argia.eus
INPRIMATU
O que se debe ao músico rueiro Billy Waters
  • Londres, 21 de marzo de 1823. Billy Waters, cantante de rúa, violinista, bailarín e actor, morreu na casa de beneficencia do barrio de St Giles aos 44-45 anos.
Nagore Irazustabarrena Uranga @irazustabarrena 2023ko apirilaren 24a
Billy Watersi aitortza iritsi zaio zendu eta berrehun urtera. Irudia: Wellcome Collection.
Billy Watersi aitortza iritsi zaio zendu eta berrehun urtera. Irudia: Wellcome Collection.

O que sabemos da infancia de Billy Waters é que creceu nas proximidades do porto de Nova York, onde se formou como mariñeiro, ademais de tocar o violín e bailar. De orixe africana, crese que naceu escravo, pero non é un dato confirmado.

En 1811 uniuse á Mariña inglesa, a bordo do avituallamiento Nemur, capitaneada por Charles Austen, irmán do escritor Jane Austen. Ao pouco tempo conseguiu ascender a bordo do barco Ganymede, pero cando estaba a traballar na sokatería e nas teas, caeu e rompeu as dúas patas; o esquerdo tivo que ser amputado por baixo do xeonllo.

Viviu no pobre barrio londiniense de St Giles. Pero a escasa pensión do exército, insuficiente para manter á súa muller Polly e aos seus dous fillos, comezou a pedir diñeiro a cambio de actuacións rueiras. Traballaba no exterior do teatro Adelphi, o vello uniforme militar, o chapeu de pluma na cabeza e o violín nas mans.

Waters tivo que vender o violín e tratou de vender a perna de madeira, pero ninguén lle ofreceu moedas a cambio dun anaco de madeira obsoleto. Morreu un ano despois

Nas biografías de Waters menciónase que foi coñecido polo dramaturgo William Joseph Moncrieff, quen introduciu na obra Tom and Jerry ao personaxe de Waters. Pois para entón xa era coñecido nos arredores dos teatros, entre a cidadanía, e os veciños de St Giles nomeárono “rei dos vagabundos”. A obra de teatro de éxito causoulle moito dano. Por unha banda, o retrato de Moncrieff era racista, ofensivo e cruel, alleo á realidade. Doutra banda, a actuación rueira de Waters era ilegal e a persecución policial aumentou a partir de entón, incluso un xuíz ameazou co cárcere se non cesa. Waters tivo que vender o violín e tratou de vender a perna de madeira, pero ninguén lle ofreceu moedas a cambio dun anaco de madeira obsoleto. Morreu un ano despois.

Só nos chegaron algunhas descricións da obra de Waters e fragmentos soltos das súas cancións e historias, que ás veces percorreron un longo camiño. En 1959, os coleccionistas Mississippin, Shirley Collins e Alan Lomax gravaron ao ancián Sid Hemphill cantando unha canción de blues acompañada de banjo: “Polly will you marry me? Polly don’t you cry, Polly come to bed with me and get a little boy…”. Era unha canción ofrecida por Waters á súa muller.

Douscentos anos despois da súa morte, o seu recoñecemento oficial. No seu antigo barrio londiniense acaba de colocar unha placa na súa honra. E tamén está a recibir o recoñecemento dos expertos. En palabras do investigador canadense Tony Montague, Billy Waters é “pioneiro do blues, o breakdance, o rock e o rap”.