En primeiro lugar, como atende o sistema público a maternidade?
O sistema público non atende ás maternidades. É máis, o sistema silencia a maternidade e as nais non existen. Apenas hai recursos, espazos, propostas concretas e facilidades para ser nai. Creámolo nós mesmos, señoras.
Estas carencias son cubertas, entre outras, por doulas. Pero, que é exactamente un?
Iso é un profesional que atende as maternidades con respecto, escoita activa e empatía.
En que se diferencia do que pode facer un psicólogo ou unha matrona?
A diferenza máis destacable é que as doulas non son persoal sanitario. Poida que desempeñen funcións similares entre si, como habilidades de comunicación ou atención emocional. Pero un non é un psicólogo, porque a súa misión non é a terapia, nin é unha matrona, porque a saúde sexual non é o seu obxectivo. Doulo apoiamos física e emocionalmente a nais e familias durante todo o proceso de maternidade. E, por suposto, cando nolo solicitan tamén ofrecemos información tanto teórica como práctica, e cando é necesario diriximos ás mulleres a outros profesionais.
Cando e como formaches a doula?
En 2016 formeime en Quito (Ecuador) a través dunha formación intensiva promovida por Doula Caribe Internacional. Posteriormente seguín a formación a través da lectura a través duns módulos de Quiero Ser Doula [Quero ser Doula] e a práctica. En 2016 atendín a varios partos hospitalarios en Ecuador, en 2017 en India e desde 2018 en Barcelona.
A formación da doula non está regulada. Como?
Porque non interesa a todas as persoas relacionadas coas mulleres e coa nosa sexualidade. Non só iso, senón que as atencións, en concreto, non interesan ao sistema capitalista. Ademais, é un oficio novo, aínda que as funcións son antigas.
Que queres dicir?
Anteriormente unha muller estaba embarazada ou partía sendo atendida, dunha ou outra forma, polas mulleres da súa contorna. Preparábanlle a comida, facían masaxes, organizaban a loxística da casa… Agora iso facémolo os douls, e nótase.
É máis, hai quen ve a obra de doula como intrusismo. Que che parece?
Seguramente así se ve pola falta de información, predomina o descoñecemento. A figura de Doula ocupa un espazo nos últimos anos, non está regulada e as súas funcións non están limitadas, o que provoca confusión. Por iso, eu creo que tan importante é regular a formación e limitar as funcións e as capacidades como facer a extensión da necesidade da doula.
Do 25 ao 27 de novembro organizastes as xornadas Entre Doules. Como xorde o proxecto?
É un proxecto que quería facer desde hai tempo. Cando vin a Barcelona en 2018 púxenme en contacto con diferentes. Esta interacción paréceme inevitable: vivimos procesos duros e é bonito que nos deixemos atender. En xuño atendín a unha muller e naquel momento tiven claro que chegou o momento do parto das xornadas.
Cal é o obxectivo da cita?
O principal reto das xornadas é coñecerse mutuamente e compartir reflexións sobre a figura da doula, conxugando presente e futuro. Tamén me gustaría poder empezar a construír o futuro do oficio, e si hai novas edicións sería terrible.
Cales son as principais necesidades na actualidade?
Probablemente respondería mellor a esta pregunta tras as xornadas, onde recibiremos a resposta. Pero podo adiantar que as necesidades fundamentais son a regulación da profesión, a limitación de funcións e habilidades, a extensión da figura da doula, a creación de redes de colaboración e o recoñecemento do noso labor.
As xornadas terán lugar en Cataluña. Poderase continuar por streaming?
As persoas de fóra de Cataluña mostraron interese pola cita, pero pola natureza do proxecto e para poder satisfacer os seus obxectivos non se poderá participar virtualmente. O que estamos a tentar é que os douls que van participar na xornada abran as súas casas para os que veñen fóra de Cataluña. Iso si, creo que é unha cita ineludible alí e aquí, unha boa noticia será organizar un proxecto similar en moitos sitios. Ou, por que non, ter xornadas itinerantes que creen unha comunidade forte no Estado español para reivindicar políticas públicas que dean resposta ás nosas demandas.
"Atendo as maternidades. En ocasións como xestación, parto e postparto, e noutros como instrutor ioga. Ou como mentor de lactación, masaxista, acompañante de karen, ritualista ou aromaterapeado. Tamén me gustaría ser matrona, e aí estou a aprender, pero o camiño é longo. Á parte diso, son a nai de Nisaruma. Querería transmitirlle a el a paixón que me produce a sexualidade da muller, a nai terra e os seus ciclos. Desde 2016 atendín ás mulleres alí e aquí, en concreto en Ecuador, India e Cataluña".
A lingüista Carmen Junyent foi a que reivindicou até a súa última etapa a posibilidade de morrer en catalán. Cando morreu, escribiu as súas vivencias co persoal sanitario e pediu que a publicasen despois da súa morte. Desta maneira quixo subliñar que a lingua forma parte... [+]