Como e cando empezou coas teas?

Na época na que coñecín o mundo téxtil era profesor na escola pública. Foi un curso moi difícil para min. Por unha banda, porque tiña traballo, pero, por outro, porque me encantaba iso que estaba a descubrir. E deime conta de que, aínda que para a sociedade tiña "todo" –quero dicir traballo fixo–, para min iso non era suficiente, iso non me cumpría.

Xa coñecía a Koldo Arakistain, pero é entón cando empecei a facer unha dobre acrobacia con el. Conectabámolo ben, os dous estabamos moi a gusto. Faciamos maxia. Dun día para outro me falou do noso Circo e animoume a facer algo xuntos. Así o fixemos. Enseguida deime conta de que iso era o que eu quería e que tiña que ir por aí custe o que custe. Non quería espiña do arrepentimento en min. Non quería pasar o ano e mirar atrás con pena. Logo empecei o meu propio camiño, o Noso Circo foi o trampolín para iso.

E por que os panos?

Cando falas con teas, estás de fronte. Non son eu contra as teas, senón coas teas. A cabeza quédame en branco, moi centrada no que estou a facer. Esquézoo todo. Ademais, o camiño dos estudos ou a creación é infinito. Non son totalmente autodidacta, tamén teño xente que me axuda a desenvolverse, e iso tamén me enriquece. A dos panos é
moi estética, fina, elegante, pero tamén moi dura. Fai falta moita forza, flexibilidade e tenche que gustar sufrir. Fuma. Igual que unha queimadura de aceite de cociña. Afrontalo convértese para min nunha motivación, e ese momento no que atopo un punto de pracer á dor é inmenso.

Ese “todo”, “todo” non é o mesmo para todos.

Esa estabilidade que tiña na educación formal non era para min todo. Tiña que facer unha elección. Non o tiña nada claro, pero gustoume tanto e sentinme tan ben e tan cheo coa experiencia do circo… Tiven que facer unha aposta: escoitar interiores e avanzar.

A compañía Berdinki nace coa necesidade de contar algo máis a través do circo. Máis aló dunha práctica espectacular, existe tamén unha ferramenta para transformar o imaxinario. Nós queriamos abordar o imaxinario, e temos a ilusión de construílo e de impregnalo en igualdade e en eúscaro. Primeiro creamos a compañía Berdinki, tras presentarnos á convocatoria “Karrikan”, que promove a creación na rúa, e enseguida empezamos a crear a espectacular “Mikra”. Nel pomos no centro as relacións de poder e os roles de xénero. Comezamos en setembro de 2020 e realizamos 60 actuacións.

Por unha banda, e por outro, o Circuola.

Nada máis nacer de igual maneira produciuse unha epidemia de saúde, e aí volvín sentir todo patas para arriba. Pensaba que estaba a tempo de retroceder, pero mantivémolo e menos mal. E no Circo atopámolo todo, en Aduna. Demos o paso para utilizar o noso espazo para o adestramento e a creación como un circo ensinado. Ademais de crear, queriamos ensinar, e así creamos a primeira escola de circo vasca e feminista de Gipuzkoa. Damos moita importancia a que se aborde en eúscaro. En definitiva, é moi importante ter vivencias positivas na nosa lingua materna, e aí aínda hai un gran buxán en Euskal Herria. Porque non é posible facer aquí a carreira oficial de circo na nosa lingua, e, por tanto, para quen teñen esa paixón, tamén hai unha forma de crear canteira. Nós estamos a desexar ofrecerlle o que non tiñamos.

Déstesvos conta do que fixestes?

Na nosa sinxeleza si nos damos conta. Para nós era imprescindible falar en eúscaro. Cando estamos a crear estamos a falar connosco mesmos. E cando un trabállase consigo mesma fala na lingua materna. Queriamos dar esa oportunidade aos nenos. En Bizkaia hai escolas de circo, pero non dan tanta importancia á lingua.

O circo, que empezou desde a necesidade persoal, converteuse nun espazo enorme. Temos ao redor de 180 alumnos permanentes, que veñen todas as semanas, e outros moitos cursos, entre semana ou fins de semana. Unha vez ao mes, por exemplo, ofrecemos o circo en familia. Nenos e pais divírtense facendo estes exercicios xuntos. Vivimos momentos moi bonitos e estamos moi agradecidos coa comunidade que xurdiu no Circo.

Que pode achegar o circo?

O circo pode ser unha ferramenta moi integral para orientarse cara a dentro. Coñecer as propias capacidades para romper os supostos límites. Ademais, o circo pode ser realizado por calquera. Nenos e adultos, altos e baixos. Pódense traballar moitos valores, desenvolver persoal e todo iso sen competencia. No circo non hai nada mal, todo está ben feito. Isto non é branco ou negro, senón que me gusta ou non. Por tanto, aproveito estas liñas para animar a calquera persoa a coñecer o Circo e participar nos cursos e actividades organizadas.