2024an 361 kazetari atxilotu zituzten munduan
Asiak jarraitzen du izaten kazetari gehien atxilo dituen kontinentea: 2024an atxilotutako kazetarien %30 baino gehiagorekin. Txina, Israel eta Myanmar izan ziren berriemaile gehien espetxeratu zituzten estatuak iaz. Osotara, 200 kazetari baino gehiago hil eta ehunka zauritu eta torturatu ditu Israelek.
Urtarrilaren 16ean New Yorken egoitza duen Kazetarien Babeserako Batzordeak (CPJ) argitaratutako txosten baten arabera, 2024. urtean 361 kazetari espetxeratu dituzte mundu osoan. Kontaketa egiten dutenetik bigarren zifrarik altuena da, hori 2023koa da: 370 kazetari espetxeratuak. Bielorrusia eta Errusia ostean, Txina, Israel eta Myanmar izan ziren berriemaile gehien kartzelatu zituzten estatuak. Herrialde askotan, Txina, Israel, Tunisia eta Azerbaijanen kasu, inoizko zifrarik altuenak izan dituzte-
Errepresioa, gerra eta ezegonkortasun politiko edo ekonomikoa izan dira kazetariak espetxeratzeko zerrendatu dituzten arrazoi nagusiak. 2024an kartzelatutako kazetarien %63a (361tik 228, alegia) estatuaren aurkako karguei egin behar izan zieten aurre, sarritan terrorismoa edo estremismoa leporatu zieten, Myanmar, Errusia, Bielorrusia, Tayikistan, Etiopia, Egipto, Venezuela, Turkia, India eta Bahrainen kasu, CPJk argitara eman duenez.
Asian dago munduan kartzelatutako kazetarien %30a
Asiak jarraitzen du izaten espetxeratutako kazetari gehien dituen kontinentea, 2024an atxilotutako kazetarien %30 baino gehiagorekin, CPJ-ren datuen arabera. Herrialde espetxeratzaile nagusiez gain, –Txina, Myanmar eta Israel–, Afganistanen, Bangladeshen, Indian eta Filipinetan ere baziren kartzelatutako kazetariak. Hedabide independenteen aurkako etengabeko errepresioak bihurtu du Azerbaijan kazetarien espetxeratzaile nagusietakoa Erdialdeko Asian.
Halako zifrak "arreta deitzeko moduak" direla esan du Jodie Ginsbergek, CPJ-ko zuzendari exekutiboak. Gaineratu duenez, "kazetarien aurkako erasoen areagotzea ia beti beste askatasunen aurkako erasoak handitzearen eskutik doa: informazioa eman eta jasotzeko askatasunaren, elkartzeko eta aske zirkulatzeko askatasunaren eta protesta egiteko eskubidearen eskutik".
Israel, Nazioarteko Zuzenbidearen bortxatzaile
2024an guztira 108 kazetari atxilotu zituzten Ekialde Ertainean nahiz Afrika Iparraldean. Palestine Chronicle-ko editore eta Islam eta Gai Globaletarako Zentroko ikertzaile Ramzy Baroudek nabarmendu duenez, Israelek kazetari palestinarrei emandako tratua “bereziki krudela” izan da iaz. Barouden esanetan, 200 kazetari baino gehiago hil, ehunka zauritu eta beste hamaika espetxeratu eta torturatu ditu Israelek. "Horrek Israel munduko prentsa askatasunaren urratzaile nagusietako bat bihurtu du”, adierazi du.
“Prentsa askatasuna urratzen duten beste herrialde batzuetan ez bezala, Israelek kazetarien hilketa, atxiloketa eta torturengatik ondorio gutxiri egin behar dio aurre. Mendebaldeko lider politiko askok Israel askatasun eta demokrazia eredu gisa aurkezten jarraitzen dute, urraketa larri hauek izan arren”, argudiatu du Baroudek. Inplikatutako alde guztietan presio egin beharra azpimarratu du, “prentsa askatasuna urratzen dutenek kontuak eman ditzaten, auzi hau tarteka komunikabideetan agertu baino, egiazko ekintzak eragiteko”.
