Ahaztuen Oroimena elkarteak azaldu duenez, inguru horretako basolanek eragina izan dute 1936ko frontea osatzen zuten lubakien aztarnetan. Eibarko Udalak jarritako informazio panela ere txikituta aurkitu dute.
Kalamua mendizerran kokatua, Akondia edo Arrikurutz bezala ezagutzen den mendia fronteko borrokaldi odoltsuen lekuko izan zen, toki estrategiko bihurtu baitzen errepublikarrentzat 1936 eta 1937ko neguan. Hilabete luzetan faxisten erasoaldiari eutsi zioten lubaki horietan eta Jose Antonio Agirreren gobernua horri esker antolatu ahal izan zen. Hor hildako gudari zein miliziano askoren gorpuak Elgoibarko Olasoko hilerrian daude egun, Eusko Jaurlaritzak jasotako Duintasunaren Kolunbario ondoan.
Oraindik ikusgai daude gerrako lubaki eta bunker askoren aztarnak Akondiako magal eta basoetan. Baina ondare historiko eta arkeologiko hori kaltetu dute han egindako basolanek, Markinaldean memoria historikoa berreskuratzeko ahaleginean dabilen Ahaztuen Oroimena elkarteak jakinarazi duenez.
Bere Twitter kontuan zabaldutako bideotan ikus daiteke mendia soilduta eta lurra nahasita, lubaki eta babeslekuak dauden tokian:
— Ahaztuen Oroimena (@etxebarria1936) 2018(e)ko abenduaren 23(a)
1936ko Gerran inguru hartan bizi izandakoa gogoratzeko Eibarko Udalak jarritako informazio paneletako bat ere hautsita aurkitu dute. “Nola zaindu, nola babestu, nola uztartu, memoria duten lekuak eta basogintza lanak?”, galdetu du elkarteak.
Euskal Herriko azken 50 hamarkadetako historia soziopolitikoa eta kulturala ezagutzeko erreferente da Lazkaoko Beneditarren dokumentazio funtsa. Funtsak orotariko afixa eta pegatinez gain, euskal mugimendu politikoei edota euskal gaiei buruzko ehunka artxibo gordetzen ditu.
Iragan asteazkenean, Gogora Institutuko Zuzendaritza Kontseiluko bost kide independenteak hautatu zituzten Gasteizko Legebiltzarreko Justizia eta Giza Eskubideen Batzordean. EAJren eta PSE-EEren abstentzioek Pilar Garaialde Salsamendi zuzendaritzatik kanpo utzi zuten. Bera zen,... [+]
Xabier Kalparsoro eta Gurutze Iantzi Espainiako polizien eta guardia zibilen eskuetan hil zituztela 31 urte igaro direnean, Egiari Zor fundazioak ekitaldia egin du Urnietan. Eusko Jaurlaritzari eskatu dio berriz ere ireki dezala epe bat estatuaren biktimak aitortzeko eskaerak... [+]
88 urte eta gero, Intxorta 1937 kultur-elkartearen ekimenarekin, lore eskaintza egingo da aurten ere, monolitoetan. Ostegun honetako ekitaldian, kultur-emanaldiez gain, kalejira eta ‘Orratz-begia’ erakusketara bisita izango dira.
CNT sindikatuak egin duen eskaera ofiziala babestu du udaleko koalizio abertzaleak, eta faxistekin batera lurperatu zituzten biktima guztiak bilatzeko eskatu du.
Gasteiztarrarekin bederatzi dira ihesaldian parte hartu zuten identifikatutako pertsonak. Guztira, Nafarroako DNA Bankua sortu zenetik 43 pertsonaren datuak lortu dituzte.
Badakigu gerra bat noiz hasten den, baina ez noiz amaituko den. Hainbatetan entzun dugu esaldi hori, eta topikoa dirudi, baina arrazoirik ez zaio falta, gaur egun munduan barrena bizirik segitzen duten gatazka ugariei erreparatuz gero. Gauza bera esan liteke 1936ko uztailaren... [+]
Hamaika TBk estreinatutako Esker Onez saioa dedikatu diote Tafallako editore eta Ezker Abertzaleko militante historikoari.
Kalean eginen den antzezlan batek garai bateko Iruñean bizi ziren hamar emakume izanen ditu protagonista. Memoria Eszenikoa izenarekin emakume haien bizipenak, sentimenduak, pairatutako errepresioak eta isilarazitakoak kontatuko dituzte hiru aktorek. Alde Zaharrean barna... [+]
Abuztuaren 5ean emango dio domina zentroari Gasteizko Udalak, eta abuztuaren 2rako elkarretaratzea eta prentsaurrekoa deitu du Memoria Osoa plataformak. Martxoak 3 elkarteak salatu du “planteamendu diskriminatzailea” eta “irakurketa partziala” egiten... [+]
Otxandioko bonbardaketaren erantzule nagusietako bat da Angel Salas Larrazabal urduñarra. Hortaz, herritarren aurka Euskal Herrian eginiko lehen bonbardaketan parte hartu zuen.
1936an fusilatu zuten frankistek, une horietan Arabako diputatua zela, eta herriko beste 42 fusilatuen hilobian bertan sartu zituzten Manuelen gorpuzkinak.
Antonia Manot hil da 95 urte bete berritan, bere seme Diego Paredesek sare sozialetan jakinarazi duenez.