Euskaltegis a marxes
Expertas e vítimas participaron nos encontros do Departamento de Glotodidáctica da UEU sobre os euskaltegis e a interseccionalidad. Houbo estudantes no centro, estudantes sen privilexios, oprimidos, nos recunchos. Porque os xéneros disidentes, os xordos, os cegos, os que teñen capacidades diversas, os que veñen doutras culturas, os que están nos cárceres... teñen dificultades para aprender euskera e sentirse parte da comunidade euskaldun.
Os xordos, os cegos ou os alumnos con algunha dislexia pedíronnos que os teñamos en conta e que lles preguntemos sobre como lles gusta o eúscaro. Os materiais, as actividades do profesorado, as dinámicas de grupo... hai que adaptalos para facer accesibles as prácticas de aula. Pero, ademais, fixéronnos fincapé en que o seu proceso de aprendizaxe a miúdo é máis longo, que o sistema de análise ten grandes carencias para eles...
Tamén habemos visto que os xéneros disidentes euskaldunes viven cada identidade de forma diferente (euskaldun e disidente). O eúscaro e a “pluma”, por exemplo, non foron compatibles. Os do colectivo LGTBI+ non teñen “permiso” para “ensuciar” o eúscaro. Os euskaltegis temos moito que reflexionar sobre iso, revisar os materiais didácticos...
A norma, a miúdo limita a nosa lingua e as nosas posibilidades creativas, xa que a maioría da creación faise fóra da norma
Lonxe do que moitos queren imaxinar, os inmigrantes non ven o eúscaro como un obstáculo e quererían euskaldunizarlo, pero o camiño non é fácil. O diñeiro e o tempo son os principais obstáculos, pero a forma de ensinar tampouco lles axuda demasiado. Moitos non teñen costume de ler ou non teñen un gran coñecemento gramatical, e no noso caso hai moito por escrito, demasiados, e a gramática segue sendo un eixo importante. A pantasma dos exames tampouco axuda.
No cárcere, na beira máis marxinada da sociedade, para moitos vascos o eúscaro é realmente o único territorio libre. Pero, mesmo aqueles que non tiveron tan cerca o eúscaro, senten moi lonxe. Con todo, ultimamente relacionárona con abrazos e bicos, neste lugar de miradas escuras e moita violencia. Ademais, o eúscaro tamén necesita aos seus habitantes, xa que é unha boa fonte de innovación léxica e riqueza en calquera sociedade.
Segundo dixéronnos os falantes dos extremos tirando da orella, é o momento de pasar dos discursos á práctica, xa que “a xente se está quedando á marxe, e iso non se pode aceptar”. Pero, ademais, veñen enriquecer á comunidade e á lingua. Como dixo Sarri no encontro, a lingua necesita todo o que non está regulado. A norma, a miúdo limita a nosa lingua e as nosas posibilidades creativas, xa que a maioría da creación faise fóra da norma.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Non puiden pechar o caixón despois do último par de medias que me quedaban, as cales se devoraban mutuamente. Así estaba, mal pecho, xa durante dúas semanas, o pixama (na tirada dos pixamas, salvo tres regaladas, non hai pixama; a camiseta “para casa” está chea de... [+]
Un prestixioso arquitecto chega desde Londres a un pequeno pobo galego. Trátase de David Chipperfield, un edificio con oficinas en Berlín, Milán e Xangai, e que conta cun amplo equipo de edificios. Unha arquitectura elegante, requintada, feita por un Sir. A historia comeza na... [+]
Estás no bar, na barra, pedindo. No mostrador outras persoas tamén. En breve tocarache a quenda, pero o criado non che preguntou que é o que queres, saltouche e atendeu ao home que veu detrás de ti. Quedóuseche a cara estúpida e queres atraer a atención do camareiro, que... [+]
Gustaríame escribir a esta cousa que levo dentro. Cúmprense case cinco anos da pandemia, e os que eramos mozos naquela época, aínda que seguimos sendo mozas, comezamos a orbitar noutros espazos. A vivenda, o proxecto de vida, a maternidade, o traballo, a saúde... as ordes... [+]
Lembran? O 90% do Parlamento aprobou o Acordo Educativo hai dous séculos –perdoa, dous anos–. A reacción dos congresistas da esquerda moveuse entre euforia e satisfacción moderada. Segundo o documento aprobado, os centros privados seguirían recibindo diñeiro público,... [+]
Estar é facer. Así o di este ano a Feira de Durango, e é certo, polo menos no caso da propia feira e tendo en conta a Euskal Herria. A presente edición é xa a 59 edición da Azoka, e o feito de que cada ano se celebre demóstrao que a Feira de Durango é unha forma de facer... [+]
En Bilbao traballei durante cinco anos con colectivos en risco de exclusión, ao redor da fenda dixital, sobre todo coas mulleres. No camiño, atopeime con violencias machistas e outros moitos problemas. De forma moi orgánica, comecei a relacionarme e a entender o traballo dos... [+]
O Consello de Euskalgintza está a alertar da emerxencia lingüística que estamos a vivir nas últimas semanas. Pasaron bastantes anos desde que se empezou a describir a situación do proceso de revitalización do eúscaro no cruzamento, na rotonda, no inpasse e con palabras... [+]
A evolución que tomou Internet nos últimos 15 anos, unido ao seu modelo tecnolóxico e de negocio, fainos pensar que é unha ferramenta para incrementar os peores aspectos da humanidade. En todo o mundo creáronse axentes que non están satisfeitos con esta idea. Traballan... [+]
Os últimos anos saio pouco. Díxeno moitas veces, seino, pero polo si ou polo non. Hoxe asistín a unha sesión de bertsos. “Deséxolle moito”. Si, por iso avisei que saio pouco, supoño que vostedes asisten a moitos actos culturais, e que teñen máis que comparar. Pero... [+]
En 2006, Baltasar Garzón, entón xuíz estrela, sufriu unha especie de revelación e redactou unha práctica que garantía os dereitos dos detidos por terrorismo. O mesmo xuíz viu pasar pola súa sala a centenares de detidos incomunicados, moitos deles con evidentes signos de... [+]
Son un dos máis bonitos recordos que teño no corazón. Naquela época estaba a facer Filoloxía Vasca e fomos a unha sociedade de Arbizu a un concerto de Ruper Ordorika. Alí estaban Rikardo Arregi Diaz de Heredia e Juanjo Olasagarre. Non me atrevín a dicirlle a Arregi que... [+]
Recentemente, ante a pregunta sobre en que consistía a emerxencia climática, un científico deu a excelente resposta: “Mire, a emerxencia climática é esta, cada vez ves no teu móbil máis vídeos relacionados con fenómenos meteorolóxicos extremos, e cando te dás conta,... [+]
Dise que Simone de Beauvoir escribiu que o opresor non sería tan forte si non tivese cómplice nas liñas do oprimido. A min paréceme moi normal... Que queredes? Cando estás pisado, tamén é comprensible que queiras mellorar a túa condición, e para iso é moi útil ofrecer... [+]