13. Proklama: gorputz leizetsuak, tarota eta solstizioa
Hilaren 17an hasi eta 21era bitarte, Proklama jaialdiaren 13. edizioa egingo dute Gasteizen, Azala kreazio espazioak eta Artium museoak elkarlanean antolatuta. Aurten, solstizioaren inguruko topaketak ekarriko dituzte plazara.
Azalako kide Ixiar Rozasekin hitz egin dugu Proklamaren ibilbideaz eta aurtengo edizioaz: ekainaren 15era arte eman daiteke izena lantegitan.
Azalatik abiatu eta elkarlanean eraikia
Labur eta zehatz esanda, zera da Proklama: Azalak eta Artiumek elkarlanean antolatzen duten arte bizien topaketa bat. Ixiar Rozas Azalako kidearen hitzetan, horrela izan da “lehenengotik hamahirugarrenera arte”. 2014ko urtarrilean egin zuten estreinakoa, eta harrezkero bina eta hiruna egin izan dituzte urtean. Aurten bakarra egingo dute, hamahirugarrena, hilaren 17an hasi eta 21era bitarte.
Jaialdiaren beraren sorreraz galdetu diogu Rozasi, eta Judith Butler filosofoaren artikulu bat aipatu digu: Gu herria: Bilera askatasunaren inguruko gogoetak. “Gauzak izendatzea eta gauzak egitea ariketa performatibo eta auto-eratzaile bezala, horrelako zerbait bultzatu dugu Proklaman”. Proklama bakoitzak izan du bere gaia, edo kolektibo bat gonbidatu du, eta horren inguruan hedatu izan da programaren egitarau osoa.
Gaiak eta gonbidatuak hautatzeko orduan, Azalako lana hartu dute kontuan. Izan ere, Proklama bide bat izan da “Azalara etortzen diren eta urtetan etorri izan diren artisten lanean sakontzeko eta lan horri ikusgarritasuna emateko”. Bestalde, Artiumekin ez ezik, Gasteizko beste hainbat kultur eta arte eragilerekin egin dute lan: “Adibidez, Iruña-Veleiari buruzko topaketak egin genituenean, gogoan daukat ahalegin handia egin zela Bibat-ekin [Arabako Fournier Karta Museoa eta Arabako Arkeologia Museoa biltzen dituen museogunea] lan egiteko. Guretzat oso inportantea da hiriko erakundeen artean halako mikro-mugimenduak egitea, eta ezagutza eta ekintza testuinguruak bultzatzea Gasteizen”.
Aurten, solstizioari begira
Hamahirugarren edizio honetan, lan-talde handi batek antolatu Proklama: iazko irailaz geroztik, eta, “aurretik lan handia eginda”, K.A.P.I.K izeneko lan-talde bat abiatu zuten Azalan. K.A.P.I.K: Kreazio Artistikoko Prozesuen Imajinazio Kolektibo Programa. Talde horretan hainbat artista eta sortzaile bildu dira, eta bi urtez egingo dute lan: hilean behin, Azalan bildu, eta astebetez arituko dira elkarrekin, zenbait metodologiaren arabera. Idazketak ere badu presentziarik lan-talde horretan. Talde lanean hasiz geroztik elkarrekin egin dituzten ariketei tiraka antolatu da, beraz, aurtengo Proklama, “horiek modu publikoan partekatzeko helburuarekin”. Nolanahi ere, Rozasek zehaztu digunez, ez da izango “ikasturte amaierako jaialdi bat”.
Bi lantegi antolatu dituzte. Bata, hauxe: “Gorputz leizetsuentzako gimnastikak”. Rozasen arabera, “praktika somatikoak eta ariketak” izango dira, gorputza leize bezala ulertuta. Beste lantegia, berriz, “Picarot kartak” deitzen da: “Tarotean oinarritutako lantegi bat izango da, kartak irakurtzeko sistema esoteriko bezala; beraz, izango da tailer bat estalitako irudiak irakurtzeko, interpretatzeko, hausnartzeko…”. Bi lantegiak astelehenetik ostegunera egingo dira, eta ekainaren 15era arte eman daiteke izena, proklamar@gmail.com helbidera idatzita.
