“Nacemos nun pobo que non é, e nós, desde logo, compréndese que non somos”, Joseba Sarrionandia.

Moitas veces pregúntome que ocorreu cando a sociedade alemá coñeceu as consecuencias do nazismo, é dicir, como unha comunidade tan culta e tolerante aceptou, de súpeto, asasinar a moitas persoas no seu nome.

Juan Irigoyen rememora no seu blog o que escribiu Gunter Andersen en 1956: “Para apagar de antemán calquera motín, sobre todo non debes actuar violentamente. Os métodos arcaicos, como os utilizados por Hitler, están completamente obsoletos. Hoxe só hai que crear un forte condicionamento colectivo para que a mesma idea de rebelión non pase pola mente da xente”. E iso é o que estamos a ver na realidade de hoxe: non somos capaces nin de organizar unha pequena rebelión ante un xenocidio, porque a capacidade de resposta da xente está totalmente anulada.

Que pensarán en Gaza ou Congo, dentro de cen anos, sobre o que fixo o País Vasco (pobo inexistente) fronte aos xenocidios? Lembrarán as mobilizacións que realizamos? Os nenos de Gaza actuais, si están vivos dentro de vinte anos, saberán que defendeu e amou aos pobos situados a ambos os dous lados dos Pireneos, mentres eles enfrontáronse á fame?

Son pesimista. Eu creo que dentro duns anos ninguén saberá que fixemos os vascos para facer fronte a outras masacres de Gaza ou do mundo. Porque, en definitiva, no concerto internacional non temos voz propia: como di Sarrionandia, non somos.

Con todo, os nosos representantes queren ter un oco nas institucións españolas. O Congreso de Madrid, convertido nun circo calapitoso, permite aos políticos vascos amornar un pouco o ambiente, aínda que de cando en vez, mentres outros se insultan. Non é un lugar moi eficaz para cambiar a realidade, pero polo menos os de aquí mostran unha boa educación.

Tamén é certo que os portavoces do pobo inexistente teñen que escoitar alí cousas graves. Por exemplo, o ministro de Defensa anunciou a guerra contra Rusia, que aumentará o gasto militar a 24.000 millóns de euros (máis do 2% do PIB esixido pola OTAN); ou, por exemplo, a “solicitude de suspensión humanitaria inmediata” asinada por España para Palestina xunto con outros estados da Unión Europea. Ursula von der Leyen e Pedro Sánchez aclara cun sorriso que “a pausa non é unha tregua” e, o que é máis grave, seguirán vendendo armas a Israel sen ningún tipo de pudor.

Pero soñemos por un minuto. Imaxinemos que os nosos representantes políticos son capaces de superar o citado “condicionamento colectivo” e súmanse ao goberno de Sánchez, que subirán a súa aposta por manter o apoio parlamentario que lle outorgan en Madrid e esixirán a ruptura das relacións políticas e económicas con Israel. Quizais o pobo inexistente non ten tanta forza para loitar contra o xigantesco e cruel estado de Israel... pero o intento sería colosal, non?