko herritarrak atxilotzea edo deportatzea ahalbidetzen du, aldez aurreko entzunaldirik gabe, eta, haren pean, 14 urtetik gorako venezuelar guztiak, baldin eta banda horretakotzat jotzen badira, AEBetan badaude eta legezko egoiliar iraunkorrak ez badira, atxilotu eta kanporatu egin behar dituzte, atzerriko etsai gisa".
Presidenteak erabakia hartu eta gutxira, Washingtoneko epaile federal den James Boasbergek, edozein migratzaileren deportazioa kautelaz blokeatzeko agindua eman zuen. Horren ostean, betoa handitu zuen, araudi horren mende egongo ziren zaintzapeko migratzaile guztiak babesteko. Horren bidez, pertsona migratzaileak deportatzea helburu zuen hegazkin oro Estatu Batuetara itzultzera behartzen zuen epaileak. Trumpen gobernuak ez du bete epailearen betoa.
Etxe Zuriak "kontzienteki" ez zuen agindua bete, hegazkina "nazioarteko uren" gainetik ari zelako eta epaia ez zelako lurralde horretan aplikatzen. Halaber, argudiatu dute Boasbergek "bere aginpidea gainditu" zuela eta "hegazkinak norabidea aldatzeko (epailearen) agindua beranduegi iritsi" zela; elDiariok hala jaso du.
Maduro, erbesteratzeen kontra
"Venezuelako migratzaileak modu zital eta bidegabean kriminalizatu dituzte AEBek", salatu du Nicolas Maduroren gobernuak. Gainera, "lege anakronikoa, giza eskubideak urratzen dituena eta legez kanpokoa", bezala kalifikatu du Venezuelak Atzerriko Etsaien legea. Era berean, ohartarazi du atxilotutako venezuelarrek AEBetara migratu zutela "bizi-alternatibak" bilatzeko eta "oparotasun ekonomikoa" izateko, AEBek Venezuelan egindako "blokeo kriminala"-k bultzatuta.
Tesla autoen salmentak, esaterako, %30 jaitsi dira urtea hasi denetik. Danimarkan beste hainbeste jaitsi da AEBetara oporretan joango direnen erreserba kopurua. Eta Suedian, inkesta baten arabera, hamarretik zortzi prest leudeke produktu estatubatuarrei boikota egiteko.
USAIDen inguruko txolopotearen ondoren, espero beharrekoa zen. Baina, hala ere, urte askotan haien jarraitzaileak izan garenok, samin-puntu batekin hartu dugu albistea. Martxoaren 15ean, Trump administrazioak, kolpetik, erabat itxi baitu United States Agency for Global Media... [+]
Vladimir Putinek interesa agertu du AEBek eta Ukrainak adostu duten 30 eguneko menia epeaz, baina zalantzak ere plazaratu ditu. Funtsean, ez du presarik erakutsi akordioa sinatzeko eta denbora gehiago eskatu du zalantzok argitu ahal izateko.
Europako Batzordeak 26.000 milioi euroren inportazioak zergapetuko ditu apirilaren 1etik aurrera, Donald Trumpek altzairuari eta aluminioari ezarritako muga-zergei erantzunez. Enbido-komertzialek jarraitzen badute, Euskal Herrian lehen sektoreak nozituko du gehien norgehiagoka... [+]
Agintean dauden alderdiek kolpe gogorra jasan dute emaitzetan: Inuit Ataqatigiit alderdi ezkertiar independentistak eta Siumut sozialdemokratak aurreko hauteskundeetan lortutako botoen erdia inguru galdu dute, oposizioko alderdien onurarako.
Saudi Arabian elkartu dira AEBetako eta Ukrainako ordezkariak, eta zortzi ordu iraun duten negoziazioek fruitua eman dute. Etxe Zuriak Ukrainarentzako laguntza militarra berrabiaraztea erabaki du.
Inkesta gehienen arabera, Inuit Ataqatigiit alderdi ezkertiar independentistaren eta Siumut sozialdemokrataren arteko aliantzak jarraituko du indarrean parlamentuan. Herrialdeko lehen ministro Mute Egedek hauteskundeak aurreratzea proposatu zuen, AEBen "kanpo presioek"... [+]
Ukraina da munduan arma gehien erosten dituen herrialdea; munduko erosketa guztien %8,8. Merkatuaren ia erdia kontrolatzen duena, berriz, AEB dira: Europak erosi dituen armen erdia baino gehiagok jatorri estatubatuarra dute.
Maiatzaren 12an Filipinetan egingo diren Bongbong Marcosen agintaldiaren erdiko hauteskundeek eman dezakete argibideren bat herritar xeheen artean kezka noraino errotu den begiztatzeko.
“Bi pertsona mota daude munduan: euskaldunak, batetik, eta euskaldunak izan nahiko luketenak, bestetik”. Gaztea zela, Mary Kim Laragan-Urangak maiz entzuten omen zuen horrelako zerbait, Idahon (AEBak), hain zuzen. Ameriketan jaio, hazi, hezi eta bizi izandakoak 70... [+]
AEB, 1900eko azaroaren 6a. William McKinley (1843-1901) bigarrenez aukeratu zuten AEBetako presidente. Berriki, Donald Trump ere bigarrenez presidente aukeratu ondoren, McKinleyrekiko miresmen garbia agertu du.
Horregatik, AEBetako mendirik altuenari ofizialki berriro... [+]
Trump/Vance eta Zelenskyren arteko sesio gogoangarriak, Europan behintzat, erabat isilarazi badu ere, bada beste mundu-parte batean bederen dezenteko harrabotsa harrotu duen burutazioa. Afganistango Bagrameko aire-basea berreskuratu nahiko luke Trumpek, bere lehen... [+]
Etxe Zurian edukitako liskarraren ostean, eskainitako laguntza "konponbide batera bideratuta" dagoela ziurtatu nahi du Trumpek. Zelenskiren arabera, Kievek bizirauteko aukera gutxi izango lituzke AEBen laguntza militarrik gabe.
Hemendik aurrera egunkarian soilik "norbanakoen askatasuna eta merkatu librea" sustatzen dituzten iritziak jasoko direla adierazi du enpresaburuak. Iritzi artikuluen zuzendariak hedabidea utzi duela ere argitaratu du.
AEBek Ukrainako gerraren aurrean egindako jarrera aldaketaren barruan, “lur arraroak” deiturikoak negoziaziorako gai nagusi bilakatu dira Volodymyr Zelenskyren eta Donald Trumpen artean. Lehenak nahi du AEBek bere segurtasuna bermatu dezatela Errusiaren aurrean,... [+]