O rei Felipe II de España afirmou que os alcaldes de Gipuzkoa debían saber escribir e ler. Dous anos antes, nas Xuntas Xerais celebradas en 1571 en Errenteria, decidiron que ninguén podía ser alcalde ou representante dun territorio se non sabía ler ou escribir. Fronte ás vilas con máis recursos, os pobos pequenos e dispersos non tiñan escola, polo que apenas sabían ler e escribir. Estes pobos tentaron rexeitar esta obrigación, pero non lles fixeron caso. A norma non especificaba a lingua e os foros guipuscoanos non limitaban en absoluto o uso do eúscaro. O contrario: recollía que o eúscaro era un elemento básico do territorio. Dous séculos despois, españois e franceses iniciaron a persecución sistemática contra o eúscaro.