13 urteko umearen suizidioak eskola jazarpenaren arazoa berrazaleratu du Frantziako Estatuan
Lucasek 13 urte baino ez zituen, urtarril honetan bere buruaz beste egitea erabaki zuenean. Homosexuala zelako auzoan eta batez ere eskolan jasaten zuen jazarpenak eraman du heriotzara, gurasoek salatu dutenez. Bullyingaren eta homofobiaren aurkako borroka eztabaidagai jarri du kasuak Frantziako Estatuan.
Frantzia ipar-ekialdean dagoen Épinalen, pasa den asteburu honetan egin dute Lucasen hileta, intimitatean. LGTB komunitatearen aldarria presente izan da hiletan, semea eskola jazarpenaren eta homofobiaren biktima izan dela adierazi baitu familiak. Ikasturte hasieran, irailean, irakasleei amak esan zien umeak irain homofoboak sufritzen zituela: “Ezin zituen gehiago jasan txutxu-mutxuak, injustizia, gaiztakeria eta helduek beste alde batera begiratzea”. Ikastetxetik adierazi dute oso serio hartu zutela gaia eta esku hartu zutela, Lucasek gerora esan ziela gauzak konpondu zirela, “baina helduak ez gara gai izan ikusteko azkenaldian ez zegoela ongi, halako berri bat terriblea da”, adierazi du eskolako zuzendaritzak.
Ardurak zehazteko, ikerketa zabaldu du Épinalgo Fiskalak. Bateko eta besteko agintariek berriz, Lucasen heriotza deitoratu dute. "Lucasek diskriminazio homofoboa jasan zuen, argi eta garbi, eta hori ez dute umeek eurek bakarrik ikasten, hori helduei entzun diete. Horregatik da hain garrantzitsua hezkuntza", nabarmendu du Charlotte Caubel Haurtzarorako Estatu idazkariak.
Tamalez, ez da kasu bakana. 2020an 17 urteko neska batek bere buruaz beste egin zuen Galizian, bisexuala zela esan zuenetik eskolakideengandik jasan zuen jazarpenaren ondorioz. 2021 bukaeran, 20 urteko emakume andaluziar bat suizidatu egin zen, lesbiana izateagatik bortizki jazartua izan ostean. Lau salaketa zituen jarriak.
"Ezin zituen gehiago jasan txutxu-mutxuak, injustizia, gaiztakeria eta helduek beste alde batera begiratzea"
Eskola, LGTB komunitatearentzat eremu erosoa?
Jazarpen homofobikoa da jazarpen nagusietakoa eskoletan, oraindik ere. Irakasle birekin gaiaz aritu ginelarik, esan digute eskola ez dela sexu identitate guztiak babesten dituen espazioa, inondik inora: “Norbaiti marikoi deitzeaz ari gara, baina heterosexual ez denarenganako biolentzia alde guztietatik dator eskolan, curriculumetik hasi eta irakasleok egiten ditugun iruzkinetaraino”.
Gizarteko beste esparru guztietan bezala, eskolan ere inportantea da gaia lantzea eta mahaigaineratzea, heziketa sexu-afektiboan indarra jarriz eta aniztasunean heziz. ARGIAn gako batzuk jaso genituen, nola bihurtu eskola LGTB ikasle eta irakasleentzako arnasgune. Esaterako, irain LGTBfoboen aurrean, fokua aldatzera animatu gintuen Kepa Blázquez irakasleak: “Beti biktimaren inguruan, hark sufritutakoaren eta aske maitatzeko eta desiratzeko duen eskubidearen inguruan zentratu beharrean, alda dezagun fokua erasotzailearengana: diskurtsoa bideratu beharko litzateke norbere homofobia lantzera eta desaktibatzera”.
Bai suizidioa, bai bullyinga, mahai gainean
Gero eta gehiago hitz egiten da suizidioaz, bere buruaz beste egiten duen jende kopuruaren zifra lazgarriek eta tabua apurtzeko gaia azaleratzen duten belaunaldi gazteek bultzatuta. Oraindik, ordea, asko dago egiteko suzidioaren prebentzioari eta lanketari begira.
Bullying edo eskola jazarpena, aldiz, azken urteetan orokorrean gehiago jorratu da eskoletan, protokolo, gogoeta eta estrategia ugariren bidez, haurren kontuak edo txikikeriak direla pentsatzeari utzi eta duen benetako dimentsioa emanez.
Frantziako Estatuan, datuek diote hamar haurretik batek jasaten duela bullyinga. Pasa den ikasturtean, eskola jazarpen gisa 157 kasu identifikatu zituen EAEko Hezkuntza Ikuskaritzak guztira –aurreko ikasturtean 129–, gehienak Bigarren Hezkuntzan gertatu ziren eta hiru kasutik bat ziberbullyinga izan zen.
