Euskalerria Irratia: 25 urte Iruñerriko uhinak euskalduntzen
1988an azaroaren 7an sortu zuten Euskalerria Irratia, Iruñerriko irrati euskaldun eta independentea. 25 urte daramatza uhinetan, Nafarroako Gobernuak emititzeko baimena ukatu dion arren.
“Baietz 25. urteurrena legeztaturik ospatu”, hala dio hedabidearen web-guneak. Izan ere, ez da erreza Euskalerria Irratiaren egoera legala. Nafarroako Gobernuak lizentziarik gabe utzi du emititzeko baimenak banatu dituen lehiaketa guztietan; Euskalerria Irratiak, baina, uste du lizentzia izateko eskubidea duela, eta Espainiako Auzitegi Gorenera eraman du auzia. Bertan dago orain gaia.
Oztopoak oztopo, ekinean jarraitzen du Iruñerrian euskara hutsean emititzen duen tokiko irrati bakarrak. Astean 40 orduko programazioa eskaintzen du, eta CIESen inkesten arabera, 8.000 entzulek aditzen dute, batez beste.
“Bertako errealitateari erreparatzen diogu, jendearen poz eta nahigabeei, proposamen zein ekimenei, ez bakarrik Nafarroa ofizialari”, diote hedabidearen aurkezpen gutunean. Hori da irratiaren ezaugarri nagusietako bat: Iruñerriari eta Nafarroari buruz hitz egitea, baino gainontzekoek lantzen ez duten ikuspuntuetatik.
Bazkideei esker
Bazkidetzan oinarritutako proiektua da, alderdi politiko, erakunde ofizial eta indar ekonomikoen menpekotasunik gabekoa. “Jendeak sortu eta kudeatuta” dela diote bertako langileek, “independentea”.
Autonomia mantendu ahal izateko bazkide gehiago behar dituzte, eta horregatik, martxan paratu dute bazkidetza kanpaina.
Egun, 996 bazkide dituzte, eta urteurren egunarekin batera, 25 gehiago izatera heltzea da planteatu duten erronka.
Hastapenak: Euskadi Irratiaren antena pirata bat jartzen
Euskalerria Irratiak lehen urratsak 1988an eman bazituen ere, lau urte lehenago, 1984an, Iruñeko Komunikabideak sozietatea eratu zuten.
Elkartearen aurreneko ekimena ez zen izan irrati propio bat sortzea, baizik eta garaian hasiberria zen Euskadi Irratia Iruñerrian entzungai jartzea. Horretarako, etxe baten teilatuan antena bat ipini, eta euskaraz aritzen zen medio bat eskaini zioten eskualdeari: Euskadi Irratia.
Lehen pauso hori motz geratu zen baina. Eta besteena helaraztetik, tokian-tokiko egitasmo bat prestatzeari ekin zioten. Era horretan jaio zen Euskalerria Irratia.
“Hemengo jendeak entzule huts ez, hartzaile izateaz gainera, egile, hizlari, solaskide izan behar zuen”. Esan eta egin.
Hasiera batean agintariek emisio baimena eman arte itxarotea pentsatu zuten, aitzitik ez zieten ematen. Beraz, jada 25 urte iraun duen ibilbideari ekin zioten, nahi gabeko egoera alegalean.
Twitterren #ie25 traolaren bidez ematen ari dira urteurrenaren berri.
EuskarAbentura 2025 espedizioak aukera emango die 127 gazteri zazpi lurraldeak oinez zeharkatzeko kulturan, historian eta paisaietan murgilduta. EuskarAbenturako parte-hartzaileen hautaketa ez da proiektuen kalitatean bakarrik oinarritzen, baita generoa,... [+]
"Euskalduna ez den pertsona bat –Nagore de los Rios– hautatu du EITBko zuzendaritza nagusiak Eitb.eus eta Social Media atalerako zuzendari posturako, eta, ondorioz, euskaraz ez dakien pertsona bat izendatu dute helburuen artean euskararen... [+]
Herriko elkarte eta eragileek antolatzen dute Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen, sorreratik. Goizetik gauera jakin dute udalak hartu duela ekitaldiaren jabetza eta beraz, ekitaldiaren inguruko azken erabakiak haren gain geratu direla: “Udalari eskatzen diogu... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ez dakit zuek ere pertzepzio bera ote duzuen –aitor dut: modu azientifikoan hasi naiz idazten hemen–. Pereza hitzaren hedatze naturalaz ari naiz. Gero eta gehiago aditzen baitut Hego Euskal Herriko bazterretan: euskaraz, espainolez eta, jakina, euskañolez... [+]
Lanartea elkarteak Euskal Artisten Lan eta Bizi Baldintzen I. Inkesta argitaratu berri du. Inkesta bete dutenen %40k du jarduera artistikoa lanbide. Batez beste, hilean, 1.027,5 euro irabazi zituzten 2023an. Inkestatuen %33,8k erantzun du azken urtebetean jarduera uztea pentsatu... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.
Aiaraldea Komunikabidea sortu zuten lehen, eta Faktoria gero. Laudion dute egoitza, eta bertan ari da lanean
Izar Mendiguren. Kazetari, bertsolari, musikari, militante... Ipurdi batez eserleku bi ezin estali litezkeela dio esaerak, baina hori baino handiagoa da Mendigurenen... [+]
78 urterekin hil da ibilbide oparoa izan duen euskaltzalea. Euskal Filologian doktore izateaz gain, hamarnaka lan argitaratu zituen, poesian, nobelan zein saiakeran, baita biografiak eta bertso bildumak ere. Lan handia egin zuen antzerkigintza ikertzen.
Euskaltzaleen Topaguneak hasiera berri bat irudikatu du. Hemendik aurrera Taupa, euskaltzaleen mugimendua izena hartuko du. Euskara elkarteen topagunea izatetik, Euskal Herri osoko euskaltzaleak aktibatzea eta saretzea izango du helburu. Topaguneko kideek adierazi dutenez,... [+]
Nafarroako Legebiltzarrean datorren urteko aurrekontuak ixteko negoziazioetan ari dira egunotan alderdiak, eta horietan adostutakoaren arabera, euskararen Euskararen Nafar Institutuak iaz baino 1,3 milioi gehiago izango ditu.
Euskal Herri osoan euskara eta hiztun komunitatea larrialdi egoeran daudela berretsi zuen azaroan Kontseiluak eta, ostegun honetan, egoera hori Nafarroan zertan datzan azaldu du Iruñean. Era berean, herrialdean ataka horretatik ateratzeko egin beharrekoak azpimarratu ditu.
Ikusle euskaldun gehien biltzen dituen katea da ETB2, datuen arabera. Aldatu Gidoia mugimenduak agerraldia egin du Bizkarsororen kontraprogramatzearen harira. Salatu dute askotan ETB1 lehian sartzen dela ETB2rekin, eta "herritar guztiak eta publiko bakarra helburu izango... [+]
