2024ko otsailaren 8an esnatu ginenean dinosauroa besarkatzen ari zinen
Pertsona batzuek kapitalismoa "besarkatzen" dute, konturatu gabe arazoa sistema berean dagoela; planeta mugatu batean hazkundea etengabe bilatzean. Energia intentsiboak ekoizteko modu guztiak mundua irensten ari dira.
Algorriko flyschean, Zumaian, zentimetro gutxiko geruza ilun bat ikus dezakegu, batez ere iridioz osatua. Material hori ohikoa da unibertsoan, baina urria Lurrean. Duela 65 milioi urte meteorito batek Yucatan ingurua jo ondoren atmosferan barreiatu ziren errautsetatik dator. Zerua hauts kosmiko horretaz estalita geratu zen hainbat urtez, eta horrek intsolazioa murriztu eta atmosfera kutsatu zuen. Ondorioz, landare eta animalia espezieen %70 inguru desagertzea ekarri zuen, ordura arte planetan nagusi ziren dinosauroak barne.
Biotan gertatzen diren aldaketa zorrotz horiek fosiletan erregistratuta geratzen dira, eta geologoei laguntzen diete aro geologiko baten amaiera eta beste baten hasiera markatzen. Horrela, Mesozoiko arotik Zenozoiko arora igaro zen, non ugaztunak eta, horien artean, primateak, aurrera egiten hasi ziren.
Dinosauroen garaia izateaz gain, Aro Mesozoikoan sortu zen petrolioa hein handi batean ere, azken 100 urteetan gizadiaren zati bati "jainko" gisa bizitzeko aukera eman diona
Dinosauroen garaia izateaz gain, Aro Mesozoikoan sortu zen petrolioa hein handi batean ere, azken 100 urteetan gizadiaren zati bati "jainko" gisa bizitzeko aukera eman diona. Hala ere, erreserba horiek agortzen ari gara, eta etorkizuneko belaunaldiei baliabide indartsu eta ordezkaezin hori kentzen.
Gaur egun, gizarte "garatuen" jarduerak espezie askoren desagerpena dakarren heinean, zientzialari askok uste dute aro berri batean sartzen ari garela. Garai berri honi Antropozenoa deitu izan zaio. Aro honetako datu argigarri bat da, duela gutxi, gizakiek eraikitako gauza guztien pisuak planetako izaki bizidun guztien pisu konbinatua gainditu duela.
Ez dirudi etorkizuna oso oparo datorrenik, eta "kapitalismo berdetik" planteatutako irtenbideak amildegirantz ihes egiteko bide baino ez dira
Ez dirudi etorkizuna oso oparo datorrenik, eta "kapitalismo berdetik" planteatutako irtenbideak amildegirantz ihes egiteko bide baino ez dira. Kontua ez da eguzki, eoliko, presa, autobide, aireportu eta abiadura handiko trenen megaproiektuekin lurzoru gehiago eta gehiago okupatzen jarraitzea, edo baliabideak eta energia agortzen ditugun bitartean plastikozko milioika objektu ekoizten jarraitzea.
Pertsona batzuek kapitalismoa "besarkatzen" dute, konturatu gabe arazoa sistema berean dagoela; planeta mugatu batean hazkundea etengabe bilatzean. Energia intentsiboak ekoizteko modu guztiak mundua irensten ari dira.
Irtenbidea materialen eta energiaren kontsumoa murriztea da (energia ekologikoena kontsumitzen ez dena da). Desazkundea eta bestelako eredu ekonomiko-sozial batera aldaketa gauzatzea dira erantzunak.
Iberdrolak megaproiektuak Bretainiako kostaldean edo Euskal Herrian egitea berdin dio, ingurumen-kaltea berdina da eta baliabideen xahutzea ere bai. Iberdrolak maite duen bakarra dirua da.
Repsolek uko egin omen dio Azkoienen eraikiko zen eguzki megaproiekturik handiena instalatzeari
Asteburu honetan ezagutu dugu albistea; enpresak uko egin omen dio Euskal Herrian, Azkoienen, eraikiko zen eguzki megaproiekturik handiena instalatzeari, ez zaizkiolako kontuak ateratzen; elektrizitatea merkeegia da. Eta, Iberdrolak bezala, mundu mailan baliabide energetikoak kontrolatzen dituzten oligopolio handi guztiek –Repsol, Solaria, Statkraft– ez dute aberririk; beren bandera diruaren ikurra da, $/€.
