As choivas da tormenta Daniel, que golpeou Libia, romperon un vello pantano e miles de persoas morreron en setembro. Aínda que este desastre desapareceu moi pronto das principais noticias, a carga dos sobreviventes non desapareceu do mesmo xeito. Ademais de superar o trauma, as mulleres atópanse nunha situación de especial gravidade que lles impide atender as súas necesidades sanitarias. O experto líbano Hajar Darwish en saúde sexual feminina destaca que a miúdo as organizacións humanitarias están formadas por homes e que os homes toman as decisións: as primeiras cousas que se pensaron son a alimentación, a vestimenta e a medicación, mentres que o material para cubrir as necesidades especiais das mulleres aparece moito máis baixo na lista, moitas veces inadecuado, quen as prepara non sabe a miúdo que é ser menstruais...Darwish tamén di que no norte de África a compra de produtos para menstruaciones é difícil en condicións normais, coma se fose vergoñosa ou case ilegal, o que dificulta a identificación das necesidades e a resposta axeitada, aumentando os riscos de infección. O deficiente servizo hixiénico ou médico para mulleres embarazadas e recentemente nacidas tamén pode aumentar a mortalidade. Unha solución pode ser a organización de programas específicos de apoio ás mulleres, creando grupos de mulleres con referencias culturais axeitadas a cada rexión. Isto suporía cambiar o estándar "universal" baseado no home branco.

A inmobilidade provoca a morte

No número 2840 de ARGIA, os bangladesh móstrannos as posibilidades e limitacións de adaptación ao Afundimento, xa que as familias encabezadas por unha nai de Bangladesh, á que aludiamos no artigo, son máis pobres que as encabezadas por un pai, polo que deben destinar unha dobre parte dos seus beneficios aos desastres. Ademais, os coidados dificultan a mobilidade das mulleres, sendo máis vulnerables aos desastres. When the disaster strikes, publicado polo investigador Sonja Ayeb-Karlsson na revista Climate Risk Management: Gendered (im)mobility in Bangladesh [En caso de desastre: mobilidade de xénero (imposible) en Bangladesh] sinala que os roles sociais de xénero de Bangladesh condicionan a tendencia á protección en albérguelos durante os ciclóns. Explica que a inmobilidade está moi ligada ao xénero, porque a mobilidade e a valentía se friccionan dos homes, mentres que para as mulleres a mobilidade é perigosa.

Estas expectativas reforzan a dependencia das actividades domésticas para as mulleres, e cando se producen ciclóns, a probabilidade de quedar no seu fogar é maior si estase sen home, con maior probabilidade de morrer. Na rexión de Aceh, Indonesia, máis afectada polo tsunami de decembro de 2004, o tres cuartas partes das vítimas eran mulleres. Así o anunciou o informe The tsunami’s impact on women ("O impacto do tsunami nas mulleres"), publicado pola ONG Oxfam en marzo de 2005. As causas desta desigualdade céntranse principalmente na actividade económica: no momento en que o tsunami golpeou, moitos homes dos pobos costeiros estaban a pescar no mar. As ondas, a pesar da súa notoriedade, non revolucionaron os barcos. Nas zonas rurais, os homes estaban fóra de casa, traballando en campos ou vendendo produción en mercados. As mulleres en casa cos nenos e os segundos que tentaron reunir aos nenos no momento en que soou a onda foron decisivos. Hai testemuños similares na India. En Sri Lanka, o ensino súmase a estes factores: ensínase aos nenos a nadar e subirse ás árbores, mentres que ás mozas non. Nun acontecemento como o Tsunami, moitos pagaron pola súa vida ese déficit.

The Gendered Nature of Natural Disasters 2007: En The Impact of Catastrophic Events on the Gender Gap in Life Expectancy, 1981–2002 [O carácter xenérico dos desastres naturais: a influencia dos desastres na esperanza de vida, 1981-2002], os investigadores Eric Neumayer e Thomas Plümper analizan os desastres naturais ocorridos en 141 pobos entre 1981 e 2002. Identificáronse algunhas tendencias xerais: os desastres naturais, polo xeral, matan a máis mulleres e as mulleres morren máis novas que os homes, diferenzas que son maiores nos accidentes máis mortais. Pola contra, nos lugares onde as mulleres teñen un maior nivel socioeconómico, estas diferenzas son menores. Segundo eles, a vulnerabilidade das mulleres socialmente construídas fai que a mortalidade feminina nos desastres sexa superior á dos homes, o que non se asocia a diferenzas biolóxicas ou fisiolóxicas entre xéneros.

Reforzando as normas patriarcais

En Malawi, ao sur de África, as choivas foron extraordinarias en 2015. Como consecuencia, moitas granxas perderon a colleita durmida e diminuíron os recursos alimenticios. Nos anos seguintes a seca provocada polo fenómeno do Neno non mellorou a situación. Neste contexto proliferaron as vodas de menores. Respecto diso, os xornalistas Maria Uderscu, Miriam Beller e Gethin Chamberlain publicaron o documental "Brides of the sun". Nel aparece o testemuño de Ntonya Sanz: Aos 13 anos, un home de 19 anos propuxo aos seus burasos 50 quilos de azucre e 25 000 MWK (30 euros) a cambio da man da súa filla. Ntonya dixo aos burasos que non estaba preparado para iso, pero os burasos contestáronlle que debía aceptalo porque en casa non había suficiente para comer. Hai miles como Ntonya. Aínda que as vidas dos homes novos de Malawi son duras polo cambio climático, a maioría casan despois de 18 anos e non son forzados polos burasos. Empuxadas polas tradicións patriarcais, as mozas ven obrigadas a casar así cando a comida escasea. Segundo Mac Bain Mkandawi, director da organización de apoio á mocidade de Youth Net and Counseling (YONECO), entre o 30% e o 40% dos matrimonios de nenas menores están relacionados co cambio climático en Malawi, que equivalería a 1.5 millóns de mozas.