O escritor, poeta, xornalista e político nacionalista Esteban Urkiaga Basaraz Lauaxeta foi fusilado polos franquistas.Foi un dos escritores máis importantes do Renacemento Vasco.

Como responsable de prensa do exército vasco, foi detido cando un xornalista do xornal A Petite Gironde ía mostrar as conclusións do bombardeo de Gernika.

O Goberno de Euskadi tentou intercambiar con outro preso, pero foi fusilado contra a parede do cemiterio de Vitoria.

“Que en boas mañás asasinei os chinches
dunha nave brava, que teño doce?”, escribiu. Tiña 32 anos.

Lectura da súa obra no pórtico de Armiarma.

Aquí a súa acta de fusilamento.