Bilboko Aste Nagusiko pregoilaria eta txupinera iragarri dituzte: Itziar Ituño eta Nagore Ugarte
2024ko Aste Nagusiko Txupinera eta Pregoilaria nortzuk izango diren iragarri du, gaur arrastian, Bilboko Jai Batzorde mistoak. Nagore Ugarte eta Itziar Ituño izango dira, hurrenez hurren, aurtengo Txupinera eta Pregoilaria.
Nagore Ugarte Ruiz izango da txupinari, Aste Nagusiaren hasiera markatzen duen suziriari, sua emateko ohorea izango duen konpartsakidea. Txinbotarrak konpartsako kidea da, 40 urteko bilbotarra, bere konpartsa bezala Zorrotza auzokoa hain zuzen ere, eta irakaslea lanbidez. Mendizalea ere bada Nagore eta, ahal duenean, tartetxoak ateratzen ditu mendira igotzeko, nahiz eta, aitortu digunez, bi seme-alaba izan dituenetik "oso denbora gutxi daukat niretzat". Familia eta lagunak dira bere lehentasunak: "Eurekin ahal beste denbora pasatzen eta disfrutatzen dutenetarikoa naiz, betiko geratzen diren momentuez gozatzen", esan digu.
Txinbotarren sorreratik dabil konpartsan, eta txandak egiten, txosna muntatzen, panelak margotzen, bazkariak prestatzen… danean egoten saiatzen da. "Aste Nagusian gehien gustatzen zaidana, bazkal ostean mahai inguruan luzatzen diren tertuliak dira. Txinbotarrak konpartsan familia bat osatu dugu (elkarrekin barre egin dugu, negar, mozkortu, haserretu eta berriro besarkatu…) eta kristoren ohorea izango da txinbotxupinera izatea", azaldu digu Nagorek.
Itziar Ituño Martinez aktorea izango da aurtengo Pregoilaria. Bere hitzetan, "basauritar erdi-naparra, taula gainean bere saltsan dagoen lotsatia, hortaz, kontraesankorra muin-muinean". Gorria eta morea ditu gustuko, musikaz gozatzea, dantzatu eta abestea, eta katuak maite ditu. "Guraso langileek hazi eta hezia, aktore gisara ezagutuko nauzue beharbada, baina beste gauza asko ere banaiz", aurreratu digu, bere burua aurkeztea eskatuta.
Ikasketaz soziologoa da Ituño, eta soziologia urbano-industrialean eta politikoan espezializatu zen Euskal Herriko Unibertsitatean, baina berak esan bezala, aktore moduan ezaguna da, ibilbide emankor eta arrakastatsua izan baitu Basauriko Antzerki Eskolan "lotsa kentzeko" ibili zen garaietatik hona. 1994an hasi eta 2012 arte jardun zuen euskaldunontzat mugarria bilakatu zen Goenkale telesail aitzindarian. Gerora hainbat film eta telesailetan aritu da eta, azken urteotan, Euskal Herritik kanpo ere ospe handia hartu du, La Casa de papel telesailean parte hartu ondoren. Horrez gain, besteak beste, Loreak, Errementari, Ilargi guztiak eta Irati filmetan, eta Alarde, Intimidad zein Touré detektibea telesailetan ikusi ahal izan dugu azkenaldion.
Urtero, zozketaz aukeratzen da azken boladan Txupinerarik izan ez duten konpartsen artean zein konpartsari dagokion txupinera aukeratzea. Konpartsa horrek, ondoren, emakume bat aukeratzen du bere baitan, rol hori joka dezan. Pregoilaria, berriz, Jai Batzorde Mistoak aukeratzen du.
