2023 é un ano importante para o grupo BRICS, que por primeira vez superou o PIB do G7 en paridade de poder adquisitivo e hase refundado coa ampliación aprobada na XV cume de Johannesburgo do mes de agosto.

É habitual contrapor os BRICS co G7, pero a natureza de ambos os grupos é moi diferente. No G7, como no resto de institucións que compactan Occidente, manda Washington. Pola contra, os BRICS baséanse na colaboración, o consenso e a falta de imposicións entre diferentes, con enfoques a miúdo contraditorios e conflitos. Con todo, sobre a base do recoñecemento dos lexítimos intereses nacionais de cada un, constrúen un marco multilateral de cooperación económica que ten efectos positivos tamén na dimensión política. Un exemplo é que China logrou un escenario de distensión entre Arabia Saudita e Irán.

No cume de Sudáfrica participaron representantes de case 40 países. China quería dez novos países no grupo e India só tres. Finalmente, chegouse a un acordo de estender a vía a seis países, aínda que quedou claro que a actual non foi máis que a primeira das sucesivas ampliacións.

Estaba claro que Irán ía ser aceptada porque é socio estratéxico de China e Rusia. Entre outros candidatos, Pequín tiña especial interese na achega enerxética, polo que se incluíron Arabia Saudita e Emiratos Árabes Unidos. Até hai pouco Arxentina parecía un candidato seguro, pero a crise que vive xerou dúbidas até o último momento. Exipto e Etiopía foron admitidos desde África, de momento Alxeria quedouse fose porque querían coller un país subsahariano.

Os BRICS 11 controlarán case a metade da produción mundial de petróleo e un terzo do gas. Para o ano que vén, a entrada de Alxeria, Bolivia, Indonesia, Kazajstán e Venezuela suporía aproximadamente as dúas terceiras partes da produción mundial de petróleo e a metade do gas. Ademais, aseguraranse os corredores comerciais impulsados por Belt & Road initiave, a nova Ruta da Seda, liderada por China, tanto desde terra como desde o mar. Chama especialmente a atención que o mar de Arabia, o golfo de Omán, o golfo Pérsico, o mar Vermello e a canle de Suez quedarán baixo o control dos países BRICS. Isto significa que a influencia de Occidente nestas zonas reducirase considerablemente. Así mesmo, traballan para reducir a importancia do dólar. Os membros de BRICS 11 e algúns dos seus aliados anunciaron que aumentarán o comercio nas súas moedas, ata que sigan traballando para ter unha moeda única de liquidación para o comercio entre países.

O equilibrio entre o Sur Global e o colectivo Oeste está a cambiar. Os países en desenvolvemento están a construír un novo mundo para democratizar as relacións internacionais e lograr unha distribución máis xusta da riqueza entre os países. Con todo, en Occidente non se ve con bos ollos e sábese que seguirán obstaculizando e saboteando. Con todo, cada vez será máis difícil utilizar a violencia económica a medida que as alianzas dos países do Sur Global gañen en densidade e cohesión. O castigo económico que nalgún momento impón Washington pode ter respostas contundentes desde o grupo BRICS 11, por exemplo, parar a subministración de materias primas e mercadorías. O mundo cambiou, pero parece que en Occidente estamos cegos e xordos e non queremos adaptarnos á nova realidade.