Gure hurbileko lurrak okupatzeak ez gaitu ezerengandik eta inorengandik independenteago egingo, eta ez du planetaren bizia salbatuko.
"Kapitalismozenoaren" aroa atzean uzteko unea da
Benetako irtenbidea eredu sozioekonomiko berri bat eratzean datza, gauzen jabetza baloratu beharrean, Gaiarekiko zoriontasuna eta harmonia bilatzen duena. "Kapitalismozenoaren" aroa atzean uzteko unea da. Egun batean esnatzen zarenean, dinosauroa ez da gehiago han izango, Otero jauna.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]
Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]
Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.
Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]
Eta beste urte batez, sindikatuek prefabrikatutako grebak antolatu dizkigute. Eta guk, indibidualki, erabakia hartuko dugu grebarekin bat egin ala ez, ikastetxean inongo asanbladaren beharrik gabe.
Niri irakatsi zidaten greba eredua jada ez dago modan, antza. Nire... [+]
Gaur, urtarrilak 21, gure oraintsuko historiaren efemeride interesgarri bat gogora ekartzeko eta hari buruz hausnartzeko eguna dugu. 50 urte bete dira Potasas de Navarra enpresako 47 langilek itxialdia amaitu zutenetik. Hamabost egun iraun zuen itxialdi horrek eta greba orokorra... [+]
Duela aste pare bat Norvegiako zenbait datu plazaratu ziren. Ipar Europako herrialde hartan auto elektrikoak nagusitu dira, eta Tesla marka dute salduena; energia birziklagarriaz sortutakoa omen da han kontsumitzen denaren %90. Aldiz, Norvegiako enpresa publikoek ez dute inolako... [+]
.jpg)
Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.
Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]
Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]
Asteartean eman zuten jakitera bost gazte lapurtarren kontrako sententzia. Hamabost hilabeteko espetxe zigorra gibelapenaz bi gazteri, 500 euroko isun banarekin; 140 orduko lan behartua eta 500 euroko isun bana beste bi gazteri; eta, azkenik, 1.700 euroko isuna beste... [+]
Lehengo batean, The Wire telesail sonatua berrikusten ari nintzela, etsipena gogora ekarri zidan eszena bat heldu zen. Bertan, The Baltimore Sun egunkariaren zuzendaritzak langileak bildu eta datozen aldaketei buruz ohartarazten die; hau da, kaleratzeez eta distira gutxiagoko... [+]
Bizi dugun kultura kontsumistak, erabiltzaile oro agintzen du gozamen neurrigabera. Slavoj Zizek dioen eran, Goza ezazu zure fetitxea, hiper-modernitatearen agindu ozena bihurtu da. Fetitxearen lekua betetzeko dauden gailu teknologikoen bidez gauzatzen baita egungo gozamena... [+]
Mamu batek zeharkatzen ditu sukaldeak: Karlosen mamuak.
Karlos ez da aurkeztu Master Chef Celebrity lehiaketara. Bere sukaldaritza-ondarea aztertuta, oso argi dauka ez duela lehiakideen aukeraketa gaindituko. Izan ere, hedabide eta gastronomiaren akademiaren ateak itxita izan... [+]
Euskadiko Selekzioa lortzea, ezbairik gabe, lorpen historikoa izan da. Baina horretan geratzen bada, euskaldun askorentzat –ni barne, nafarra bainaiz– egunik ilunena eta tristeena izango da. Lehenengo egunetako poza eta berotasuna gozatu ondoren, itzul gaitezen... [+]
Entzumen eta hizkuntza irakasleak (EHI) eta logopedak eskola publikoan zein kontzertatuetan lan egiten duten irakasle espezialistak dira. Horien funtzioen artean hizkuntzan eta komunikazioan zailtasunak dituzten ikasleei arreta zuzena ematea da, baina baita komunikazio sistema... [+]