Azken asteetan txosnen harira eztabaidaren erdian egon diren Mugimendu Sozialistako eragileek –Gasteizko GKS eta Etxebizitza Sindikatuak, eta Bilboko Luberri konpartsak– prentsaurreko bateratua eman dute ostegun goizean Gasteizen. Nahiz eta ukatu egin dituzten... [+]
Lehengo astean Gasteizko Txosna Batzordeak egin bezala, Bilboko Konpartsen federazioak ere erantzun egin dio duela bi aste 150 kulturgilek sinatutako manifestuari. Bertan, Bilboko Konpartsetan eta Gasteizko Txosna Batzordean Mugimendu Sozialistari parte hartzen uzteko publikoki... [+]
Luberri Konpartsak salatu du Mugimendu Sozialistarekin duen harremanagatik debekatu diola Bilboko Konpartsen Federakundeak parte hartzea, eta dei egin dio "erabakia birpentsatu" dezan. Ezker Abertzalea seinalatu dute ezarritako debekuaren "erantzule politiko"... [+]
Elkarlan Uholdea kanpainaren ekitaldi nagusia egin dute larunbatean. Elkarlanari eustera deitu dute, Lurraren beroketaren ondorioz ugaritu litezkeen muturreko klima gertakarien aurrean.
Iazko jaietatik %50 bat igo dira atxiloketak, eta Bilboko alkateak “poliziaren presentzia handiarengatik” dela dio. Konpartsek polizia indarkeriaren ondorioz egindako salaketaren inguruan, Juan Mari Aburtok adierazi du ez duela haiekin hortaz hitz egin behar.
Udaletxearekin duten harremana guztiz aldatu dela eta iaz ez bezala, "konpartsen festa ereduaren aurkako erasoak" jasan dituztela salatu dute. Besteen artean, manteroen aurkako erasoak, propaganda politikoa kentzea eta kalez jantzitako polizien mehatxuak salatu... [+]
Milaka pentsionista atera dira kalera astelehenean, txistulariekin eta konpartsekin batera, Bilboko Aste Nagusiaren oihartzuna aprobetxatuz. Hainbat erreibindikazio egin dituzte, hala nola 1.080 euroko gutxieneko pentsioa.
Urteroko erantzukizunei aurre egiteko erreleboaren faltan, Bilboko Mamiki Konpartsa Feministak erabaki du 43 urteko ibilbideari amaiera ematea. Mamikik utziko duen hutsunea betetzeko asmoa duenik bada, konpartsa feminista berri bat sortzeko eraikuntza prozesua abiatu baitu... [+]
Dignidad y Justicia elkarteak jarritako salaketa tramiterako onartu du Ismael Moreno epaileak, eta konpartsaren jarduna ikertzea eskatu dio Espainiako Poliziari, Bilboko Aste Nagusian "terrorismoa goretsi" ote duen ebazteko.
Emakume batek salaketa jarri du, asteartean Bilbotik abiatutako tren batean ondoezik eta goizaldean gertatutakoa gogoratu ezinik esnatu ostean. Medikuen behaketak sexu erasoaren hipotesia indartu du, eta gertatutakoa ikertzen ari da Ertzaintza. Jaiak hasi zirenetik erasoak... [+]
Bilboko mugimendu feministak agerraldia egin du asteartean, Aste Nagusiko lehen egunean gauzatutako manifestazio feministaren aurka egindako eraso matxistak salatzeko. Gertakariek, kikildu ordez, borrokan berretsi dituztela adierazi dute. Autodefentsa feministaren aldarria... [+]
Manifestari feministek Bilboko Aste Nagusiko lehen egunean kaleak hartu zituzten, eta Arriagako zubitik Arenalerainoko bidea egin zuten Temblad cabrones! Beldurrak gurekin jai! lemapean. Bada, haietako batzuek salatu dutenez, Moskotarrak txosnatik pasatzen ari zirela edariak eta... [+]
Garazi Askazibar eta Nerea Matute gure bozeramaileek azaldu dutenez gaur goizean Bilboko Areatzaren kioskoan, Bilboko konpartsek “nekerik gabe” dihardugu “berdintasunezko jai-gune inklusiboa eraikitzeko bidean”.
Itziar Lazkano Setien eta Iratxe Palacios Gana dute izena. "Aste Nagusiaren aurreko unerik hunkigarrienetako bat bizi dugu42. Aste Nagusiko pregoilaria eta txupinera, aurkeztu ditugu", adierazi dute Bilboko Konpartsek. Irakurri beren oharra osorik.
Itziar Lazkano eta Iratxe Palacios izan dira aukeratuak 2022ko Pregoilari eta Txupinera izateko.