Hoxe veño co libro Zatak, escrito por Irene Pujores e traducido por Amaia Apalauza; aínda que non o fago noutras ocasións, hoxe quero determe na imaxe da portada. Veremos unha foto de Itsaso Arizkuren que nos mostra o momento previo a unha comida e a recoller a mesa; anacos de pan sen comer, óso de pito sen rebozar ben, unhas cortizas de noces, un par de pistachos que ninguén quixo comer e unha cunca que non deu o último sorbo ao café. É dicir, partes dunha vida.
O libro, composto por 21 relatos, utilizou perfectamente as características deste xénero literario: son textos compactos e curtos, prodúcese un cambio brusco de rumbo na situación que se presenta e provocan un impacto no lector (a miúdo asombro e mesmo dúbida, terror, angustia, etc.). Con todo, vai aparecer un estilo propio que me pareceu orixinal e vivo en moitas formulacións. Ironía, o uso do humor negro condicionará o ton de todo o libro.
Non temos liñas para referirnos a todos os textos, polo que elixín tres ou catro como tentempié e escusa. O relato que dá título ao libro abre a colección: Zatak. A caída dun neno polos brazos aproveita o medo que lle provoca ao protagonista para falar de fraxilidade e vulnerabilidade. Non ocorreu: unha colección cóntanos as situacións nas que os relelados están condenados ao fracaso, e mesmo se len como fracasos. O relato é eficaz, creo que coa instalación da idea de fracaso acusa á sociedade que quere impulsar a ideoloxía do éxito. E a estratexia de repetición aumenta a angustia. A idade das preguntas é unha entrevista sobre a morte, composta por preguntas realizadas por un neno por inocencia e respostas dun adulto canso. A morte é un tema recorrente no libro, aínda que o fai por diferentes lugares e voces.
Uxue Apaolaza menciona no seu retrato que a primeira lectura torpe pediulle unha relectura máis dosificada e escribe que a segunda lectura foille máis divertida. Estou de acordo con el. No meu caso a finalización do libro na primeira lectura non foi unha tarefa fácil. Non porque non me interese, senón porque os relatos me pedían máis dunha lectura. E a atención. Con atención, é un libro para ler os oídos abertos e os ollos atentos. Na segunda volta, con todo, gocei.