Non todas as guerras reciben a mesma mención. En todos eles son exiliados, golpeados, mortos, violados e doridos para sempre, pero non se presta a mesma atención a todos. O exemplo máis claro é a guerra de Ucraína, e no outro extremo a de Sudán. Os estados de Exipto, Libia, Chad, Sudán do Sur, Etiopía e Eritrea rodean Sudán, clasificado no vinte países máis pobres do mundo. Á pobreza engadiuse hai seis meses unha guerra, e sen chegar a un acordo de paz, os oídos dos occidentais puntúan os seus días e noites con sons de bombas e disparos que non ouven.
5.000 sudaneses, catro millóns de desprazados, centos de miles de “fames negras” e miles de golpeados, torturados ou violados, mortos pola guerra durante seis meses. Son cifras da Organización das Nacións Unidas e o secretario xeral responsable dos problemas humanitarios, Martin Griffiths, deu a alarma: “Este conflito que se vai estendendo, e as fames negras, enfermidades e desprazamentos que se derivan, poden acabar con todo o pobo”. Esta desaparición é aínda máis probable debido a que o clima é o sexto país máis vulnerable no ámbito da emerxencia e á necesidade de afrontar fenómenos meteorolóxicos extremos. E é aínda máis probable, porque a realidade do pobre pobo africano está lonxe das prioridades internacionais. William Carter, do Consello Noruegués de Refuxiados, lamenta: “A situación de Sudán non se mira. Non é unha formiga, é unha apatía”.
Pero que provocou a guerra o 15 de abril de 2023? Como se converteron en rivais desde 2021 no Xefe de Estado e Xefe de Exército Abdel Fatah ao-Burhan, adxunto no Consello Soberano de Transición, e o Vicepresidente Mohamed Hamdan Dagalo, nomeado Hemetti? Que din os miles e miles de laranxas que saíron á rúa en 2019 contra Omar ao-Baxir, que estaba no poder desde 1989? Que din os ao-Burhan e Dagalo que durante a sublevación enxalzaban a paz e a democracia e prometían a transición do inicio da guerra civil? Preguntas gordas, mesmo cando o potólogo é unha guerra que non se menciona nos medios internacionais.
O vento de esperanza entre os sudaneses dominaba o 11 de abril de 2019 cando se retiraron do poder ao-Baxir e gañaron a oportunidade de formar un goberno democrático. A Forza da Liberdade e o Cambio FFC, que estivo en primeira liña da revolución popular, perseguiu na rúa o obxectivo do goberno civil, sufrindo decenas de mortes por represión do exército. O Consello Militar de Transición, coa axuda do grupo paramilitar RSF, Forza de Axuda Rápida, entre os que se atopa a guerra, lembra a “Masacre de Khartum” do 3 de xuño reprimido.
Finalmente, no acordo do 17 de xullo aprobouse que o poder permanecese durante tres anos en mans de militares, cun claro compromiso de formar posteriormente un goberno civil mediante eleccións. Durante os primeiros vinte e un meses da transición, os militares dirixían o Consello Soberano e despois os cidadáns. O Consello estivo composto por once persoas, en concreto cinco civís, cinco militares e outro civil elixido por ambas as partes. Pero é que un mes antes de que se transmita a condución, o 25 de outubro de 2021, ao-Burhan realizou un novo golpe de ánimo, ampollando o acordado e asumindo todos os poderes. Pronto saíron decenas de miles de sudaneses ás rúas de Khartum. O 27 de febreiro de 2022, os comités cidadáns de resistencia presentaron unha carta de apoio á transición. Ao final, as dúas partes acordaron algo, pero con menos protección da Forza de Liberdade e Cambio e dos cidadáns, deixando máis poder ao exército: “[As Forzas Armadas] son a válvula de seguridade da Nación, manterana fundida e protexerán a súa terra”, asegura Ao-Burhan. O acordo de 5 de decembro de 2022 incluía claramente a folla de ruta e o documento que implicaba o cambio de que os seguidores do réxime do ex ditador Exército e ao-Baxir, Dagalo próximo e amigo ao-Baxir, “desaparecesen totalmente” dos asuntos políticos. Pero iso non o queren nin os militares nin os amigos da o-Baxir.
