Tres(ki)
Antes de ler Etham Frome de Wharton, o lector atopará dous prólogos: o primeiro, unha introdución explicativa escrita polos propios tradutores, que ademais de recoller algúns contextos e datos biográficos do autor, realizan unha análise detallada do libro; e o segundo, un prólogo moi interesante realizado polo autor. De feito, algunhas escritoras utilizárono (ou o teñen?) utiliza a estratexia: perdura unha humildade impostada (o meu único mérito quizais sexa percibir que o procedemento utilizado nestas obras podería aplicarse tamén ao meu sinxelo relato) para seguir facendo o que non se espera del: escribe.
A min pilloume a primeira frase do libro. En canto lin, quixen saber cal é esa historia que tanto escoitou a voz narrativa por partes e tantas veces por boca de moita xente. A frase é intriga, misteriosa. Pero ademais desta información explícita, a xente sitúanos nun espazo coñecido. Probablemente nun pequeno pobo, probablemente no medio rural.
Wharton (un dos escritores máis importantes por moitas razóns XX.mendeko) acerta en moitas cousas, pero brilla especialmente na tensión e o equilibrio entre os personaxes. A voz narrativa é a terceira persoa omnisciente; é a voz de autoridade, que todo sabe, entre outras cousas, a diferenza entre o que din e (en especial) silencian os personaxes ou o que din, o que mostran a medias e o que fan. A voz fainos cómplices e testemuños do que estamos a ler.
Ethan Frome debe elixir entre dúas mulleres: a súa muller, a quejida e a escura Zeena, que non ama (XIX). Pode ser un exemplo de anxo da casa do século) e Mattie, novo, chea de alegría de vivir XX.mende, un exemplo da muller cálida inicial. A medida que o libro avanza, a intensidade aumenta e a desconfianza e celos de Zeena, a contundente loita interna de Ethan Fome e o namoramento de Mattie crean un estado atómico.
Trátase dun libro enxeñoso, cheo de ironía e capacidade de enfrontarse a un dilema moral, profundo. Ten un ritmo pausado pero o elemento da intriga axúdanos a avanzar e lese moi ben.
Este libro é outro exemplo do auxe que estamos a observar nos últimos anos (por certo, digamos que é absolutamente necesario e desgraciadamente insuficiente): un paso máis na posibilidade de ler en eúscaro a literatura universal creada por mulleres. Miren Arratibel e Aintzane Atela realizaron un traballo profesional de ponte cara ao eúscaro.
Bilbon eginiko aurkezpenean iragarri dute ekitaldia, euskarari "arnas berri bat emateko eta behar duen indarraldia gorpuzten hasteko" lehen urratsa izango dela nabarmenduta. Euskaltzale guztiei, baina, oro har, "justizia sozialean eta gizarte kohesioan aurre... [+]
Aljeriatik datoz Mohamed eta Said [izenak asmatuak dira], herri beretik. “Txiki-txikitatik ezagutzen dugu elkar, eskolatik”. Ibilbide ezberdinak egin arren, egun, elkarrekin bizi dira Donostian, kale egoeran. Manteoko etxoletan bizi ziren, joan den astean Poliziak... [+]
Olatz Salvador
Noiz: martxoaren 15ean.
Non: Deustuko jaietan.
------------------------------------------------
Martxoak beti du deustuarrontzat kolore berezia; urtero ospatzen ditugu jaiak, San Jose egunaren bueltan. Bi asteburu bete festa, eta urtetik urtera Deustuko... [+]
Euskal Herrian Euskarazek manifestazioa deitu du apirilaren 6rako, 11n EHEko bi kide epaituko dituztelako. Hiriburuetatik autobusak antolatzen ari dira. Bi helburu bete nahi dituzte, batetik, epaituak izango diren bi kideei babesa erakustea, eta bestetik, euskararentzat justizia... [+]
Pazienteek Donostiara joan behar dute arreta jasotzeko. Osasun Bidasoa plataforma herritarrak salatu du itxierak “are gehiago hondatuko” duela eskualdeko osasun publikoa.
EH Bilduk galdera sorta bat erregistratu zuen Eusko Legebiltzarrean Donostiako Metroaren igarobideko lanen gainkostua argitzeko. Informazio hori atzo jakinarazi zuen Susana Garcia Chueca Mugikortasun sailburu sozialistak.
Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.
Martxoaren 19an amaitu zen proiektua aurkezteko epea, baina Errioxako PSOEk adierazi du Forestalia enpresak "interesa baztertu" duela. Enpresak bi parke eoliko eraiki nahi zituen Aragoiko lurretan, baina oraindik ez ditu lortu baimenak eta hori dute egitasmoa... [+]
Seaska Sarean inklusio egoeran dauden 165 ikasleei laguntza bermatzeko hasi dute kanpaina, antolaketa propioa eratuta. Frantziako Hezkuntza Ministerioaren jarrera salatu dute kanpaina aurkezteko prentsaurrekoan, behar bereziak dituzten haurren inklusiorako baliabide... [+]
Muga-zergak apirilaren 2tik aurrera ezarriko dira eta altzairuari eta aluminioari ezarritakoei batuko zaizkie. "Gurekin negozioa egiten duten eta gure aberastasuna eskuratzen duten herrialdeei ezarriko dizkiegu", AEBetako presidenteak adierazi duenez.
%90eko jarraipen "ia erabatekoa" izan du grebak, sindikatuen arabera. Gasteizko parkeak, lorategiak eta eraztun berdea mantentzen dituzte Enviser azpikontratako 90 langileek.
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Ikerketa parte-hartzailea eta gogoetatsua bultzatzen du Biharamunen Lantegia kooperatibak, eta zientzia eta ikerketa herriarengana hurbiltzeko lan egiten du. Duela urte eta erditik egoitza Bidarten dauka, eta Institut Curie-rekin elkarlanean Iker Herria ikerketa zentroa sortzeko... [+]
Txotx denboraldian eredu ekologikoan ekoiztutako Euskal Sagardoaren eskaintza izango da hainbat sagardotegitan, eta hura bistaratzeko, Jatorri Deiturak eta ENEEK-Ekolurrak kupeletan paratzeko euskarria aurkeztu dute.