Azkenik, hilaren 21ean, zeharkaldi bat antolatu dute. “Oinez abiatuko gara Gasteiztik, eta Azala baino pixka bat lehenago dagoen baso batean egingo dugu lo, solstizioa agurtzeko eta zeharkatzeko”. Aurrez ere egina zuten halakorik: “2016an, Martxaundi izeneko zeharkaldi batzuk abiatu genituen. 2016an bertan, oinez joan ginen Bilbotik Azalara, eta iaz egin genuen buelta Azalatik Bilbora. Guretzat oso ariketa ederra izan da, oinez zoazen bitartean jendea ezagutzea. Agian aurretik ezagutzen zenuen pertsona hori, baina oinez zoazenean beste lotura batzuk sortzen dira, hainbat gauza gertatzen dira”. Horregatik erabaki dute edizio honetan halako bat egitea.
Lantegiez eta zeharkaldiaz gainera, aldi berean, programa paralelo bat antolatu dute, eta bi ikus-entzunezko lan eta dantza pieza bat emango dituzte: Eduardo Williams eta Mariano Blatt-en Parsi, Jessica S. Rinland-en Black Pond eta Isaak Erdoizaren MASA. Egitarauari buruzko xehetasun guztiak, hemen.
Jakoba Errekondok Ilargia eta landareak 2025eko agenda eskutan, ilargiaren arabera baratzeko lanak nola antolatu azalduko du eta entzuleen galderak zuzenean erantzungo ditu. Antton Olariagak argitalpen horretarako egin dituen hamabi piztiren ilustrazioak erakutsiko ditu eta... [+]
Donostian jaioa, urte mordoxka bat Alkizan eman zituen bizitzen, baserri batean. Inguratzen zuen naturak lilura sortzen zion. Margolari gisa egin da ezagun, nagusiki.
Zirrara eta pasioaren eroale da Arantxa Orbegozo Txitxi (Tolosa, 1962). Bizitza darama eskuetan eta hura eskaintzen dio zuzentzen zaion edonori. Atleta izan da, txirrindularia, eta bere buruari proposatu dizkion beste hainbat diziplinatan aritua. Hala eta guztiz ere, benetan... [+]
Ekida Arte Ekimen Sozialistak arte eskola antolatu du Donostian, asteazkenean hasi eta larunbatera bitartean. Paraleloki, lau egunez, bi formakuntza saio egingo dira: muralismoari eta arte bisualei buruzkoa bata; eta antzerkiari eta arte eszenikoei loturikoa bestea. Sarbidea... [+]
Otsailaren 23an abiatu ginen Zaragozara (Aragoi) lagun bat eta biok. Bera Haur Hezkuntzako maistra eta ni literatur dinamizatzailea. Album! elkarteak (haur eta gazte literatura argitaratzen duten argitaletxe independenteak biltzen dituen egitura) antolatutako ikastaroak gure... [+]
Interneten oinarria duen argazkigintza lehiaketa batean, 1839 Color Photography Awards delakoan, tranpa gertatu da. Kategoria berezia sortu zuten 2024ko ediziorako, Adimen Artifizialeko irudiak aurkeztekoa, eta irabazleak tranpa egin zuen, argazki erreala aurkeztuta irabazi zuen... [+]
Euskal Herriko kobazuloetan Madeleine aldiko (duela 18.500 eta 13.500 mila urte bitartekoak) labar-artea metodo konputazionalak konbinatuz aztertuta, ezaugarri espazialen eta ikonografikoen arabera bereizi dituzte irudiak, eta ondorioztatu dute lau multzotan bana daitezkeela.
Askotariko diziplina artistikoetan aritua, sona handikoa bai Euskal Herrian eta bai nazioartean, sortzez Alkizakoa zen semea igande honetan hil da bihotzekoak jota. Ur-Mara museoaren sortzaileetako bat izan zen, Thoreau espazioaren sorreran ere aritu zen eta Dantza filmean egin... [+]
Beste hainbat emakume artistaren gisara, Elsa von Freytag-Loringhoven (1874-1927) abangoardien historia ofizialetik erabat ezabatu zuten, bere jardun artistikoaren muina, sutsua bezain berritzailea izan arren.
Oihal fabriketako emakume langileak eta bertsoa josi ditu Emakumeen haria ekimenak. Ekainaren 7an izango da Villabonan. Bertaratzen denak ezagutuko du egun Bertsozale Elkartearen egoitza den Subijana etxea iraganean oihal fabrika izan zela; entzun ahalko ditu bertan lan egin... [+]
Gaur 100 urte beteko zituen Nestor Basterretxeak (Bermeo, 1924 - Hondarribia, 2014). Hamaika lanetan nabarmendu zen, eta hamaika bider mintzatu zen ARGIArekin. Pasarte interesgarri batzuk ekarri ditugu hona.