argia.eus
INPRIMATU
"O sistema sanitario é moi débil porque os esforzos se centraron na defensa contra ISIS, Turquía e Ao Asad"
  • Ciwan Mustafa, con responsabilidades no ámbito sanitario da Autoadministración do Norte e Leste de Siria, pódese considerar ministro de saúde do proxecto político liderado polo pobo kurdo. A Coordinadora de Acción Médica, en colaboración coa ONG, tomou a palabra no Parlamento Vasco en marzo para que o seu departamento reciba axudas directas para impulsar proxectos propios.
Aitor Aspuru Saez 2023ko maiatzaren 22a
Argazkia: Aitor Aspuru

Como é o estado do sistema sanitario en Siria e no nordés do país?
En Siria en xeral e no nordés en particular, o estado de saúde é moi difícil e as condicións son moi adversas. A guerra civil de 12 anos trouxo moitas dificultades e querémolo cambiar. Os esforzos centráronse
na defensa contra o réxime do Estado Islámico, Turquía e Ao Asad, e o resultado é o fráxil sistema sanitario. Por iso viñemos aquí para ver como se converteu aquí o sistema e reflexionar sobre como se pode desenvolver o sistema sanitario do Norte e do Leste de Siria.

Cales son os problemas máis graves da administración?
As estruturas sanitarias, é dicir, os hospitais, están moi afectadas. Ademais, temos a falta de médicos, que se marchou moito pola guerra. Por último, temos unha gran necesidade material e económica. A falta de medios provoca a debilidade no sistema sanitario.

Que casos atende o voso sistema sanitario? Nestes momentos
só o sistema pode atender as emerxencias. Non podemos garantir intervencións máis complexas e ás veces atenden estes casos fóra do noso territorio. O noso sistema non está preparado para afrontar os casos máis graves ou difíciles.

Existe
o sistema público e privado? Si, hai sector público e privado, pero, como digo, só nós podemos atender as emerxencias. O obxectivo é que os centros públicos ofrezan todos os servizos á cidadanía.

Que pasou co sistema sanitario que xestionaba o réxime no seu territorio? O
Goberno sirio non ten control do noso territorio desde 2012. Non xestiona
o sistema sanitario, pero presiona con outros axentes externos para evitar ou dificultar a chegada de medicamentos ou medios sanitarios.

Ao voso ao redor o bloqueo é total, non? Na actualidade todos
os pasos fronteirizos están pechos. Semalka é o único punto de entrada entre a Administración do Noroeste de Siria e o Kurdistán Autónomo de Iraq, pero este organismo kurdo é aliado de Turquía. En consecuencia, o Goberno Autónomo de Kurdistán de Iraq bloqueou o tráfico de moitos bens e materias, pondo moitas dificultades e obstáculos. Ademais, é ilegal, si temos en conta a lexislación internacional, porque non é un paso oficial.

Tel Kocher ou Ao Yaroubiyah (en curvo ou árabe) é o único recoñecemento internacional, pero na Organización de Nacións Unidas Rusia e China puxéronlle o veto e non prevemos que volva abrilo. Por iso, só as axencias das Nacións Unidas poden traballar a través do goberno de Damasco, o que implica que necesitan a autorización do Réxime para realizar calquera proxecto no noso territorio.

Cal é o impacto da violencia permanente de Turquía no ámbito da saúde? A ocupación de Turquía
ten un gran impacto na saúde
dos cidadáns. O Estado de Turquía pechou a fronteira desde o inicio da guerra e ocupou numerosos territorios: Afrin, Vire Spi, Sereciye... Cortou o caudal de auga en Eufrates, o que provocou dificultades para obter auga potable e outros problemas de saúde. Por exemplo, produciu epidemias de leishmaniasis ou cólera.

Tras o terremoto, a situación empeora. Tentamos enviar axuda a territorios ocupados, pero Turquía non nos permite acceder.

Unha situación similar ha ocorrido no
caso do Réxime de Asad, non? Hai territorios que se unen á Administración Norte e
Leste de Siria e que o goberno rodea. Efectivamente, pola actitude de Turquía non se puido enviar a axuda de Idlibera, e o Goberno sirio de Shehban e Sheikh Maksoud esixe que o 60% dos envíos sexan seus.

Que problemas tróuxovos a escaseza de auga? Notouse
en moitos ámbitos. Entre os principais problemas está a imposibilidade de xerar electricidade, que a maioría das centrais produtoras de enerxía para a poboación tiveron que parar a súa actividade, xa que o nivel da auga é demasiado baixo para mover as turbinas.

Desde o punto de vista da saúde, hai que engadir que o ano pasado tivemos unha epidemia de cólera, foi moi difícil de afrontar e tememos que no verán volva ocorrer. Tamén temos miles de casos de Leishmaniasis e por primeira vez tivemos que intervir porque a alimentación dos nenos non era suficiente, porque a colleita foi mala por falta de auga.

Noutras localidades como Hasaken, Tel Tamren e arredores, a obtención de auga potable é cada vez máis difícil. En total hai un millón de habitantes neste territorio e hai que utilizar camións para que teñan auga potable, xa que Turquía detén o caudal cos seus encoros.

Cantos habitantes hai no Norte e Leste de Siria e cantos son os seus traballadores sanitarios? Contamos cunha poboación de
cinco millóns e medio e uns 4.000 e 4.500 traballadores sanitarios. A maioría son enfermeiras e auxiliares.

Como
é a relación coas organizacións non
gobernamentais? En xeral é bo, o problema é que as organizacións non gobernamentais traballan coas condicións e esixencias dos doantes, cos fondos de cooperación internacional. Isto significa que a ONG e doantes deciden que facer fóra da Administración Norte e Leste de Siria. É dicir, non hai forma de que o financiamento destes fondos vaia directamente ao Departamento de Sanidade, para que este leve a cabo as medidas sanitarias necesarias.

Como valoran a reunión mantida no Parlamento Vasco? En positivo.
Tivemos ocasión de explicar a nosa situación e temos a esperanza de que sirva de punto de partida para tecer relacións e desenvolver proxectos xuntos. En definitiva, esperamos que estas conversacións teñan o seu reflexo na mellora das condicións da cidadanía.