York (Inglaterra), d.C. Século II. Na cidade romana de Eboracum construíronse diversas estruturas e casas. Entre outros, construíron un edificio de pedra no actual Wellington Row e colocaron un arco na muralla que atravesaba o Hotel Queen’s. Ambos os xacementos foron escavados na segunda metade da década de 1980, o que permite conservar mostras de terra de até sete metros de profundidade recollidas hai case catro décadas. Recentemente, expertos universitarios de York utilizaron estas mostras para comparalas coas actuais e publicaron na revista Science of the Total Environment unha preocupante conclusión: nas novas mostras atopáronse 16 tipos de microplásticos que non existían na década de 1980.
A investigación piloto é a primeira que se levou a cabo para a detección de microplásticos no patrimonio arqueolóxico, pero o achado de microplásticos nos xacementos de York a sete metros de profundidade indica unha situación similar no resto de xacementos arqueolóxicos. Segundo o arqueólogo John Schofield, a chegada tan profunda destas partículas “pon en perigo a conservación dos obxectos que forman parte do noso patrimonio histórico”.
Nas últimas décadas, os arqueólogos optaron por manter in situ moitos obxectos e estruturas dos xacementos. Os obxectos conserváronse durante centos ou miles de anos nun contexto determinado, a unha temperatura determinada, rodeados de determinados elementos químicos
Aínda que está pendente de analizar o impacto concreto dos microplásticos sobre os obxectos e estruturas dos xacementos, David Jennings, en palabras do xefe do proxecto, “os microplásticos teñen a capacidade de modificar a composición química da terra e dos sedimentos, o que pode provocar, por exemplo, a putrefacción das pegadas orgánicas”.
Nas últimas décadas, os arqueólogos optaron por manter in situ moitos obxectos e estruturas dos xacementos. Os obxectos conserváronse durante centos ou miles de anos nun contexto determinado, a unha temperatura determinada, rodeados de determinados elementos químicos… A modificación brusca destas condicións determinou que os obxectos non se movan porque danan a conservación do patrimonio. Os restos que se conservan in situ tamén foron afectados por outros problemas previos aos microplásticos: outras contaminacións, turismos masivos, etc., e tivéronse que tomar medidas contra eles. Pero deter os microplásticos é outra cousa.
En palabras de Jennings, “é posible que a partir de agora a protección do patrimonio arqueolóxico in situ non sexa a mellor opción e haxa que cambiar drasticamente os criterios de protección do patrimonio”. Os microplásticos tamén están a alterar o patrimonio arqueolóxico.