204 lagunek beren buruaz beste egin zuten iaz Hego Euskal Herrian, datu ofizialen arabera. Suizidatzeko arriskua izan dezakeen jendearen jarraipenean jartzen dute indarra administrazioen protokoloek. Suizidioaz egoki informatzearen garrantzia ere azpimarratu dute, Suizidioa... [+]
Presoa ziegan aurkitu dute hilik ostegun iluntzean. Eusko Jaurlaritzak esan du suizidio kasu baten aztarnak dituela. Gainera, Jaurlaritzak 2021ean espetxeen eskumena jaso zuenetik hiltzen den zazpigarren presoa da.
(Azken aldi luzean ezin naiz gauez atera, eta arratsaldez ere larri, eta asteburuetan ere ez, eta (jarri zaizue jada ihes egiteko gogoa), marianitoak eta bazkari azkar samarrak izaten dira nire enkontruneak. Konpainiak ondoegi aukeratu behar ditut. Ezin ditut poteoak... [+]
Euskal Herriko Unibertsitateko zenbait ikertzaileek harrera-egoitzetako nerabeen jokabide suizidak aztertu dituzte, eta ondorioztatu dute gazteen laurdena bere buruaz beste egiten saiatu dela. Salatu dute langile gehienek ezagutza “baxua” dutela.
Lagundu nahi eta kontrakoa eragin dezakegu, ez badakigu gestionatzen zer esan eta egin, gertuko norbaitek aitortzen digunean egoerak gain hartu diola eta bere buruaz beste egingo duela. Jarraibide erraz batzuk eman ditu Pablo R. Coca psikologoak, hain egoera konplexuari aurre... [+]
Salatu du larunbatean bere burua urkatu zuen presoari ez zitzaiola suizidioen aurkako protokoloa ezarri eta ziegan bakarrik zegoela, aurreko egunetan “ondo ez zegoela” adierazi bazuen ere. Azpimarratu du Jaurlaritzak espetxeen eskumena hartu zuenetik bere buruaz... [+]
Eskolan suizidioa prebenitu eta esku hartzeko protokoloa 613 aldiz abiatu dute EAEn, protokoloa martxan jarri den lehen ikasturtean. Bai irakasleak, bai ikasleak gaian trebatzea da helburua, buruko osasun arazoak ikasleen artean ere arazo larri bihurtu diren garaiotan.
Suizidioaz informatzeak lagundu diezaieke pentsamendu suizida duten pertsonei, baina horretarako egoki informatzea funtsezkoa da, tabu honen inguruan dauden uste okerrak, estereotipoak eta sentsazionalismoa saihestuz, eta arrisku faktoreak, prebentzio neurriak eta dauden... [+]
Incidence of mental disorders in the general population aged 1–30 years ikerketak osasun mentalaren inguruko datuak argitaratu ditu. Egungo egoeraren berri eman eta bizitzako etapa garrantzitsuenak zein diren argitu ditu besteak beste.
2021an, Getxo ZUrt! egitasmoa sortu zuten Getxoko Jon Garcia psikiatrak eta Fundación Doble Sonrisa-ko Naomi Hasson erizainak, suizidioaren prebentzioan lagunduko zuen proiektu bat aurrera eramateko xedeagaz. Bi urte geroago, egitasmoa inoiz baino aktiboago dago, eta,... [+]
Preso dauden pertsonen artean portaera suizida areagotu egiten da, faktore psikologiko eta soziodemografikoengatik. Hego Euskal Herrian, 2023an, bi presok egin zuten beren buruaz beste astebetean. Orain gutxi, Eusko Jaurlaritzak “laguntzarako presoen” irudia... [+]
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak antolatu du ekimena aste honetan zehar, BECen, Barakaldon. 900 ikastetxetako ordezkariak izango dira eta zortzi orduko formakuntza jasoko dute. Begoña Pedrosa Hezkuntza sailburuordeak nabarmendu du ikasleen ongizate emozionala... [+]
Presoen suizidio tasa gizartean dagoen tasaren bikoitza baino gehiago da. Horrez gain, presoen herenak buruko gaitzen bat du. Europako presoen osasunari buruzko 2020ko datuak dira, orain aurkeztu duten OMEren txosten batetik eratorriak.
Zer egin norbaitek pentsamendu suizida adierazten duenean? galderari erantzun diote “Suizidioa: XXI. mendeko beste pandemia” jardunaldietan, eta horretarako, suizidioaz dauden hainbat mito gezurtatu dituzte lehenengo, suizidioaren inguruan galdetzeaz, arreta... [+]