Uztailaren 8 eta 9 artean Espainiako Auzitegi Nazionalean epaitua izaten ari da Marixol Iparragirre. Estreinako aldia da Eskoriatzako euskal preso politikoa Espainiako Estatuan epaitzen dutela. 2004tik iazko irailera arte Frantziako Estatuan preso izan da, Reauko espetxean, ETAren zuzendaritzako kide izatearen akusaziopean. Behin ezarritako zigorra beteta, ordea, Espainiako Estatura deportatu zuten, eta geroztik Brievako kartzelan izan da azken hamar hilabeteteetan. Espainiako Estatuan hamabi kausa daude irekita bere kontra. Haren defentsak Berria egunkariari jakinarazi dioenez, hamabi epaiketa izango ditu guztira, lehenengoa asteazkenean izan zen eta bigarrena, berriz, ostegun honetan.

Espainiako armadako komandante bat hiltzea egozten dio fiskaltzak lehen epaiketa horretan. 1995eko abenduaren 22an jazo zen atentatua, Leonen. Horren ondorioz, 122 urteko kartzela zigorra eskatzen du fiskaltzak Iparragirrerentzat; 30 urte eskatzen diote hilketa delituagatik, eta beste 80 urte hilketa saiakera delitua egotzita, 20 urteko zigorra erasoan larri zauritutako pertsona bakoitzeko, lau guztira. Hamabi urte gehiago eskatzen dizkiote, lehergailuak edukitzea leporatuta.

Iparragirreren abokatuaren arabera, ez dakite Espainiako Auzitegi Nazionalak noiz plazaratuko duen epaia, baina dagoeneko beste hamaika auzi horien artean bi epaiketetarako datak dakizkite. Bata urrian izango da, bestea, aldiz, datorren urteko urtarrilean. Defentsak zehaztu duenez, hamabi kausa horietan aurkitzen dira Iparragirreri bere ibilbide osoan zehar egotzi izan dizkioten ekintzak: Araba komandoarenak, Madril komandoarenak, aparatu militarren ardurak eta abar.

Espainiaratu zutenetik, formalki ez dute lehen graduan espetxeratuta izan, oraindik ez baita igorri bere aurkako epairik. Dena den, bakartze moduluan giltzaperatuta dirau. Iparragirreren askapenaren aldeko plataformak iragan ostiralean nabarmendu zuenez, “baldintza ankerretan” espetxeratu dute. Plataformaren komunikatuaren arabera, “Debagoieneko, Euskal Herriko eta munduko hainbat pertsona esanguratsuk” sinatu dute Iparragirre askatzeko aldarrikapena.

Kexu dira ekimenaren sustatzaileak, defentsak epaiketa prestatzeko “denbora gutxi” izan duela argudiatuta. Defentsaren arabera, hasiera batean ekainaren 20 eta 21erako igorri zieten epaiketarako deialdia, zortzi egun lehenago. Beranduago, ekainaren 16an, uztailaren 8an eta 9an izango zela adierazi zieten.

Euskal Preso Politikoen Kolektiboaren (EPPK) ahots nagusietako bat izan da Iparragirre azken hamarkadetan. 1970eko hamarraldian hasi zen ETAn militatzen, eta 1981ean egin zuen ihes. Geroztik sasian bizi izan zen, 2004ko urrian Okzitaniako Salies udalerrian atxilotu zuten arte. Mikel Albisu bikotekidearekin batera kartzelatu zuten Reauko espetxean. Joan den urteko urtarrilean irten zen Albisu kartzelatik, zigorra beteta.