argia.eus
INPRIMATU
Os superheroes non naceron en Krypton
  • Os primeiros libros de cómic xurdiron en EE UU para levantar o estado de ánimo dos cidadáns ante a craquea de 1929. Os guionistas e debuxantes non tiñan superheroes que defendesen os seus dereitos laborais.
Nagore Irazustabarrena Uranga @irazustabarrena 2023ko maiatzaren 30a
Duela 90 urte, Roosevelten New deal-rekin batera, lehen Comic-book-ak sortu ziren, eta, berehala, komiki-liburu horiek beteko zituzten superheroiak ere iritsi ziren, depresio handiari aurre egiteko.
Duela 90 urte, Roosevelten New deal-rekin batera, lehen Comic-book-ak sortu ziren, eta, berehala, komiki-liburu horiek beteko zituzten superheroiak ere iritsi ziren, depresio handiari aurre egiteko.

EEUU, 1933. O recentemente elixido presidente Franklin D. Roosevelt puxo en marcha un conxunto de programas económicos, denominados New Deal (novo pacto ou nova distribución), co fin de dar solución ás consecuencias da craca de 1929. Pero ademais de levantar a economía, había que recoller o estado de ánimo dos cidadáns, e difundíronse formas de entretemento baratas que esquecerían os problemas cotiáns: cine, radio e cómic.

As tiras de cómic publicábanse soltas até entón en xornais e revistas, pero aproveitando o éxito do produto, comezaron a colleitar cómics en álbums. En 1933, o mesmo ano da posta en marcha de New Deal, Harry Wildenberg e Max Gaines, dous empregados da imprenta Eastern Cor Printing de Connecticut, obtiveron dereitos de autor de cómics, ocorréuselles unha fórmula fácil de imprimir e de venda barata en quioscos, e crearon un cómic-book de 17x26 centímetros de formato de 24 páxinas a 32 páxinas. En 1934 publicouse o primeiro, titulado Famous Funnies.

Unha vez decidido o soporte, chegou o momento de dotar aos cómics de novos contidos. En 1936 Le Falk crea The Phantom, precursor dos superheroes. A pesar de ser moito máis forte que o resto dos homes, este heroe aínda non tiña superpoderes. Dous anos despois, en xuño de 1938, Joe Shuster e Jerome Siegel publicaron “homes de aceiro”. Naquel primeiro cómic de Superman presentábase así ao superheroe: “Campión dos oprimidos. Un milagre que promete dar toda a súa existencia aos que o necesitan”.

Na Gran Depresión os comiceros traballaban durante longas horas en despachos sen ventilación, aos que chamaban talleres sweatshops ou sudoración.

Talleres de sudoración

Os primeiros superheroes tiñan conciencia social: enfrontábanse a quen maltrataban ás mulleres, aos abusos policiais, aos que pisaban aos traballadores… Pero os guionistas e debuxantes non tiñan superheroes que defendesen os seus dereitos laborais. Na Gran Depresión os comiceros traballaban durante longas horas en despachos sen ventilación, que se chamaban talleres de savia ou sweatshops. Como explicou o historiador catalán Lluc Casals na revista Sapiens, o fordismo chegou tamén ao mundo do cómic. Baixo estas condicións tan desastrosas, entre outras, Bob Kane, fundador de Batman, e Jack Kirb, ilustrador de Spiderman, algúns dos principais autores da idade de ouro dos cómics de superheroes.

O brillo desta época apagouno a Guerra Fría. Como antes o fordismo, o McCarthysmo chegou aos cómics nos anos 50. O psiquiatra Fredic Wertham, no seu Seduction of the Innocent (1954), afirmou que os cómics fomentaban a delincuencia e a desviación sexual dos mozos (Batman e Robin eran homosexuais e Wonder Woman, lesbiana). Crearon o Cómic Code Authority, que aplicaría e cumpriría as estritas normas sobre contidos. En ocasións tamén se realizaron fumaciones públicas de cómics.

Superheroes tamén sobreviviron a aquel tremendo ronsel. Hoxe en día están sans e seguen loitando... Os xigantes da industria do cómic Marvel e DC levan décadas competindo porque a división do negocio está por encima do ben e do mal.