Marzo converteuse no meu mes de reflexión, recordo e dor desde 1999. A guerra sucia, a tortura, o cárcere e a impunidade quedaron atrapados no tempo. Ao longo dos anos fóronse incrementando os tipos de represións, tamén as preguntas. Pero as respostas e as verdades escondidas nos macizos do Estado español.
Algúns feitos acaecidos en marzo deste ano leváronme a reflexionar sobre o uso e a pervivencia da violencia de estado. É dicir, como as distintas autoridades e gobernos utilizan a propiedade da opresión no sistema, contra unha colectividade, comunidade ou pobo, tamén en diferentes conflitos, contextos e épocas, como violencia de estado, estratexia e destrución política.
As mulleres e os lidos como mulleres sufrimos durante séculos a violencia estrutural que nos condenou a morrer. Hoxe somos conscientes de que esta dominación patriarcal tamén é racista e mata aos migrantes nos cárceres e nas fronteiras impostas en Euskal Herria. E que segue morrendo no conflito vasco. Non só nas prisións, senón na deportación e na fuxida. Refírome a desaparicións. A morte social e política.
A morte social e política a miúdo precede ao físico. Invisibilidad, patriarcado, racismo… Para desenvolver a violencia estrutural trabállase o terreo antes de
feito, moitas veces vén antes da morte física. Invisibilidad, desvaloración, patriarcado, racismo… Para desenvolver a violencia estrutural trabállase o terreo con anterioridade. Eliminando, deshumanizando ou criminalizando a esas persoas asasinadas para xustificar, lexitimar toda a violencia contra elas. Como entender a actitude cara ás persoas negras mortas no mar e nas fronteiras? Asasinatos machistas de mulleres*? A falta de clarificación e recoñecemento da tortura sistemática en Euskal Herria? Ou que nin a metade dos asasinatos cometidos pola guerra sucia do Estado saiban quen os cometeu? A isto chamaríalle morte política: vinganza, ocultar a verdade, e eliminar todos os valores políticos, convertendo aos asasinados en monstros e condenados ao esquecemento. Posuidores do monopolio da violencia, asasinados facendo violento e democratizando os violentos.
Por tanto, considero imprescindible lembrar a resistencia. Organizar a dor, nomear asasinatos, cuantificalos e pór a denuncia na axenda política como se fixo desde o movemento feminista. Para loitar pola verdade como pobo e o seu recoñecemento posterior. O seu nome e a súa existencia reivindicadas. Para que a memoria teña cabida, non só nos nosos corazóns e memorias, senón tamén na memoria colectiva de Euskal Herria. Para que as seguintes xeracións saiban a verdade do noso pobo! Si non, o esquecemento mataranos por completo.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Non é un sinal de orgullo mirar ás persoas que están ante min coma se non fosen persoas? Si, claro que si. Pero como podemos esperar que os demais se entendan? Comprender, observar, mirar. Querer entender aos demais non require esta actitude orgullosa? Sabendo o que é ser... [+]
Din que pasou un ano. Nunca comprendín o arrogante costume que temos os occidentais: aínda que o conflito dure case un século, adaptamos as datas ao noso gusto, regalando a importancia que queiramos. Foi diferente a última época para os palestinos que están presos no seu... [+]
Hai vinte anos que son profesor e estiven dando clases en todos os niveis de Secundaria, e hoxe é o día que non teño claro cal é o papel do profesor.
Na longa escaleira da educación regrada, cada nivel ten as súas propias características. Na ESO, por exemplo, os bos... [+]
Non é casualidade que o Día da Hispanidade, o da Garda Civil e a Virxe do Alicerce coincidisen nesa data. O tres representan estruturas opresoras (estatua, exército e igrexa). Doutra banda, hai resistencia indíxena e poboación represaliada polo Estado español a través dos... [+]
En cantas excursións, saídas ou paseos amistoso ouvimos que todos os camiños levan a Roma? Moitas veces, e ás veces, sentín o deber de dicirllo. A verdade é que creo que sempre entendín mal esta expresión. Sempre imaxinei un camiño recto, no que se abría un camiño... [+]
Unha vez explicáronme que a palabra spam significa un embutido de moi mala calidade que se facía nos pobos anglosaxóns dos excedentes de porcos. Poida que a palabra sexa coñecida porque ten un cartafol no correo electrónico que recibe mensaxes que non desexa. Este termo foi... [+]
Edurne Azkarate dixo no alto desde o micro do escenario que o cine vasco ten pouco eúscaro na celebración do Festival de Cine de San Sebastián. A frase retumba pola súa veracidade. Na escena da arquitectura pódese repetir o mesmo lema e estou seguro de que noutras tantas... [+]
Onintza Enbeita denunciou na súa columna do 4 de outubro a gordofobia en relación ao vivido nunha visita ao xinecólogo. Pódese dicir que todos estamos empeñados en entrar no mesmo corpo, e é certo, todos escoitamos o que é, pero tamén é verdade... que o que está... [+]
Uwa, kamsá, tukuná, uitoto, tikun, embera, nasa-yuwe, nuka, sikuani, siano, macuna, yuruti, kichwa, achagua, bora, truncar. Estes son algúns dos idiomas que se falan en Colombia. Desgraciadamente, cando vivía en Colombia, en Cundinamarca, eu non tiven a oportunidade de... [+]
A principio de curso as eleccións debían ser o principal acontecemento da axenda informativa da UPV/EHU. Na Facultade de Ciencias Sociais e da Comunicación, ademais, temos unha dobre cita, xa que a asemblea do noso centro tamén se elixirá en outubro. Ábrese a posibilidade... [+]
Non sei si coñecéronse en Lapurdi. Enrique Gómez Korta foi asasinado polo Batallón Vasco Español o 25 de xuño de 1979 en Baiona. Pakito Arriaran fuxiu a Iparralde en novembro de 1978, onde permaneceu un ano, ata que se marchou a Venezuela para evitar os atentados que... [+]
Conscientes da importancia da ideoloxía no comportamento político, os vascos debemos prestar especial atención ao tema da nosa ideoloxía, xa que no marco dun emprazamento ideolóxico concreto sempre se decide que facer, que non facer, como, con quen, contra quen, etc. Sendo... [+]
Non era unha tristeza, á beira. E unha gran desesperación. Este ano demos a luz dúas creacións ("Lurez Ezkutua" e "Bidasoa Mintzatu"), obtivemos un gran éxito e, con todo, un sentimento amargo apértame o pescozo.
Levo traballando en teatro uns 30 anos, escribindo, actuando,... [+]