argia.eus
INPRIMATU
O século insosteible de Hoover
  • EEUU, 24 de novembro de 1922. Asinouse o Compromiso Hoover e creouse a comisión para construír unha presa na canle do río Colorado, na fronteira dos estados de Arizona e Nevada. A obra faraónica da presa de Hoover foi o comezo dun modelo de xestión da auga que finalizou en 1936 e que se estendeu no século XX.
Nagore Irazustabarrena Uranga @irazustabarrena 2022ko azaroaren 02a
(Argazkia: Travel Nevada)

Cada ano, cando as neves das Montañas Rochosas de Estados Unidos se derretían, o río Colorado desbordábase pondo en perigo os cultivos da zona. Ademais de evitar inundacións, unha presa permitiría ampliar regadíos en zonas áridas, abastecer de auga a outras comunidades de Los Ángeles e California do Sur, producir electricidade… Con esta idea asinouse en 1922 o compromiso Hoover para facer presa.

A presa foi bautizada inicialmente co nome de Boulder, pero nas negociacións foi o secretario de comercio Herbert Hoover, que posteriormente sería presidente dos Estados Unidos, quen finalmente, do mesmo xeito que o convenio, chamou Hoover.

O presidente Coolidge, seis anos despois, en 1928, aceptou legalmente o proxecto, pero a autorización oficial para iniciar as obras de construción obtívose en 1930, presidida por Hoover, ignorando a crise que estalou o ano anterior ou, en certo xeito, coa escusa da Gran Depresión, argumentando que estas obras ían paliar a situación. Así, en 1933 púxose en marcha outro xigantesco proxecto hidráulico e creouse a Autoridade do Val de Tennessee para explotar as augas do río do mesmo nome.

Boccaletti considera que a historia da auga non é tecnolóxica, senón política, aínda que o modelo que se estendeu no século XX teña unha base tecnolóxica

A obra faraónica da presa de Hoover foi terminada en 1936 con 3,33 millóns de m³ de formigón e 49 millóns de dólares (aproximadamente 900 millóns actuais).

Pero quizais o adxectivo “faraónico” non sexa o máis axeitado para falar da presa de Hoover; aínda que os exipcios aproveitaban as fluctuaciones do río Nilo, as políticas de xestión da auga actuais teñen a súa orixe na antiga Roma. É o que di Water o investigador Giulio Boccaletti. A Biography (Auga. Unha biografía) nun traballo que recolle a historia da xestión da auga.

Boccaletti considera que a historia da auga non é tecnolóxica, senón política, aínda que o modelo que se estendeu no século XX teña unha base tecnolóxica. Este modelo, baseado en grandes proxectos de enxeñaría, naceu en EEUU a través de Hoover e Tennessee e estendeuse por todo o mundo. Desde Boccalet coñécese como o “século hidráulico” aos últimos cen anos.

Cre que esta paradigma está a piques de esgotarse e que o modelo futuro pode vir de China. O investigador afirma que o sistema de xestión da auga segue sendo unha incógnita, pero ten claro que o camiño aberto fai 100 anos pola presa Hoover non é sostible.