2019tik 2024ra ia bikoiztu egin da Osasunbideak zentro pribatuetara bideratutako gastua, Nafarroako Osasun Plataformak salatu duenez
Itxaron zerrendak gutxitzeko Osasunbideak hartutako estrategiak gaitzetsi ditu Plataformak
Nafarroako Kontuen Ganberak 2023an argitaratutako datuen arabera, 2018tik 2022ra %29 handitu dira Osasunbideako itxaron zerrendak. 2022 amaieran 240.000 erregistro zeuden; horietatik %64 berrikuspen kontsultak ziren, %25 lehen kontsultak, 8 diagnostikoak eta %3 ebakuntzak. Bost urte horietan, Osasunbideak 21,3 milioi euro gastatu zituen itxaron zerrendak gutxitzeko: %39 langileriaren kontratazioan; %31 aparteko orduetan eta gainerako %30 arreta Nafarroako Unibertsitateko Klinika pribatura desbideratzen. Nafarroako Osasun Plataformaren arabera, 2019tik 2024ra ia bikoiztu egin da zentro pribatuetara eta itunpeko zentroetara bideratutako gastua.
Plataformako kideek salatu dutenez, Nafarroako Osasun Departamentuak hartutako neurriek “ez dute emaitza onik eman”, eta osasun sistema publikoa “deskapitalizatu” eta osasun negozio pribatuen etekin ekonomikoa “bermatu” dute. Hori dela eta, uste dute beste neurri batzuk eraginkorragoak izan daitezkeela; hala nola langileen agendak hiru hilabeteetan zabaltzea lanaren antolakuntza errazteko; ebakuntzetan parte hartzen duten profesionalen datuak Prokirur aplikazioan –ebakuntzen zain dauden pazienteak kudeatzeko tresnan– sartzea; lehen mailako arretako profesionalekin koordinazioa lantzea eta Osasunbideako langileen esklusibotasuna mantentzea.
Esklusibotasun kontratua daukaten profesionalek ezin dute beste zentro batzuetarako lan egin. Horregatik, uste dute osasun sistema publikoa zaintzeko beharrezkoa dela esklusibotasuna bermatzea: “Jakina da bi lanetan aritzeagatik ustelkeria kasuak daudela. Adibidez, itxaron zerrendak manipulatzea, sistema publikoko baliabideak xurgatzea eta zentro pribatuetako bezeroei faborezko tratua ematea”.
Uste dute osasun sistema publikoa zaintzeko beharrezkoa dela esklusibotasuna bermatzea
Horrez gain, itxaron zerrendak gutxitzeko aparteko orduak ordaintzeak langileen arteko soldata arrakala “handitzen” duela diote. Egun, Osasunbideak 1.510 milioi euroko aurrekontua dauka, eta hortik 781 miloi langileentzat dira. Osasunbidean 2.600 langile inguru daude, horietatik 11 medikuk 230.000 euro irabazten dituzte batez beste urtean, hirurogei medikuk 150.000tik gora eta 600 medikuk 100.000tik gora.
Aldaketen beharra
Osasunbidearen kudeaketan egin beharreko beste aldaketa batzuk nabarmendu dituzte, hala nola aurrekontua handitzea; proba gutxiago desbideratzea zentro pribatuetara eta hitzartutako zentroetara; plantilla handitzea kontuan hartuta zaintza, arreta eta lan karga; behin-behineko lan kontratuak gutxienez %8ra jaistea; prebentzioa eta lan komunitarioa indartzea; eta lan giro osasuntsua sustatzea.
Administrazioak hartu beharreko neurriez gain, herritarrengan ere jarri dute arreta. Azpimarratu dute arduraz jokatu behar dela, eta soilik beharrezkoa denean jo behar dela medikuarenera. Horrekin batera, hitzordu batera kale egitekotan, aldez aurretik abisatzeko eskatu dute.
Astelehenean abiatu da sindikatuak deitutako greba eta apirilaren 6 arte luzatuko da. Lan-gainkarga salatu eta baldintzak hobetzeko eskatu dute, baita mediku egoiliarrei karrera profesionala aitortzea ere.
Ostegunean egoera hori ikertzeko eta zuzentzeko eskatu dio EH Bilduk Nafarroako Gobernuari legebiltzarreko osoko bilkuran. UPNk eta PPk bat egin dute eskaerarekin, eta Osasun Departamentuak urtebete du ikerketa gauzatzeko.
Amparo Viñualesek, Erronkariko alkateak, salatu du Erronkariko, Burgiko, Gardeko eta Bidankozeko kontsultategiek arreta txikitu beharko dutenez prebentzioan eragingo duela.
Osasun Legea aldatzea beharrezkoa dela adierazi du Nafarroako Osasun kontseilariak, hala nola Osasunbidea enpresa-erakunde publiko bihurtzea, bestela “luze gabe sistemak porrot” egingo duela argudiatuta. Sindikatuak ez daude formula horrekin ados.
204 lagunek beren buruaz beste egin zuten iaz Hego Euskal Herrian, datu ofizialen arabera. Suizidatzeko arriskua izan dezakeen jendearen jarraipenean jartzen dute indarra administrazioen protokoloek. Suizidioaz egoki informatzearen garrantzia ere azpimarratu dute, Suizidioa... [+]
Aparteko ordu boluntarioekin betetzen ari dira medikurik gabeko zerbitzuak Elizondon. Xabi Zarandona medikuak salatu du ezinezkoa dela gaixoen jarraikortasuna bermatzea.
Kalera atera dira salatzeko Bortziri eta Baztanen mediku eta pediatren falta, itxaron zerrenda amaigabeak eta hitzorduen atzeratzea jasaten ari direla, besteak beste. “Landa eremuan bizi garenok ere merezi dugu behar dugun bezala artatuak izatea”.
Gizartea kontzientziatzeko eta informatzeko kanpaina bat abiatu dute LAB, CGT, STEILAS, ESK, CNT eta LSB-USO sindikatuek, Nafarroako Osasun Plataformak eta Osasun Publikoaren Aldeko Herri Plataformak.
Kontratazio publikoa tresna baliotsua da erakunde publikoen berrikuntza-politikarako. Elikagai jasangarrien erosketa publikoak egungo ekoizpen- eta kontsumo-ereduak aldatzeko gaitasuna du. Ospitaleak ere funtsezkoak dira horretan. Renascence ikerketak osasun-zerbitzuetan... [+]
Nafarroako Osasun Plataformak salatu du osasun sistema publikoa gainbeheran dagoela eta pribatizatzen ari dela.
Jendez lepo egoten direnez larrialdiak, lau ordu inguruko itxaronaldiak daude “larrialdi gutxiko” egoeretan.
Urtarriletik hona ia 13.500 pertsonek egin dute proba Nafarroan, eta proba egin dutenen %95ak etxean egin du.
Bilbon, Donostian eta Gasteizen egingo dituzte mobilizazioak osasungintza publikoaren aldeko herri plataformek. Salatu dute itxaron zerrendak murrizteko jendea klinika pribatuetara bideratzea “negozio biribila” dela gobernuentzat, pribatizazioa bultzatzen ari... [+]
Horixe da Javier Remirez Nafarroako Gobernuko lehendakariorde eta Funtzio Publikoko kontseilariak iragarri duena, LABek eta Ustelkeriaren Aurkako eta Jardunbide Egokien Bulegoak egindako salaketen ondoren.
Baliabide eta langile falta salatu du RTX auzolan egitasmoak: “Hilabete bateko itxaron zerrendak ditugu”.