1945etik 1980a arteko froga atomikoen eraginez 2,4 milioi jende hilko dira

  • Froga Atomikoen Kontrako Nazioarteko Eguna ospatu da abuztuaren 29an mundu osoan. Bertan, Nazio Batuen Erakundeak arma atomikoak debekatu ditzan kanpainan ari den ICAN erakundeak oroitarazi du 2,4 milioi jende hilko direla munduan 1945tik 1980ra bitartean munduko potentzia handiek beren armak frogatzeko egin dituzten 2.000tik gora leherketen ondorioengatik.


2018ko abuztuaren 30an - 11:02

Asteazkenean, abuztuak 29, munduak ospatu du Froga Atomikoen Kontrako Nazioarteko Eguna, arma atomikoak dauzkaten potentziek eta eduki nahi dituztenek horiek testeatzeko egiten dituzten leherketak debekatzea eskatzeko eta orain arte leherketon eraginez kaltetutako biktimak oroitzeko. Nazio Batuen Erakundearen lehendakari Antonio Guterresek zabaldutako mezuan esan du: "Test nuklearren historia sufrimeduaren historia da, 2.000 leherketa atomiko baino gehiagok eragindako biktimena, hauek sarritan munduko giza talde ahulenetakoak direlarik".

1945tik 1980ra artean kontabilizatutako 2.083tik gora froga nuklear horien leherketak batuta Hiroshimakoa bezalako 29.000 bonbaren leherketa osatzen dute. Arma atomikoen debekua eskatzen duen ICAN erakundeak egun honetan gogora ekarri ditu eztanda horiek minbizi, malformazio eta bestelako gaitzez kaltetutako biktimak, Gerra Atomikoaren Aurkako Medikuen elkartearen kalkuluetan 2,4 milioi herritar erradiaktibitatez hiltzen ari direnak.

Isao Hashimoto (1959) artista japoniarrak bideo honetan irudikatu zituen leherketa guztiok munduko maparen gainean kronologikoki ipinita:

 

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Arma nuklearrak
Zer dira Mendebaldearen mehatxuei erantzuteko Errusiak erabiltzekoak dituen arma nuklear taktikoak?

Urrats berri horren berri eman du Errusiako Defentsa ministerioak maiatzaren 21ean, zehaztuz "Mendebaldeko arduradun batzuen mehatxuei" bideraturiko erantzuna dela. Oraingoz, arma nuklear taktikoak ez dira inoiz erabiliak izan, hain zuzen, suntsiketa gaitasun... [+]


2024-03-25 | Jakoba Errekondo
Ginkgoaren irrimurrika eta barre ttikia

Burua dardaratu eta ikaratu zigun ginkgoak (Ginkgo biloba). Lizar-makila denboran ginkgoa aspaldi galdutako zuhaitz espezietzat jotzen zen. Bere hostoen fosilak ezagutzen ziren, beste arrastorik ez.


2023-06-13 | Ilargi Manzanares
Arma nuklearretan estatuek egindako gastua, hirugarren urtez jarraian, gora

Arma nuklearrak dituzten bederatzi herrialdeek 82.900 milioi dolar gastatu zituzten iaz arma horietan, 2021ean baino %3 gehiago. Arma Nuklearren Indargabetzerako Nazioarteko Kanpainak (ICAN) argitaratutako txosteneko datuak dira. Minutuko 157.000 dolar baino gehiago.


Bielorrusian arma nuklearrak zabaltzeko asmoak tentsioa areagotu du

Vladimir Putinek iragarri du prest daudela jada hamar hegazkin armak Bielorrusian zabaltzeko. Europak mehatxu egin dio Bielorrusiari, eta planarekin aurrera jarraitu ezkero "zigor gehiagorekin" erantzungo diola adierazi du.


Munduan 13.000 arma nuklear ditugu, eta aktibatu ez izana zoriari ere lotu beharra daukagu

Ofizialki bederatzi estatuk dituzte arma atomikoak, eta horien %90 Errusiaren eta AEBen eskuetan da. 1945eko abuztuaren 6an eta 9an AEBek Hiroshimara eta Nagasakira jaurtikitakoez geroztik eraso atomikorik berriz bideratu ez izana "disuasio-printzipioari" lotu zaio... [+]


2023-02-21 | Leire Artola Arin
Errusiak AEBekin arma nuklearrak kontrolatzeko zuen ituna moztu du

Putinek nazioari buruzko urteroko hitzaldian jakinarazi du “antzerki hutsa” dela akordio hori. Mendebaldeari egotzi dio gerraren erantzule izatea, eta Errusia soilik “indarra erabiltzen” ari dela “defendatzeko”. Armak “masan... [+]


2022-10-07 | Mikel Aramendi
Aiene batean

Galtzeko arrisku handirik gabeko apustua da gainean dugun Kubako misilen krisiaren 60. urteurrenaren harira norbaitek gogora ekarriko duela “telefono gorria” abian jarri zela orduko bi potentzia nuklear nagusien artean. Besterik ez bada, esateko ditxosozko telefono... [+]


2022-10-04 | CTXT | Rafael Poch
Inperio borrokalariak
Erokeria suizida bat

Kubako misilen krisiak hirurogei urte beteko ditu hilabete honetan. Gaur egun antzeko egoera batera hurbiltzen ari gara, baina iritzi publikoa ilargian dago.


Rio de Janeirotik dator Uranioaren Zinemaldia maiatzean, atomoaz estalitako egiak erakustera

Gerra atomikoa, uranio meatzeek lagatako kalteak, zentral nuklearren hondakinak, klima aldaketari aurre egiteko balio ote dezakeen industria nuklearrak… Horiek eta energia atomikoaren  beste hainbat osagai eta ikuspegi jorratzen dituzten filmak erakutsiko dira... [+]


PODCAST 2x21 | Ukrainako gerran esnatu da gerra nuklearraren izua, Kubako misilen krisiaren 60 urteurrenean

2022ko otsailean gerra berpiztu da Europan, herrialde baten inbasiotik harago kontinente osoa eta agian mundua sutuko lukeen gerraren beldurra. 24an Errusiako armadak Ukraina inbaditu zuela jakin araztearekin batera deklaratu zuen Vladimir Putinek: “Norbaitek asmorik... [+]


Ukrainako gerran esnatu da gerra nuklearraren izua, Kubako misilen krisiaren 60 urteurrenean

2022ko otsailean gerra berpiztu da Europan, herrialde baten inbasiotik harago kontinente osoa eta agian mundua sutuko lukeen gerraren beldurra. 24an Errusiako armadak Ukraina inbaditu zuela jakin araztearekin batera deklaratu zuen Vladimir Putinek: “Norbaitek asmorik... [+]


2022-02-27
Putinek “disuazio-indarrak” alerta gorenean jarri ditu, arma nuklearraren mehatxua zabalduz

Mendebaldearen jarrerari erantzuteko hartu du erabaki hori Vladimir Putin presidenteak. NATOk salatu du Errusiaren jarrera "arduragabea".


Eguneraketa berriak daude