Euskal dantzen ikus-entzunezko ondarea arriskuan zegoela ikusita, hondatu aurretik bildu eta digitalizatzeko lanak egin dituzte. Zortzi urte iraun dituen programan 2000 grabaziotik gora digitalizatu eta dokumentatu dituzte, eta fitxak dagoeneko kontsulta daitezke Eresbilen katalogo orokorrean.
Eresbilen zuzendaritzapean eta Eusko Jaurlaritzaren Kultura Sailak babestuta, Dantzan elkartea aritu da irudien bilketa eta katalogazio lanak egiten. Euskal dantzaren dokumentazioen mapak erakutsi zuen hainbat dantza taldetan ikus-entzunezko bildumak zeudela. Grabazio gehienak 1970, 80 eta 90 hamarkadetakoak ziren eta ikusita bideo-zinten bizi-iraupena 20-25 urtekoa dela, erabaki zen zinten digitalizazioa premiazkoa zela grabazio horietan jasotako ondarea babesteko. Horrela, dantza bideoen eta filmazioen premiazko digitalizazio plana izan da indarrean 2015-2022 bitartean.
Talde, erakunde eta norbanakoekin kontaktuan jarri eta gordeta zituzten materialak digitalizatzeko aukera eskaini zaie. Zinta horiek Dantzan-en jaso, ordenatu, etiketatu eta Sincro ekoiztetxeak digitalizatu ditu. Behin digitalizatuta, dokumentazio lana egin da, besteak beste, grabazioen lekuak eta datak identifikatu, parte-hartzaileak adierazi eta minutuz minutu agertzen diren irudiak eta dantzak deskribatuta. Jasotako informazio hori katalogo bateratu batean jasotzen ari da Eresbil, euskal musikaren artxiboa.
31 bilduma digitalizatu eta dokumentatu dira, 5 erakundeenak, 17 dantza taldeenak eta 9 norbanakoenak. Zehazki honako bildumak digitalizatu dira 2015-2022 urteetan:
Erakundeak: Ikerfolk, Arabako Dantzarien Biltzarra, Gipuzkoako Dantzarien Biltzarra, Iparraldeko Dantzarien Biltzarra, Dantzan.eus.
Dantza taldeak: Haritz (Elgoibar), Kezka (Eibar), Gure Kai (Deba), Mendi Alde (Santurtzi), Aurtzaka (Beasain), Elai Alai (Portugalete), Oñatz (Oñati), Duguna (Iruñea), Itsas Alde (Bakio), Maritzuli (Baiona-Biarritz), Goizaldi (Goizaldi), Indarra (Gasteiz), Trebeska (Donostia), Begiraleak (Donibane Lohizune), Itxas Argia (Getxo), Andra Mari (Galdakao) eta Oinak Arin (Beskoitze).
Norbanakoak: Ander Barrenetxea, Jexux Larrea (Ikerfolk), Felipe Amutxastegi, Patxi Laborda, Jaime Albillos, Xabier Etxabe, Josu Agirre, Lisa Korkostegi eta Eric Bouvier.
Dantza irudiak erakusten dituzten zintak dokumentatu dira nagusiki, baina badira Euskal Herriko festa eta beste zenbait erritu agertzen direnak ere. Dantza ardatz duten hainbat motatako grabazioak jaso eta eremuka sailkatu dira.
Tokian tokikoak: 182 lekutako dantza eta festa tradizionalen irudiak ageri dira. Herri batzuetan tradizio bat baino gehiago ageri dira.
Emanaldiak, ikuskizunak eta jaialdiak: 1.143 emanaldiren irudiak identifikatu dira guztira. Zenbaitetan dantza talde eta ikuskizunak errepikatzen dira eta beste askotan ezin izan da lekua edota emanaldia identifikatu.
Dantza txapelketak: dantza solte eta aurresku txapelketak dira, guztira, 70.
Dantzari egunak: hainbat herritako dantzari egunak dira, guztira 53.
Maskaradak: 59 emanaldi identifikatu dira
Bestelakoak (ikastaroak, entseguak, elkarrizketak, aste kulturalak, dantzaldiak, dokumentalak): Bestelakoak erakusten dizkiguten 488 ekitaldi daude.
Irudi gehienak Euskal Herrikoak dira, baina badira atzerrikoak ere; batik bat taldeek egindako biretakoak, baina badaude Euskal Herritik kanpoko dantza tradizio jasotzen dituzten irudia gutxi batzuk ere. Proiektu osoan jaso diren irudi gehienak 1980 eta 1990ko hamarkadakoak dira, 2000ko hamarkadako irudiak ere oparoak dira.
