- Londres, século XVII. Nos documentos criminais dos arquivos da cidade recolléronse unha serie de referencias ao soño, que se referían ao “primeiro soño” e ao “segundo soño”, así como á descrición do que se facía no período intermedio.
Cando o historiador estadounidense Roger Ekirch apropiouse diso, decidiu investigar máis en profundidade o tema e en 2001 Sleep We Have Lost: Pre-Industrial Slumber in the British Islands ("O soño que perdemos: Letargo preindustrial nas illas británicas”), publicado en The American Historical Review.
Ekirch explorou outros arquivos europeos, cartas e publicacións de todo tipo, chegando á conclusión de que na Europa da Idade Moderna imperaba o bifásico. Os europeos preindustriales durmían á noitiña. Tras dous ou tres horas durmindo, espertábanse cara a media noite. Durante este período de fala, algúns quedaban na cama, na oración, reflexionando ou mantendo relacións sexuais. Outros se levantaban e dedicábanse ás tarefas domésticas, ou charlaban cos veciños. E, como puxeron de manifesto os arquivos criminais, había tamén xente que aproveitaba para roubar.
A industrialización e, en concreto, a luz artificial propiciaron a modificación dos hábitos naturais de soño. Ou, mellor dito, o que a industrialización impuxo permitiuno a luz artificial
Este costume podía provir da Idade Media e ter a súa orixe no cristianismo. No século VIN o monxe San Benito obrigoulle a espertar para a oración a medianoite e podíase pensar que este costume benedictino estendeuse ao conxunto da sociedade. Pero Ekirch repasou aos autores clásicos e atopou referencias ao soño bifásico nos seus escritos de Homero, Perico Livio ou Plutarco. Ademais, di que hoxe en día, en moitas comunidades illadas e sen luz artificial aínda dormen dúas veces.
Esta idea foi referendada por un experimento dos anos 90. Maryland (EE.UU.), o psiquiatra do NIMH Thomas Wehr, estableceu condicións de soño “prehistóricas” para varios suxeitos e, en poucas semanas, todos tendían a un soño fragmentado.
A industrialización e, en concreto, a luz artificial propiciaron a modificación dos hábitos naturais de soño. Ou, mellor dito, o que impuña a industrialización permitiuno a luz artificial. A industria esixía o rigor e sincronización dos horarios dos traballadores, monetizando o tempo.E ademais de producir no traballo, os traballadores debían consumilo na rúa para que a maquinaria do novo sistema funcionase correctamente. A mediados do século XVIII instaláronse os primeiros farois nas principais cidades europeas, iluminando o malo costume dun só soño.
E é que cada vez son máis os profesionais que din que o soño bifásico é máis saudable, pero son conscientes de que nesta sociedade postindustrial é imposible volver ao soño natural.