Quero de verdade unha frase que escribiu Stuart Hall nos anos 80 e que explica perfectamente as contradicións mundanas da esquerda. Dicía Hall (e imaxínome escribindo cunha malvada irriño): “Claro, todos estamos comprometidos cento por cento. Pero de cando en vez –o sábado pola mañá quizais pouco antes de ir á manifestación– ímonos a Sainsbury's e, un pouco, somos suxeitos thatcherianos”. Agora retira Sainsbury’s e pon Eroski ou BM ou Carrefour ou Lidl ou O Corte Inglés. Pois ben, Hall sérvenos para falar do amplo espectro da esquerda de Euskal Herria, escrito fai uns cantos anos.
Garazi Arrula considerou este carácter contraditorio da época neoliberal que vivimos como materia prima para a literatura. Está composto por oito narracións, Lurraz beste que acaba de publicar con Txalaparta, e o escritor seguiu o camiño iniciado co libro Gu ordu horiek 2017. Teño que aceptar, imaxineime varias veces escribindo Arrula coa mesma risa perversa que imaxino a Halli.
Cruza o libro o mellor uso da arte narrativo. Os finais que che obrigan a volver ao conto e os sinxelos capítulos de vida das historias serven para actuar sobre unha realidade inmedible. As narracións condúcennos aos ceros anónimos de contradiciones e paradoxos. As procuras de pisos para alugar na época en que a vivenda se converteu nun ben de investimento; os celos entre as amizades abertas; os amores normativos dentro das familias non normativas; as relacións co pai encarcerado e a nai da pandemia; o entendemento e malentendimiento das xeracións que dan lugar á disidencia de xénero ocupan o seu lugar no día a día máis común.
Deste xeito, o carácter paradoxal dos afectos e desexos, as propiedades e as expropiacións do capitalismo neoliberal trasládase continuamente á literatura máis aló da Terra. Como os pensamentos de Hall, as narracións de Arrula lémbrannos que hai algo de todos nós dentro do proxecto neoliberal. Se algo vai cambiar, teremos que sentarnos con ese pouco de verdade durante un tempo.