Queren quedar no poder e a guerra é unha mostra diso: ao-Burhan, xefe do exército, e Dagalo, de Forzas de Axuda Rápida, queren quedar ao máximo. Ademais, as inquietudes e desavinzas sobre a unificación do grupo paramilitar e do exército a que se refire o acordo provocaron a guerra entre ambos.
Dagalo logrou a formación dun grupo armado, tan poderoso como o exército sudanés, que xa ten baixo o seu control as tres cuartas partes da capital de Khartum e está cercado por numerosas posicións do exército sudanés. Ao-Burhan tivo que abandonar a capital, situando o seu cuartel xeral na cidade de Port Súan. Desde o mes de abril producíronse unha decena de cortes de lume, todos fráxiles e na actualidade aínda non hai vontade de abandonar as armas. Arabia Saudita e EE.UU. ou o Bloque Oriental de África fixeron as negociacións até agora. Seis meses despois do inicio da guerra, Sudán está totalmente dividido en dous partes, e segundo algúns expertos, ao-Burhan podería declarar a composición dun novo goberno polo leste de Sudán, por Port-Sudán, e Dagalo facer o mesmo polo sur e finalmente abrir o camiño para que o pobo volva dividirse en dous.
Neste momento, a esperanza da formación do goberno civil de 2019 desapareceu para os sudaneses, porque os guerreiros buscan máis poder que paz, e porque ademais os pobos veciños prefiren un militar como interlocutor, e un goberno civil no exercicio da democracia, porque pode ser contaxiosa a fame de liberdade...
“Chegounos o momento de propostas valentes, integrais e nobres (…) para que Euskal Herria volva entrar entre as revoltas do mundo”, afirmou a amiga Hartu López Arana no seu artigo de opinión “Por unha agresión eficaz” publicado en xullo de 2018 na revista ARGIA... [+]
Xapón, 6 e 9 de agosto de 1945 Estados Unidos lanzou unha bomba atómica causando decenas de miles de mortos en Hiroshima e Nagasaki; aínda que non hai cifras precisas, os cálculos máis prudentes indican que polo menos 210.000 persoas faleceron a finais dese ano. Pero... [+]
A teoría do inverno nuclear Paul J. Foi o resultado dunha investigación publicada en 1982 por Crutzen e John Birks. Segundo este estudo, "as explosións nucleares e os incendios subseguintes liberarían á atmosfera grandes cantidades de hollín, po e cinza, causando un... [+]
Neste domingo chuvioso, vivimos con responsabilidade a sorte das persoas que viven en desasosego ante os diversos conflitos que existen no mundo. De lonxe, parece que non podemos liberarnos das mans de moitos gobernantes que actúan cara ao poder. Moitos seres humanos viven no... [+]
A seguinte infografía está baseada no informe número 55 do Centro de Investigación pola Paz Delàs de Cataluña, publicado en outubro de 2022. No informe, Xavier Bohigas, Pere Brunet, Teresa de Fortuny, Anna Montull García e Pere Ortega analizaron a fondo os vínculos entre... [+]
Cando era neno, era costume en casa aparcar o que estabamos a facer ao oito da tarde, montar a televisión e ver o noticiario de ETB1. Ao principio sentía unha gran irritación por eses cambios inxustos na cadea da noite, e preguntáballes aos meus pais como era posible que,... [+]
No outono de 1415 estalou a batalla de Agrincourt entre Inglaterra e Francia, unha das guerras máis decisivas da Guerra dos Cen Anos. Para iso, cando Enrique V, rei de Inglaterra e señor de Irlanda, decidiu enviar ese verán o seu exército a Francia, os soldados desembarcaron... [+]
Na década do oitenta os mozos vascos cantabamos “si vis pacem, para bellum”. Si queres a paz, prepárache para a guerra, gritabamos en latín, sen comprender moi ben o significado da frase.
Naquela época, o conflito vasco estaba ao vórtice e o mundo vivía os últimos... [+]
O xenocidio é unha palabra desgraciadamente de moda. Segundo a definición de Rafael Lemkin en 1946, o xenocidio defínese como “as accións encamiñadas a destruír total ou parcialmente un grupo nacional, étnico, racial ou relixioso”. Estas accións poden consistir en... [+]
A produción de drones é unha industria emerxente e Turquía converteuse nun dos grandes fabricantes e exportadores de drones de guerra. O seu produto estrela é Bayraktar TB2. Un dron que pode despegar, aterrar e navegar de forma autónoma, pero que depende dun operador humano... [+]