ETA matou a Melitón Mazás na porta da súa casa en Irun. Era xefe da Brigada Político-Social de Gipuzkoa e traballou para Gestapo na Francia ocupada, pasando as listas de xudeus aos nazis.

Este donostiarra era coñecido por torturar a moitas persoas de forma desapiadada. Tras a morte de Txabi Etxebarrieta por parte da policía, a organización armada quixo demostrar a súa capacidade de resposta e elixiron un símbolo do franquismo con responsabilidade directa na represión. Foi o primeiro asasinato de ETA preparado previamente.

Provocou un terremoto político e unha resposta represiva. No catro días seguintes á situación de excepcionalidade do réxime franquista, detivéronse 300 persoas.