"Sedizioa bultzatzen duelako" hartu du Al-Jazeeraren zabalpena eta lana "aldi baterako" debekatzeko erabakia Palestinako Aginte Nazionalak. PAN "Israelekin lerrokatu izana" deitoratu du komunikabideak, argi utzirik "mehatxuen eta intimidazioen... [+]
2023an ezagutu genuen Solway Investment Group multinazional suitzar-errusiarraren boterea noraino iristen den. Guatemalan duen Fenix meategiaren gehiegikeriak agerian uzten zituen ikerketa baten berri eman zigun Prensa Comunitariako kazetari batek, eta elkarrizketa hori [+]
Pablo Gonzalezek Errusian jarraitzen du, Poloniako Gobernuak pasaporteak konfiskatu zizkion kazetariari eta "Poloniako autoritateen esperoan" daude, Euskal Herrira bueltatzeko. Hala azaldu dio Gonzalo Boyé abokatuak Berriari.
Poloniako Fiskaltza Nazionaleko bozeramaileak adierazi du euskal kazetaria oraindik formalki akusatu ez badute ere, “legearen arabera auzi-ihesean akusatua” izan daitekeela. Gonzalez preso trukean sartzeko erabakia Washingtonetik etorri zen, baina Poloniako zerbitzu... [+]
Kazetariak adierazi du ez diotela argi azaldu zergatik espetxeratu zuten, eta espetxean zegoela “bere buruaz beste egitea” iradoki ziotela, Russia Today-n izandako elkarrizketa batean. Esan du laguntza “gutxien espero zen tokitik” etorri dela.
Osasun artak biltzen ari da Pablo Gonzalez Moskun une honetan. Joan den astean, Poloniako Radomgo segurtasun handiko espetxetik atera zen kazetaria bi urte eta bost hilabeteko preso egon ondoan. Poloniak leporatzen zion espioitza frogatu gabe libre atera da.
2022ko otsailaren 28an atxilotu ondoren, aske utzi dute bere aurkako frogarik eta bistako epaiketarik gabe. Bizkaiko kazetariaren talde juridikoak informatu du “preso dauden hainbat kazetari libre uzteko” Errusiak eta Poloniak adostu duten trukeagatik geratu dela... [+]
"Kereilatuei –Chorche Tricas eta Iker González kazetariak– egotzi eta iraingarritzat jotzen zaizkien artikuluak "adierazpen- eta informazio-askatasunaren barruan daude", eta Zaragoza en Común-eko zinegotzi Suso Domínguezen kasuan... [+]
Kazetarien Babeserako Batzordeak adierazi du 103 kazetari hil dituztela sionistek urriaren 7tik eta 150etik gora zenbatu ditu Gazako Osasun ministerioak. Txosten batek ohartarazi du kasu batzuetan nahita hil zituztela, kazetariak zirela jakinda.
Erruduntzat joko du bere burua Euskal Herrian gauerdia denean egingo den epaiketan. Erresuma Batuan espetxean egon den denborako –bost urte eta bi hilabete– espetxe zigorra ezarriko diote. Horrela, aske geratuko da.
Palestinar errefuxiatuei laguntzeko UNRW agentziako kideak dira hildakoak. NBEko langileen heriotza tasa altuena dela jakinarazi du agentziak. Israelek momentu oro jakin du non zeuden laguntzaile humanitarioak, eta “berariaz” egin die eraso, salatu duenez. 122... [+]
Errusiako epaileek leporatzen diote, besteak beste, Armata errusiar tanke modernoenaren ekoizlea den Uralvagonzavod enpresako dokumentu klasifikatuak gainean zeramatzala harrapatu zutela. 20 urteko zigorra jaso dezake. Baina benetako espioia ote zen? Zoritxarrez, ezetz esango... [+]
Apirilaren 28an 42 urte bete ditu Pablo Gonzalezek. Kazetariak 26 hilabete daramatza Poloniako kartzela batean, Errusiaren alde espioi aritu dela egotzita. Gonzalezek idatzitako gutun bat irakurri du Oihana Goirienak. “Hor zaudetela eta ez nagoela bakarrik jakitea... [+]