Dantzaren munduan gabiltzanok askotan errepikatzen dugun ideia da dantza efimeroa dela. Elhuyar hiztegiak espainoleko "efímero"-ren ordaintzat ematen ditu honakoak: efimero, suntsikor, galkor, iragankor, iraungikor, ilaun. Ez dut gogoan nori irakurri nion... [+]
Azken urteetan Lapurdiko kontserbatorioan euskararen eta diziplina tradizionalen presentzia handitu da eta euskal dantzako ibilbideari forma ematen ari dira; irailean hasi da lehen zikloa. “Herri Elkargoa sortu zen Iparraldean eta nahi zuten herri musika eta herri... [+]
Lesakako ezpata-dantzariak San Fermin egunerako ezpata-dantzako entseguetan dabiltza azken hilabetean. Hamabost atera ohi dira dantzara, eta besteak titularren batek hurrengo urteetarako lekua utzi zain daude.
Transmisioa eta dantza taldeetako erreleboa aztertu nahi izan dugu Dantzan Ikasi topaketetan, eta gazte belaunaldiek lan egiteko ereduak ezagutu nahi izan ditugu “Gazteen parte-hartzea euskal dantzan” mahai inguruan: Eder Niño Barakaldoko... [+]
Iruñeko alkate Joseba Asironek prentsaurrekoan iragarri duenez, Duguna dantza taldeak jaurtiko du 2024ko Sanferminetako txupinazoa. Duguna izan da Iruñeko herritarren boto gehien jaso duen hautagaitza. Hain zuzen dantza taldearen sorreraren 75. urteurrena ospatzen... [+]
Gerratik ihesi 1937ko ekainean Donibane Garazin Bilbo eta inguruetako 600 haur jaso zituzten. Hiriburuko Ziudadelan Eusko Jaurlaritzaren menpeko eskola kolonia bihurtu zuten, eta bi urtean 8-14 urteko 800 bat haur igaro ziren bertatik. Haurrekin 80 bat heldu ere iritsi ziren:... [+]
Aste hondar honetan euskal dantzen hiriburu bilakatu da Hendaia. Akelarre dantza talde hendaiarraren 50. urtemugaren testuinguruan, Lapurdi, Baxe Nafarroa eta Xiberoako hamasei dantza talde elkartu ditu bertan Iparraldeko Dantzarien Biltzarrak.
Iazko azaroko Sansaturnino eguneko ospakizunak gibelean utzita, Iruñeko Duguna dantza taldeak 75. urteurreneko ekitaldiekin aitzina eginen du martxo hondar eta apiril hastapenean. Ondorengo lerroetan taldeak berak azaltzen ditu ospakizunok.
Kaskarotak eta maskaradak kasik urtearekin batera hasi dira eta jarraian etorri dira beste zenbait inauteri festa. Goiztiarrenak urtarrilean ari dira ospatzen, baina aurten inauteri gehienak datoz oso goiz. Otsailaren 8an izango da Ostegun gizena eta 13an Inaute asteartea. Hadi!... [+]
Urtarrileko lehen asteburuarekin atera dira kaskarot goiztiarrenak. Beskoitzekoak izan dira lehenak eta otsail hasierara arte larunbatez eta igandez astero ibiliko dira herriko auzoetan etxez etxe dantzan eta festan. Goiztiarrenak eta irteera gehiena egiten dituztenak dira... [+]
Dantzaria, koreografoa, abesbatzako zuzendaria, idazlea… 102 urterekin zendu da Filipe Oihanburu (Argeles-Gazost-Miarritze, 1921-2023) Miarritzeko bere etxean. Hain zuzen Miarritzeko Urrezko Domina jasoa zuen euskal dantzan eta musikan egindako lan guztiagatik. Segundo de... [+]
Baztango herrietako festetan Mutil-dantza parekideak egitea “mugarri garrantzitsu bat gainditzea” dela adierazi du Plazara Dantzara taldeak. Hala ere, azpimarratu du dena ez dagoela “irabazita” eta oraindik “bide luzea” dutela egiteko.
Azaroaren 4ean euskalgintzak deitutako manifestazioa eginen da Bilbon, 17:00etatik aitzina, Oldarraldiaren aurrean, euskararekin bat, euskaraz bat lelopean. Manifestazio jendetsua izatea espero da eta bukaeran, bestelako esku-hartzeekin batera, soka-dantzan aritzera... [+]